Nawet o 30 proc. większa kwota dostępnego finansowania – takie są efekty zmian w parametrach oceny zdolności kredytowej po lutowej zmianie zaleceń KNF. Nie w każdym banku skok jest jednak aż tak znaczący. Sprawdzamy, jak wyglądają szacunki kredytodawców.


W marcu 2022 r. nadzór finansowy zalecił bankom znacznie bardziej konserwatywne niż wcześniej zasady szacowania zdolności kredytowej. Jednym z elementów rekomendacji był zwiększony bufor na wzrost stopy procentowej. Od końca marca kredytodawcy powinni przy wyliczaniu finansowej wydolności klientów stosować założenie, że bieżące oprocentowanie zostanie powiększone o 5 pp.
Decyzja spowodowała zdecydowany spadek maksymalnej kwoty kredytu dostępnej dla potencjalnych kredytobiorców. Efekt nałożył się na podobne „uderzenie” ze strony rosnących wskaźników z rynku międzybankowego. Stawka WIBOR 3M u progu wiosny 2022 r. wynosiła ok. 4,5 proc. Na początku wakacji przekraczała już 7 proc.
Gdy stało się jasne, że etap szybkiego wzrostu stóp został zakończony, coraz częściej pojawiały się głosy kwestionujące sens utrzymywania podwyższonych buforów. Protestowały zarówno banki, jak i inni uczestnicy rynku mieszkaniowego zaniepokojeni katastrofalnym załamaniem popytu na hipoteki. Zwracano wielokrotnie uwagę na fakt, że większość kredytów trafiających do klientów bazuje na okresowo stałym oprocentowaniu, gdzie zmiana stóp przez najbliższe lata nie wpłynie na wysokość rat.
Powróciły stare zasady, ale nie dla wszystkich
W lutym 2023 r. nadzór skierował do banków zalecenia, które częściowo odwróciły wcześniejsze rekomendacje. Kredytodawcy zostali poinformowani, że podejście do oceny zdolności można złagodzić następująco:

Bezpieczny kredyt 2% - najważniejsze fakty
Na czym polega? Kto może skorzystać? Ile kredytu można dostać? Co z wkładem własnym? Czy dopłaty można stracić? Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 10 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
- Bufor na zmianę stopy procentowej można obniżyć do 2,5 pp., ale tylko w przypadku kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem.
- Dla kredytów ze zmiennym oprocentowaniem banki mają stosować wyższy niż 2,5 pp. bufor. Jego wysokość będzie ustalana przez bank, a za ocenę adekwatności podejścia ma odpowiadać zarząd.
- Bufor nie musi być w ogóle stosowany w przypadku kredytów ze stałym oprocentowaniem w całym okresie spłaty.
Banki w różnym tempie zabrały się za aktualizację swoich polityk kredytowania. Część już w tym samym miesiącu wprowadziła obniżony bufor dla kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem, a inne z pewnym poślizgiem wykorzystały nowe możliwości. W marcowej edycji rankingu kredytów hipotecznych Bankier.pl widzimy już efekty zmian, z nielicznymi wyjątkami.
Jaka zdolność kredytowa przy dochodzie 13 tys. zł?
Od kilku miesięcy w rankingu Bankier.pl śledzimy propozycje kredytodawców dla rodziny wychowującej jedno dziecko i mieszkającej w Warszawie. Zakładamy, że kredytobiorcy mają co miesiąc do dyspozycji łącznie 13 tys. zł. 29-letnia kobieta zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i zarabia 7 tys. zł netto. Jej 32-letni partner ma podobną sytuację, lecz nieco niższe zarobki – 6 tys. zł miesięcznie.
Partnerzy nie spłacają obecnie żadnych zobowiązań kredytowych. W ich przeszłości zapisanej w Biurze Informacji Kredytowej nie ma negatywnych wpisów.
Maksymalna szacunkowa zdolność kredytowa dla profilowych klientów (kredyt na 25 lat, okresowo stałe oprocentowanie, raty równe, LTV 80 proc., miesięczny dochód netto 13 tys. zł) |
|||||
---|---|---|---|---|---|
Lp. |
Bank |
Maksymalna szacowana zdolność kredytowa przy oprocentowaniu okresowo stałym w marcu 2023 r. |
Maksymalna szacowana zdolność kredytowa przy oprocentowaniu okresowo stałym w lutym 2023 r. |
Różnica kwotowo (marzec vs luty) |
Różnica procentowo (marzec vs luty) |
1. |
Alior Bank |
842 629 zł |
664 823 zł |
+177 806 zł |
+26,74% |
2. |
Bank Pekao |
833 200 zł |
757 200 zł |
+76 000 zł |
+10,04% |
3. |
ING Bank Śląski |
831 191 zł |
699 972 zł |
+131 219 zł |
+18,75% |
4. |
BNP Paribas Bank |
811 997 zł |
823 008 zł |
- 11 011 zł |
-1,34% |
5. |
Bank Millennium |
794 000 zł |
606 000 zł |
+188 000 zł |
+31,02% |
6. |
Santander Bank |
729 775 zł |
635 956 zł |
+93 819 zł |
+14,75% |
7. |
Credit Agricole (1) |
721 538 zł |
653 337 zł |
+68 201 zł |
+10,44% |
8. |
PKO BP (2) |
714 650 zł |
710 550 zł |
+4 100 zł |
+0,58% |
9. |
mBank (3) |
707 213 zł |
691 709 zł |
+15 504 zł |
+2,24% |
10. |
Citi Handlowy (4) |
647 550 zł |
597 500 zł |
+50 050 zł |
+8,38% |
11. |
Bank Pocztowy |
632 935 zł |
Brak danych |
Brak danych |
Brak danych |
12. |
BOŚ |
628 230 zł |
618 430 zł |
9 800 zł |
+1,58% |
(1) Dla klienta stałego – 759 tys. zł. Źródło: Bankier.pl na podstawie informacji od banków, 14-20.3.2023 r. oraz 7-13.2.2023 r. |
W marcowym zestawieniu 4 banki gotowe są zaproponować profilowym klientom finansowanie powyżej 800 tys. zł. W lutym takie parametry prezentował tylko jeden, obsługujący wyłącznie obecnych klientów.
Największy skok zdolności kredytowej odnotowaliśmy w Banku Millennium, gdzie klienci mogą liczyć na kwotę o 188 tys. zł wyższą niż miesiąc wcześniej. W Alior Banku szacunek jest wyższy o 177 tys. zł, co przekłada się na procentowy wzrost o ponad 26 proc.
Średnia z symulacji przeprowadzonych przez banki w marcu sięgnęła progu 741 tys. zł i jest wyższa niż miesiąc wcześniej o ponad 60 tys. zł. Warto także zwrócić uwagę na fakt, że stali klienci w trzech instytucjach mogą liczyć na dodatkowo „podbitą” zdolność kredytową. Jest to wynik niższych stawek oprocentowania stosowanych dla tej grupy.