Reagując na kurdyjskie referendum w sprawie niepodległości z września br., Najwyższy Sąd Federalny Iraku orzekł w poniedziałek, że żaden region czy prowincja nie mogą odłączyć się od kraju - poinformował rzecznik sądu.
Orzeczenie jest odpowiedzią na wniosek irackiego rządu w sprawie położenia kresu - jak to ujęto - wszelkiej "błędnej interpretacji" konstytucji i utrzymania jedności Iraku.
Najwyższy Sąd Federalny orzeka o zgodności ustaw z ustawą zasadniczą oraz rozstrzyga spory między władzami centralnymi w Bagdadzie a poszczególnymi regionami.
Na mocy irackiej konstytucji z 2005 roku na terenie Kurdystanu utworzono region autonomiczny. Porozumienie o utworzeniu autonomicznego regionu kurdyjskiego zawarto w 1970 r. między rządzącą wówczas w Iraku partią Baas a Kurdami.
Po referendum z 25 września, przeprowadzonym w Regionie Kurdystanu i na obszarach spornych, nasilił się konflikt między Bagdadem a Irbilem. Większość uczestników plebiscytu opowiedziała się za niepodległością Kurdystanu. Bagdad uznał głosowanie za nielegalne.
W ostatnich latach iracki Kurdystan dążył do poszerzania swej autonomii, budując własny rurociąg do Turcji i niezależnie eksportując ropę naftową w sytuacji, gdy stosunki z rządem centralnym w Bagdadzie zostały nadszarpnięte m.in. w związku z podziałem dochodów z ropy.
W przeszłości kurdyjskim aspiracjom niepodległościowym sprzeciwiały się mocarstwa regionalne, zwłaszcza graniczące z Irakiem państwa z licznymi mniejszościami kurdyjskimi.
Zapisany w konstytucji z 2005 roku federalizm był istotną nowością i głównym powodem sporu między ówczesną rządzącą koalicją szyicko-kurdyjską i arabską mniejszością sunnicką. Irak stał się państwem federalnym, a nie scentralizowanym, jak był wcześniej. Muhafazy (prowincje), których jest 18, mogą łączyć się w regiony federalne o znacznych uprawnieniach, takich jak własna konstytucja, policja, służba bezpieczeństwa, sądownictwo, odrębni przedstawiciele przy ambasadach Iraku za granicą.
cyk/ kar/
