Komisja Europejska zaproponowała we wtorek podniesienie ceł na stal z 25 do 50 proc. od połowy przyszłego roku. Nowa stawka będzie obowiązywać, gdy import surowca przekroczy 18,3 mln ton na rok. Jest to reakcja na nadprodukcję stali wywołaną m.in. chińskimi dotacjami.
Propozycja ma zastąpić obecny mechanizm ochrony europejskiego rynku stali, który wygasa w połowie 2026 r. By weszła w życie, będą musiały ją przyjąć kraje członkowskie i Parlament Europejski.
KE chce zmniejszyć o blisko o połowę wielkość kontyngentu stali w porównaniu z 2024 r. - bez ceł będzie mogło wjechać do UE 18,3 mln ton stali rocznie. Powyżej tej ilości surowiec będzie objęty dwukrotnie wyższą niż obecnie obowiązująca stawką celną, która wyniesie 50 proc. W ten sposób Unia ma powrócić do bardziej racjonalnego poziomu zużycia stali - obecnie wynosi on 67 proc., tymczasem KE ocenia, że sytuacja na rynku jest dobra, gdy odsetek ten wynosi ok. 80 proc.
KE chce także zobowiązać importerów stali do deklarowania miejsca jej wytopu i odlewu. Pozwoli to zrozumieć sytuację na światowym rynku, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że chińskie inwestycje w produkcję stali są znaczne w wielu innych krajach Azji Południowo-Wschodniej, np. w Wietnamie. Wymóg potwierdzenia kraju wytopu i odlewu zapobiegnie przedostawaniu się stali wyprodukowanej w krajach o nadwyżce mocy produkcyjnych, a przetworzonej w innych krajach, na rynek UE.
Według KE nadwyżka produkcyjna stali pięciokrotnie przekracza roczne zużycie stali w UE. Obecnie wynosi ona 620 mln ton, a według OECD w 2027 r. ma wzrosnąć do 721 mln ton.
Do nadprodukcji stali doprowadziły chińskie dotacje. Jak powiedział we wtorek unijny urzędnik, prowadzą one nie tylko do nieuczciwych praktyk handlowych na rynku UE, ale także wywołują efekt wypychania surowca na rynki krajów trzecich, gdzie stal sprzedawana jest po niższych cenach.
Unijny przemysł stalowy jest trzecim największym na świecie. Zatrudnia bezpośrednio około 300 tys. osób i pośrednio zapewnia około 2,5 miliona miejsc pracy, a jego zakłady produkcyjne znajdują się w ponad 20 państwach członkowskich UE.
Według obliczeń KE nadprodukcja stali doprowadziła od utraty od 9 tys. do 100 tys. miejsca pracy w UE od 2007 r.
Cła na stal wprowadziły także Stany Zjednoczone i Kanada.
Z Brukseli Magdalena Cedro (PAP)
mce/ mms/
