Gorzej niż teraz w Polsce już być nie może być? Wprost przeciwnie. 50 Polaków mieszkających w różnych krajach zgodziło się porównać na łamach Bankier.pl, co za granicą funkcjonuje gorzej, a co lepiej niż w kraju, z którego pochodzą. Lista niedogodności jest długa.
Za granicą żyje między 14 a 17 mln Polaków – podaje oficjalny rządowy portal promujący Polskę. Tylko w latach 80. z Polski wyjechało 270 tys. osób. Z możliwości emigracji zarobkowej w granicach Unii Europejskiej do tej pory skorzystało ok. 2 mln Polaków. Niektórzy nie wracają, bo nie pozwala im na to duma, innym naprawdę za granicą żyje się lepiej niż nad Wisłą. Ale nawet te miejsca, które finalnie stwarzają lepsze warunki do życia niż Polska, nie są idealne. 50 Polaków mieszkających na emigracji – w większości bohaterów projektu #TamMieszkam – podzieliło się swoimi opiniami, pokazując blaski i cienie życia w kilkudziesięciu różnych krajach.
Fot. Thinkstock/Bankier.pl
Dziś część pierwsza: o tym, na co za granicą narzeka się względem Polski, i odwrotnie – co udało się tam rozwiązać z lepszym skutkiem.
Gdzie lepiej niż w Polsce?
Jednym z najpopularniejszych kierunków emigracji są Stany Zjednoczone. Żyjący tam Polacy chwalą m.in. komunikację miejską, jakość usług, infrastrukturę. Ale nie jest to kraj bez problemów. Przedmiotem uwag emigrantów z Polski dość często pada choćby system edukacji. – Przy wspaniałej technologii i sporych nakładach finansowych system edukacyjny w tym kraju, szczególnie na poziomie początkowym, jest żałosny – mówi jedna z Polek od wielu lat mieszkających w USA, Luiza Dunat. – Panuje tu tzw. polityczna poprawność, która nie pozwala na wyróżnianie lepszych, a karcenie gorszych uczniów (...) Za często chwali się tu tylko dobre chęci, a nie rezultaty, jakie solidny uczeń powinien osiągnąć. "Great job" generalnie robią tu wszyscy uczniowie, niezależnie od tego, czy dostaną na teście 100%, czy tylko przyniosą na ten test ładnie zatemperowane ołówki... Stąd mamy najbardziej zadufany w sobie naród, niekoniecznie odnoszący najlepsze wyniki w pewnych dziedzinach, ale także nieświadomy tego faktu, a przez to bardzo zadowolony z siebie – wyjaśnia.
Lepsze i spokojniejsze byłoby życie w Hiszpanii? Tylko, jeśli jest się w stanie znieść tamtejszy styl pracy i sposób funkcjonowania urzędów państwowych. A może również ciepła Chorwacja? Lista niedociągnięć w tym młodym przecież jeszcze kraju jest długa. Szwecja w samym sercu chwalonej przecież Skandynawii? Wyłącznie dla osób, którym nie przeszkadza introwertyczna mentalność mieszkańców Północy. Finlandia? Tu może być pod górkę małemu przedsiębiorcy. Po sąsiedzku - Niemcy? Będzie problem z infrastrukturą przedszkolną. Słowacja? Powinni podciągnąć się z prywatnej opieki zdrowotnej.
A może rzucić to wszystko i wyjechać na Bali? Uwaga: gorzej niż w Polsce funkcjonuje tam wszystko, prócz systemu emerytalnego... Hongkong? Należy pamiętać o bezpłatnej służbie zdrowia i edukacji oraz braku rozbudowanej opieki socjalnej. Nowa Zelandia? – Mam trudności, żeby coś znaleźć... Pewnie coś jest, ale jakoś nic mi nie wpada do głowy – mówi jedna z rozmówczyń. Szczegółowe odpowiedzi zamieszczono w tabeli.
| Miejsce zamieszkania | Lepiej niż w Polsce rozwiązano tu: | Gorzej niż w Polsce rozwiązano tu: |
|---|---|---|
|
AFGANISTAN Kabul |
Nie ma takiej rzeczy. | Wszystko. |
|
ARABIA SAUDYJSKA Al-Khobar |
Opiekę społeczną, system dróg szybkiego ruchu (bo praktycznie nie ma innych), system podatkowy. | Szkolenie kierowców, precyzyjność i dostępność przepisów, biurokrację. |
|
ARGENTYNA Buenos Aires |
Publiczny transport w stolicy, system aktywizacji zawodowej bezrobotnych, opiekę zdrowotną, wspieranie krajowej wytwórczości. | Kolej. |
| AUSTRALIA Sydney | Przestrzeganie przepisów drogowych. | Nic nie przychodzi mi do głowy. |
|
BIRMA Yangon |
"Wolność gospodarczą" - mały biznes od ulicznych garkuchni po sprzedawców prawie wszystkiego nie wymaga specjalnych powoleń, licencji i koncesji. Każdy, kto ma choć trochę pieniędzy i chociaż pół mózgu, może zacząć pracować na własne utrzymanie choćby od jutra. | Całą resztę. |
| BRAZYLIA Salvador | Wiele programów rozwoju wsi, promocję produktów spółdzielni rolniczych, dobrze działających darmowych uniwersytetów publicznych. Rynek konsumencki jest bardzo chłonny, tak więc otwarcie jakiejkolwiek małej firmy powoduje szybkie wzbogacenie się małego przedsiębiorcy. | Wiele aspektów, rozpoczynając od niebezpiecznego i przeludnionego transportu publicznego, przez formy dbania o miasta, dbania o bezpieczeństwo mieszkańców, jakość wody pitnej, po słabą kontrolę żywności. Miasta są także w dużej mierze przeludnione. |
|
BUŁGARIA Sofia |
Służbę zdrowia. | Budownictwo jednorodzinne, bardzo duża biurokracja. |
|
CHILE Puerto Montt |
Środowisko biznesowe - duża otwartość Chile na nowe, zagraniczne inwestycje (Indeks Wolności Gospodarczej 2014 – Chile na 7. miejscu, Global Dynamism Index (GDI) - Chile na 2. miejscu). | System edukacji. |
|
CHINY Changsha |
Transport publiczny. Podejście urzędników państwowych do mikrobiznesu - żadna straż miejska, sanepid, policja czy skarbówka nie nęka ludzi, którzy de facto działają wbrew prawu i nie kryją się z tym w ogóle, ale są to punkty zatrudniające 1-5 osób, czyli biznesy w fazie rozwoju lub w fazie trwania tak, aby wyżywić właściciela oraz kilku pracowników, którymi z reguły są członkowie najbliższej rodziny. | Jakość budownictwa, a szczególnie wykończeniówka. W mieszkaniach wartych parę mln polskich złotych rury od klimatyzacji potrafią być ułożone w poprzek ściany, a kable sztukowane, wiszą jakby rzucone przypadkowo. Futryny zamazane farbą w czasie malowania ścian, szpary w oknach i inne tego typu niedoróbki. |
|
CHINY Shenzhen |
Tanią komunikację miejską, która bez problemu obsługuje kilkanaście milionów ludzi na ogromnym obszarze. | Mnóstwo kwestii, które jednak nie dotyczą ekspatów: brak opieki nad niepełnosprawnymi, płatna opieka lekarska, brak rent, brak emerytur dla wielu grup zawodowych, rejonalizacja podstawowych praw obywatelskich, etc. |
|
CHINY Shenzhen |
Metro, szybkie koleje. | Internet i jego cenzura strasznie spowalniają pracę. |
| CHORWACJA Split | System współpracy pomiędzy poszczególnymi urzędami: bez względu na adres zamieszkania potrzebny dokument otrzymamy w urzędzie, do którego się zgłosimy. Przykład: odpis aktu małżeństwa otrzymamy w każdym USC (trzeba tylko uiścić opłatę skarbową, dokument otrzymamy od ręki), niezależnie od miejsca zamieszkania i miejsca ślubu. Podobnie jest w pozostałych urzędach. Wszystkie dane wpisane są do ogólnokrajowego systemu. | Temat-rzeka... nie zapominajmy, że to stosunkowo młody kraj, powstały w wyniku rozpadu Jogosławii, który posiada wiele niedociągnięć. |
| FINLANDIA Helsinki | Infrastrukturę, opiekę zdrowotną, szkolnictwo. | Możliwości dla małych i średnich przedsiębiorców. |
|
FRANCJA Paryż |
To długa lista… | Usługi są na dramatycznym poziomie. |
|
GHANA Moree |
Odpowiedź na to pytanie jest trudna... | Mógłbym powiedzieć "wszystko", ale tutaj tak tego nie można oceniać i takie stwierdzenie nie byłoby sprawiedliwe. To jest inny kawałek świata. Afrykańskie realia i afrykańskie rozwiązania. |
| HISZPANIA Sewilla | System opieki zdrowotnej, rejestracje do lekarza, sposób rozliczania się z podatków. | Godziny pracy (długie przerwy na sjestę). |
| HISZPANIA (Majorka) | Za długo jestem poza krajem i nie mam porównania. | Brak informacji - za długo jestem poza krajem i nie mam porównania. |
|
HISZPANIA (Teneryfa) |
Ogólnie pojęte funkcjonowanie przemysłu turystycznego. System kontroli drogowych oraz egzekwowanie trzeźwości kierowców. System budowy dróg i autostrad. |
Funkcjonowanie urzędów państwowych, biorąc pod uwagę godziny
pracy oraz wolne dni. Rozwiązania architektoniczne (zwłaszcza budownictwo mieszkaniowe). |
| HOLANDIA Amsterdam | Służbę zdrowia. | Podatek drogowy. |
| HONGKONG (Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej) |
Większość rozwiązań jest znacznie lepsza nie tylko od polskich,
ale od tych, które znajdziemy w Europie. Karta "Octopus" pozwala
płacić w środkach komunikacji miejskiej, w sklepach, barach, kioskach i
restauracjach sieciowych, a także w wielu tych niesieciowych. Doskonale rozwiązuje szczególnie uciążliwy w Polsce problem zakupu biletów na komunikację miejską i podmiejską. Problem korków ulicznych, motoryzacyjnych, a zwłaszcza pieszych. Doskonała organizacja służb podczas tajfunu pozwala na powrót do normalnego funkcjonowania już po kilku godzinach od tajfunu, który np. na Filipinach powoduje kataklizm. To, w zestawieniu z ciągłymi problemami ze służbami w Polsce, które "zaskakuje" zima, wydaje się dość niezwykłe. |
To, co z jednej strony jest zaletą, z drugiej jest wadą, tzn. bardzo niskie podatki, ale brak powszechnej, bezpłatnej służby zdrowia i edukacji, brak rozbudowanej opieki socjalnej. Niektóre usługi, na skutek bardzo daleko rozwiniętej wolności gospodarczej, zostały zoligopolizowane przez kilka dużych firm, co jest niekorzystne dla konsumenta (tu trzeba przyznać, że tak samo jest w Polsce, mam na myśli np. telefonię komórkową czy dostawców internetu). |
|
INDONEZJA (Bali) Sanur |
System emerytalny: emeryt wypracowaną kwotę otrzymuje w całości jednorazowo i może pieniądze zainwestować lub wydać. | Wszystko oprócz systemu emerytalnego... |
|
IRLANDIA Dublin |
Śmieci, zakładanie firmy, "ZUS". Zmianę właściciela samochodu, wszelkie formalności, opiekę medyczną, policję, kryzys gospodarczy, problem z kościołem, dbanie o zabytki. | Kominki, przez które ucieka całe ciepło. |
|
KOLUMBIA Bogota |
System połączeń lotniczych między miastami. | System edukacji, system zdrowia, infrastrukturę drogową. |
|
KOREA PŁD. Seul |
Transport publiczny. | Planowanie przestrzeni. |
|
KOREA PŁD. Seul |
Jestem tu zbyt krótko, by stwierdzić. | Naukę języków obcych. To widać po kilku godzinach w Korei. Sporadyczna znajmość na poziomie "morza". Często brak nawet napisów "normalnymi" literami. |
| MADAGASKAR Antananarivo | Nic. | Służbę zdrowia. |
|
MALTA Sliema |
Podwożenie dzieci do szkoły lokalnymi minivanami. | Wszystko inne. |
| MAROKO Marrakesz | Miejskie taksówki. | Szkolnictwo publiczne. |
|
NIEMCY Berlin |
Chyba praktycznie wszystko: służbę zdrowia, transport, bezpieczeństwo, wymiar sprawiedliwości, system opieki socjalnej, edukację, kontakt obywatela z urzędem. | Długo myślałem, ale nic takiego nie przychodzi mi do głowy... |
|
NIEMCY Düsseldorf |
Transport kolejowy i drogowy, drogi rowerowe. |
Dostęp do przedszkoli. Żłobki prawie nie istnieją. |
| NOWA ZELANDIA Auckland | Opiekę lekarską, system emerytalny, system dróg, wewnętrzne połączenia lotnicze. | Mam trudności, żeby coś znaleźć... Pewnie coś jest, ale jakoś nic mi nie wpada do głowy. |
| ROSJA Nowosybirsk | Ruch kolejowy, naukę na studiach technicznych - większość absolwentów pracuje w USA (Intel, AMD i in.), kilku młodych naukowców pracowało przy budowie Wielkiego Zderzacza Hadronów. | Ruch drogowy, edukację lingwistyczną, medycynę rehabylitacyjną, ruch pasażerski, usługi banków. Zbyt mało małych, niedrogich cukierni, stołówek, brak nawet restauracji McDonald's. |
| SŁOWACJA Bratysława | System budowy dróg. | Sieć prywatnych placówek zdrowia. |
|
USA Arlington Heights - Chicago |
Komunikację, oznaczenie ulic, porządek i pewne prawne rozwiązania. To, jak wyglądają szkoły dla dzieci. | Płatność za studia i edukację wyższą. |
|
USA (Hawaje) Honolulu |
System płatności elektronicznych. | System opieki zdrowotnej. |
|
USA Nowy Jork |
Komunikację miejską, architekturę miasta, walkę z przestępczością, jakość usług w różnych dziedzinach, system sądowy… To trudne pytanie dla kogoś, kto już dawno w Polsce nie przebywał dłużej, a opuścił ją w stanie ledwie pokomunistycznym. | Edukację, ale od strony mentalnej. Przy wspaniałej technologii i sporych nakładach finansowych system edukacyjny w tym kraju, szczególnie na poziomie początkowym, jest żałosny. Panuje tu tzw. polityczna poprawność, która nie pozwala na wyróżnianie lepszych, a karcenie gorszych uczniów. Ma to również związek z funduszami, które państwo przeznacza na każdego ucznia w systemie publicznym i z funduszami, które otrzymują szkoły o dobrej reputacji. Za często chwali się tu tylko dobre chęci, a nie rezultaty, jakie solidny uczeń powinien osiągnąć. "Great job" generalnie robią tu wszyscy uczniowie, niezależnie od tego, czy dostaną na teście 100%, czy tylko przyniosą na ten test ładnie zatemperowane ołówki... Stąd mamy najbardziej zadufany w sobie naród, niekoniecznie odnoszący najlepsze wyniki w pewnych dziedzinach, ale także nieświadomy tego faktu, a przez to bardzo zadowolony z siebie. |
|
USA Nowy Jork - Manhattan |
Komunikację miejską. | (brak odpowiedzi) |
|
USA Prairie du Sac |
Budowanie nowych osiedli. | Klasy szkolne: co roku moje dzieci mają rotację, nowych kolegów w swojej grupie klasowej i nowych nauczycieli. |
|
USA Waszyngton |
BikeShare - stacje rowerowe oraz pasy dla rowerzystów. Po całym Waszyngtonie rozrzucone są stacje, gdzie można sobie wypożyczyć rower (przez automat). Podobnie jest też rozwiązane "car-share" - wypożyczanie samochodu na parę godzin. Znacznie lepiej w USA rozwiązane są też drogi (oraz ich oznakowanie) i infrastruktura. | Nie mogę nic wymyślić. |
| SZWECJA Sztokholm |
Załatwianie wszelkich spraw szybko i bezproblemowo przez telefon
lub listownie. Zaufanie do ludzi bardzo upraszcza życie i ogranicza biurokrację. Doskonałe są tu rozwiązania dla ludzi niesprawnych fizycznie. Dlatego wydawać by się mogło, że więcej niż w Polsce jest tutaj niepełnosprawnych, bo ci nie siedzą w domu. Miasto nie jest dla nich przeszkodą i są traktowani na równi z innymi. |
To, czego bardzo tu w Szwecji brak, to tak popularna i naturalna w Polsce pomoc sąsiedzka, w wielu sprawach - od pożyczenia szklanki cukru po pomoc w zaopiekowaniu się dzieckiem, jak i prosta ludzka troska o innych. |
| TAJLANDIA (Phuket) | Kwestię higieny jedzenia - nie ma sanepidu, a przynajmniej działającego sanepidu, jest większa swoboda. | Gorszej jakości są chodniki, gorszy jest - zdaje się - ruch drogowy. |
|
TURCJA Alanya |
Opiekę medyczną - bardzo wysoki poziom i dostępność dla każdego, transport publiczny - bardzo elastyczny i bezproblemowy. | Problemem są drogi rowerowe, brak segregacji śmieci, brak jednoznacznych zasad budowlanych (łapówkarstwo, budynki o różnej liczbie pięter obok siebie), chaos reklamowy na ulicach. |
|
TURCJA Gebze |
Z mojego doświadczenia - opiekę zdrowotną. | Transport, edukację, przedszkola. |
| UKRAINA Kołomyja | Emeryci i renciści płacą za gaz, prąd (media) 50% wartości rachunku. Rodziny wielodzietne (3+) także mają te przywileje, dodatkowo od ich pensji nie jest odprowadzany podatek dla państwa. Jest wiele sportowych sekcji dostępnych dla dzieci za darmo. | Stan i oznaczenie dróg. Problemem jest brak walki z wszechobecną korupcją i niedziałające prawo. |
| WENEZUELA Caracas | Metro, system rent inwalidzkich, system rent ze względu na osiągniecie wieku emerytalnego, nawet jeśli dana osoba nie pracowała oficjalnie przez całe życie. | Jest tego cała lista, bardzo długa, w różnych dziedzinach życia. Wymienię jednak brak jakiegokolwiek zabezpieczenia alimentacyjnego i odpowiedzialności państwa, jeśli rodzic nie płaci alimentów. |
|
WŁOCHY Aosta |
Opiekę nad dzieckiem 0-3 lat i przedszkola. | Duch przedsiębiorczości społeczeństwa, płatne studia wyższe, bez obowiązku ukończenia ich w określonym czasie. |
|
WŁOCHY Region Autonomiczny Sycylia) Giarre |
Chyba tylko mniej stresującego podejścia do życia można pozazdrościć Sycylijczykom. Przekonania, że "jakoś to będzie, szkoda się denerwować". Generalnie lepiej, by ten włoski region nie był przykładem dla Polaków. | Transport publiczny, opieka medyczna, ruch uliczny - totalny chaos! Wielka korupcja organów władzy objawiająca się m.in. ciągłym brakiem funduszy regionalnych na wiele potrzebnych inwestycji. |
|
WŁOCHY
(Toskania)
Pistoia |
System drogowy, jazdę koleją. | Rozwój sieci internetowej, słabsze łącza. |
| WYSPY OWCZE Klaksvik | Infrastrukturę drogową - bardzo dobre drogi, tunele naziemne i podwodne oraz transport wodny. | Opiekę zdrowotną. Na Wyspach Owczych są tylko trzy szpitale, zaś na poważniejsze zabiegi trzeba lecieć do Danii. |
| WYSPY ZIELONEGO PRZYLĄDKA Mindelo | Dostawę produktów do domu. | Wodociągi i elektryfikację. |
Na pytania odpowiadali: Aleksandra Pawlik, Paweł Marcin Wolny, Nina Mazur Miller, Ania Dollow, Marek Lenarcik, Mateusz Radek, Marek Soroczyński, Dorota Stańczyk, Paweł Szyl, Adam Machaj, Aleksandra Świstow, Anna Reljić (Góralczyk), Magdalena Majorek, Leszek Pędzisz, Anna Marchlik, Agnieszka Królik, Barbara Walus, Alina Dragan, Mariusz Boguszewski, Mariusz Radyko, Piotr Sobociński, Kinga Puerto Grzeszczuk, Anna Sawińska, Grzegorz Tomala, Katarzyna Białous, Marta Starzyk, Monika Markowicz -El Baroudi, Bogdan Krysiak, Agnieszka Loosen, Maria Nowak, Aleksander Chodyrew, Joanna Matlonova, Peter L Jezioro, Agnieszka Torres, Luiza Dunat, Tomasz Gruszka, Anna Fields, Barbara Bronisławska-Canada, Monika Henriksson, Maciej Klimowicz, Agata Bromberek, Agnieszka Ceren, Luiza Matiychyk, Justyna Ewa Zuń-Dalloul, Małgorzata Matyjaszczyk, Agnieszka Stokowiecka, Helena Kuczyńska-Grasso, Kinga Eysturland, Emilia Wojciechowska.
To nie koniec porównywania Polski z resztą świata na łamach Bankier.pl. Artykuł jest jedną z trzech części akcji specjalnej. W drugiej części - porównanie cen podstawowych produktów w Polsce i innych krajach. W trzeciej - lista powodów, które mogłyby skłonić Polaków mieszkających za granicą do powrotu z emigracji. Więcej informacji o życiu za granicą znajduje się na stronie internetowej projektu #TamMieszkam.
