Po środowym spotkaniu z Donaldem Trumpem prezydent Karol Nawrocki zapowiedział, że pierwsze samoloty F-35A trafią do Polski w styczniu 2026 r. Zdaniem Mariusza Cielmy, redaktora naczelnego miesięcznika „Nowa Technika Wojskowa”, osiągnięcie przez te maszyny pełnej zdolności operacyjnej zajmie kilka lat.
W 2020 r. Polska zakupiła 32 wielozadaniowe samoloty F-35A. Do tej pory odebrała cztery z nich. Maszyny stacjonują w bazie Ebbing w Fort Smith w stanie Arkansas, gdzie polskie załogi przechodzą szkolenie. Program obejmuje 24 pilotów oraz 90 techników naziemnych.
Polskie F-35A mają osiągnąć wstępną gotowość operacyjną w 2028 r., a pełną – w 2030 r. Jak wyjaśnił ekspert, wstępna gotowość oznacza, że nasze samoloty oraz cały system – od pilota, przez obsługę maszyn, aż po infrastrukturę – będą zdolne do realizacji misji typu air policing, czyli zapewnienia ochrony przestrzeni powietrznej.
Jak w rozmowie z PAP podkreślił Mariusz Cielma, redaktor naczelny miesięcznika „Nowa Technika Wojskowa”, transport pierwszych samolotów do Polski jest ważnym etapem i jednocześnie poważnym wyzwaniem. – W Stanach Zjednoczonych korzystaliśmy co prawda z naszych egzemplarzy samolotów, ale zarazem z całej infrastruktury amerykańskiej oraz ich programu szkoleniowego – wyjaśnił ekspert.
Zdaniem Cielmy „udomowienie” tego samolotu w warunkach wciąż powstającej infrastruktury jest trudnym i czasochłonnym zadaniem. – Jeśli chodzi o symulatory, możemy mówić o nich dopiero w czasie przyszłym. Później wejdziemy w etap, w którym nasi instruktorzy będą mogli przekazywać tę wiedzę zarówno personelowi latającemu, jak i technicznemu – wskazał.
Dodał, że konieczne będzie także opracowanie taktyki użycia tych samolotów w polskich warunkach, we współpracy z polskimi siłami zbrojnymi, w kontekście wschodnioeuropejskiego teatru działań, tak aby nie polegać wyłącznie na amerykańskich wzorcach. – Wszystko to zajmie lata – podkreślił.
Po osiągnięciu pełnej gotowości operacyjnej eskadry F-35A będą mogły realizować bardziej skomplikowane zadania, takie jak precyzyjne ataki na cele naziemne w głębi terytorium przeciwnika czy działania w dużych formacjach liczących kilkadziesiąt samolotów różnych typów.
Pierwsza eskadra F-35A Lightning II (polska nazwa: F-35A Husarz) zostanie sformowana w Łasku, gdzie w 2026 r. ma trafić kilkanaście pierwszych maszyn. Druga baza ma powstać w Świdwinie.
Dostosowanie infrastruktury naziemnej do obsługi dwóch eskadr F-35A będzie kosztować od 0,7 do 1,8 mld zł.
Umowę na zakup samolotów piątej generacji F-35A Polska i USA podpisały w styczniu 2020 r. Wartość kontraktu wyniosła 4,6 mld dolarów. Polska nabyła 32 maszyny wraz z pakietem szkoleniowym i logistycznym. Produkowany przez koncern Lockheed Martin, z udziałem dostawców takich jak Northrop Grumman i BAE Systems, F-35 został wybrany w 2001 r. jako zwycięska konstrukcja w programie wspólnego myśliwca uderzeniowego (Joint Strike Fighter, JSF), mającego zastąpić wiele typów samolotów myśliwskich, uderzeniowych i wielozadaniowych w siłach powietrznych, marynarce i piechocie morskiej. Polska zakupiła wersję A – samoloty o konwencjonalnym starcie i lądowaniu.
Zakupione maszyny są objęte programem TR-3 (Technology Refresh), który umożliwia późniejsze modernizacje poprzez aktualizacje oprogramowania, bez wymiany sprzętu. Pierwszy lot F-35A z polskim pilotem odbył się pod koniec stycznia br. w bazie w Arkansas.
F-35A to samolot wielozadaniowy – może pełnić rolę myśliwca zwalczającego cele powietrzne, prowadzić precyzyjne ataki na cele naziemne, realizować misje rozpoznawcze, pełnić funkcję platformy dowodzenia polem walki oraz wspierać operacje jednostek specjalnych.
Maszyny tego typu służą w siłach powietrznych m.in. USA, Izraela, Wielkiej Brytanii, Włoch, Norwegii, Holandii, Australii, Belgii, Danii, Japonii, Korei Południowej oraz Singapuru. Zamówionych maszyn oczekują także Finlandia, Szwajcaria i Zjednoczone Emiraty Arabskie. (PAP)
gru/ bst/ lm/
(arch.)
