Polska jest jednym z trzech krajów UE, które w ostatniej dekadzie najbardziej zwiększyły wydatki na badania i rozwój; wciąż jednak stanowią one tylko 1,5 proc. polskiego PKB. W 2023 r. Unia jako całość wydała na ten cel 381,4 mld euro, czyli ponaddwukrotnie więcej niż w 2013 r. - wynika z opracowania Eurostatu.
Jak podał Eurostat, w latach 2013-23 wielkość nakładów na badania i rozwój wzrosła w 19 państwach Unii, przy czym najbardziej w trzech: Belgii, Polsce i Grecji.
W 2023 r. Unia Europejska jako całość wydała na ten cel 381,4 mld euro, zwiększając tym samym swoje wydatki o 6,7 proc. w porównaniu do roku 2022 - wtedy unijne nakłady na badania i rozwój wyniosły 357,4 mld euro - i o 57,9 proc. w porównaniu do 2013 r., kiedy te wydatki wyniosły zaledwie 241,5 mld euro.
Chociaż nakłady na badania i rozwój w Polsce mocno się zwiększyły, to i tak ciągle stanowią zaledwie nieco ponad 1,5 proc. polskiego PKB, co plasuje nasz kraj na 13. miejscu wśród 27 państw członkowskich. Średnia unijna wyniosła 2,2 proc.
Tylko pięć państw odnotowało wydatki na badania i rozwój powyżej 3 proc. PKB. Najwięcej wydawały: Szwecja (3,6 proc.), Belgia i Austria (3,3 proc.), a po nich Niemcy i Finlandia (3,1 proc.). Poza UE największe nakłady na badania odnotowano w Szwajcarii, gdzie przekroczyły one 3 proc. PKB kraju i w Islandii (2,5 proc. PKB).
Z kolei najmniejsze wydatki, czyli poniżej 1 proc. PKB, odnotowano w innej "piątce" państw członkowskich - w Rumunii (0,5 proc.), Malcie (0,6 proc.), Cyprze (0,7 proc.), Bułgarii i Łotwie (po 0,8 proc).
Najwięcej, bo aż 66 proc. wszystkich unijnych nakładów na badania i rozwój pochodziło z sektora przedsiębiorstw, który w 2023 r. przeznaczył na ten cel łączną kwotę 253,1 mld euro. Za firmami uplasowały się kolejno: uczelnie wyższe z 81,7 mld euro (21 proc. wszystkich wydatków UE), instytucje rządowe i samorządowe (41 mld euro; 11 proc.), a na końcu prywatne organizacje non-profit, które na badania i rozwój wydały 5,5 mld euro, co stanowiło 1 proc. nakładów UE.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana
