Prof. Krzysztof Borowski prognozuje dalsze wzrosty cen złota, prof. Marian Noga o kontrowersyjnej kwestii, że "Bułgaria nie ma euro, a jest w euro" i ocena 4.5 wystawiona polskiej gospodarce przez prezesów - Forum Finansów Bankier.pl "Inwestuj z głową" zaczarowała Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
Bankierowy dzień rozpoczął się panelem "Inwestowanie oczami młodych" - wiedza, przekonania, postawy, zachowania", który prowadziła Agnieszka Wojtasiak, wykładowca Szkoły Giełdowej. Z badań wynika, że czynnikiem najbardziej zniechęcającym do inwestowania jest ryzyko z nim związane. Kolejny czynnik, to brak wystarczającej wiedzy.
Główne cele inwestowania młodych dorosłych
Młodzi dorośli zapytani: w jakim celu inwestują pieniądze, odpowiedzieli następująco. Prawie połowa z nich, bo aż 49 proc., chce mieć pieniądze na coś nieokreślonego, co może przydarzyć się w przyszłości. Następnie zbierali "dla zabezpieczenie swojej przyszłości na emeryturze" (46 proc.), "po prostu, żeby pieniądze pracowały" (44 proc.), "żeby nie tracić pieniędzy przez inflację (również 44 proc.)". Wśród innych powodów znalazły się:
- na wakacje
- żeby kiedyś żyć z dochodu pasywnego
- żeby sobie pozwolić na przyjemności, na które dziś mnie nie stać.
Następnie razem z Tomaszem Bliskim rozmawiali o blokadach inwestycyjnych i postrzeganiu finansów przez młodych inwestorów. Okazało się, że najczęstszymi błędami przy inwestowaniu jest:
- brak wystarczającej wiedzy,
- zła strategia inwestycyjna,
- uleganie emocjom.
Błędy inwestorów ujednoliciłbym to do jednego zdania
Każdy moment na inwestycje jest dobry, w dłuższym horyzoncie czas nam sprzyja. Patrząc na niewielkie kwoty, polecam systematyczne oszczędzanie. Wybranie planów funduszu inwestycyjnego czy obligacji.
Rozumiem to również jako obligacje korporacyjne spółek: jeżeli wypuszcza je duża spółka z WIG20, to też są one wiarygodne. Dla osób z małym kapitałem polecałbym więc systematyczne oszczędzanie, by zaistniał tzw. efekt śnieżnej kuli
Kolenym punktem podczas Forum Finansów Bankier.pl była dyskusja ze studentami Uniwersytetu Ekonomicznego z Koła Naukowego Hossa Procapital. Jak zauważyli, to akcje są najpopularniejszymi instrumentami wśród kandydatów, choć jak się okazuje, niektórzy najmłodsi z kandydatów na członków koła nie wiedzą... czym one są.
- Studenci podążają za trendami. Gdy bitcoin jest na górce, stawiają na kryptowaluty - zaznaczył Andrzej Balcerzak.
Gdyby większość osób z naszego koła miała do dyspozycji pół miliona złotych, zainwestowałaby wszystko we Wrocławiu, a nie na giełdzie - mówi Bartosz Kocjan.
W co, a przede wszystkim dlaczego inwestować rozmawiali eksperci, analitycy i zarzadzający. Wśród pojawiających się propozycji przebijały: akcje, ETF-y, ropa, surowce i obligacje. Paneliści przedstawili portfele inwestycyjne:
Nieruchomości są wrażliwe na stopy procentowe. Miał je jeden z panelistów, dlatego też prognozuje, że już w przyszłym roku (ale bardziej w drugiej połowie) możemy się spodziewać ich obniźki.
To dobry okres dla akcji
W swoim portfelu posiadam akcje i obligacje. Nie mogę powiedzieć dokładnie. Jesteśmy na etapie luzowania ilościowego, więc obligacje USA, które dadzą zarobić, oprócz tego akcje, ponieważ jesteśmy w cyklu prezydenckim.
Wydaje mi się, że nie czeka nas większe załamanie niezależnie od tego kto wygra wybory w USA.
Obniżki stóp procentowych zobaczymy wcześniej, niż przewidywano
W swoim portfelu posiadam w większości nieruchomości, a reszta to akcje i gotówka.
Fajnym pomysłem inwestycyjnym jest MWIG40, ponieważ jest bardzo zdywersyfikowany. Obok banków są przedstawiciele innych sektorów, to dobry zakład w długim terminie. Oprócz tego analizuję branżę biotechnologii i podoba mi się ten obszar.
Nie mogło zabraknąć podsumowania IPO Żabki, która okazała się być zamiast "gorącym towarem", to "gorącym ziemniakiem".
Słaby debiut Żabki. Tego zabrakło
W portfelu posiadam produkty swojej firmy - ETFy na mwig40 i swig80.
W debiucie Żabki zabrakło informacji w sklepach, żeby młody człowiek pomiędzy zakupem hotdoga i energetyka mógł zobaczyć hasło "idziemy na giełdę, możesz być naszym współwłaścicielem" .
Co wypadałoby mieć? To sugeruje kolejny dyskutant:
Kij ma dwa końce: na jednym jest Trump, na drugim konflikt na Bliskim Wschodzie
Zakładając, że tempo wzrostu gospodarki będzie duże w przyszłym roku i dokładając obniżki stóp procentowych, powinniśmy mieć dobrą koniunkturę na rynku akcji. Innym czynnikiem prowzrostowym jest chiński stymulus. Akcja jako klasa aktywów zdecydowanie powinna znaleźć się w portfelu w przyszłym roku, a skoro również m.in. chińskie akcje, to także akcje rynków wschodzących, a co za tym idzie w tym nasze (polskie).
Paneliści są zgodni w co należy zainwestować: akcje lub ETF-y na akcje, a przy grze na obniżki stóp procentowych - obligacje.
Podczas kolejnego panelu prezesi pokusili się o podzielenie swoimi prognozami, czyli zdradzili co ich zdaniem przyneisie przyszłość. Jak się okazuje, nie są to czarne barwy, co najwyżej lżejszy odcień szarości.
Nie jestem mocnym pesymistą
Moja ocena perspektyw polskiej gospodarki na 4 w skali 1-6. Sytuacja w Niemczech nie jest najlepsza, ale startujemy z niskiego pułapu. Chiny chyba też są zdecydowane na wsparcie swojej gospodarki.
Ekstremalne wysokie oczekiwania łatwiej zawieść niż spełnić, dlatego nie należałoby wysuwać zbyt daleko idących wniosków po wspomnianym już debiucie Żabki. Zdaniem panelistów, cena, po której sprzedawane były akcje, była atrakcyjna. A przechodząc od szczegółu do ogółu, ocena pozostałych także wypada pozytywnie.
Ocena 4
Mamy teraz pewne zakłócenie w odczycie sprzedaży detalicznej, ale to jest lokalne zakłócenie, efekt wysokiej bazy przy sprzedaży paliw sprzed roku. Ale mamy dobre filary wzrostu, niskie bezrobocie. Sentyment Polaków jest wciąż niski, ale konsumpcja zastąpiła eksport w napędzaniu gospodarki. W przyszłości dołączą inwestycje
Piotr Krupa zauważa, że Kruk od lat zajmuje się pracą z konsumentem, więc ciężko nie zauważyć, że wpadł on w kłopoty.
Ocena gospodarki: Powiem krótko: 4,5
W okresie covidowym o dziwo zobaczyliśmy konsumentów, którzy postanowili załatwić swoje stare sprawy, uregulować zaległości. A banki wtedy ograniczyły akcję kredytową. Obecnie banki mają duża płynność i poluzowały kryteria kredytowe. Widzimy wzrosty produktów hipotecznych. Ale na poziomie Kruka, który jest ok. 2 lata za cyklem gospodarczym, nie widzimy wzrostu nieregulowanego zadłużenia.
Nawet w najlepszej gospodarce jakaś część kredytu wpadnie w szkodowość. Teraz nie widzimy sytuacji wzrostu tego typu kredytów. Nie spłaca się 3 do 5% kredytów. To normalna sytuacja.
Na Forum Finansów Bankier.pl nie mogło zabraknąć AI, która "zjada branżę bankową". Jednak nie tylko o krwiożerczych zakusach sztucznej inteligencji rozmawiali nasi paneliści.
Za 15 lat nie będzie tradycyjnej bankowości
Branża finansowa korzysta z rozwiązań technologicznych, ale też technologia zjada branżę bankową. Wchodzi coraz większa automatyzacja.
Branża finansowa to jest koszt. Tokeny są praktycznie bezkosztowe. Pytałem młodych ludzi, ilu z was ma jakiekolwiek krypotwaktywo – 30% ma i to od ok. 5 lat. Młodzi ludzie chcą mieć natychmiast tu i teraz transfer pieniędzy. Tradycyjne instytucje finansowe nie są mu potrzebne. On wszystko ma w telefonie. Banki będą musiały się potężnie przebudować.
Największym wyzwaniem ludzkości, będzie zdaniem Jarosława Fuchsa, wyłączenie prądu, zanim sztuczna inteligencja nie przejmie kontroli nad dostawami energii.
Podczas dyskusji pojawiło się także słowo klucz: kryptowaluty.
52 mln Amerykanów posiada portfele kryptowalutowe
Trump jest potwornym koniunkturalistą. W pierwszej kampanii kładł nacisk na dolara, był przeciwnikiem krypto. Teraz, gdy wie, że wielu Amerykanów inwestuje w krypto, kiedy branża go wspiera, opowiada się za krypto. 100 tys. dolarów może pęknąć w marcu 2025 r.
Jeśli Trump wygra wybory, to będzie potężna euforia na rynku krypto.
Wspierać kryptowaluty będą obniżki stóp przez Fed. Chiny mocno inwestują w cyfrową walutę.
System regulacyjny, jaki powstał w Dubaju, jest bez wątpienia najlepszy dla kryptowalut. Wszystko tam się tokenizuje.
To jest kilka mocnych punktów, które będą wspierały wzrosty na rynku krypto.
Bitcoin nie jest już tak nowoczesny, jak nowsze tokeny
Bitcon nie spełnia zbyt dobrze funkcji płatniczej. Jego sieć jest powolna. W jego przypadku ta wycena odnosi się bardziej do idei kryptowalut, rozwiązywania określonych problemów.
Technologicznie stawiałbym na blockchain, życiowo transport autonomiczny, ideowo odnawialne źródła energii i ESG.
Co do Bitcoina, to cena 100 tys. dolarów to kwestia czasu. Jest on twarzą branży i bitcoin to jest najlepiej kojarzona kryptowaluta. Jednak pojawia się pewne ale.
Na koniec moderator poprosił o wytypowanie trendów na przyszłość.
Zostaniemy ustawieni na bocznym torze
Patrząc w przyszłość, warto stawiać na branże: medyczną, energetyczną oraz szeroko rozumianej prywatności.
Przedostatni panel rozprawiał o tym, czy, kiedy i na jakich zasadach euro może/powinno zastąpić się złotego.
Euro najbardziej przysłużyło się Niemcom
Przyjęcie waluty rozliczeniowej euro w Polsce jest wymogiem formalnym (prawnym) wynikającym z Traktatu z Maastricht – jednak Polska w chwili obecnej nie jest jeszcze przygotowana na wejście do strefy euro i nie spełnia formalnych wymogów konwergencji (objęcie PL procedurą nadmiernego deficytu (realnie deficyt budżetowy 2025 – 7,6% PKB, dług publiczny (62,3% PKB) – zamiast długotrwałej równowagi finansów publicznych.
Prof. Marian Noga zaraz dodał, że przeciwnicy euro zapominają o Stanach Zjednoczonych – 50 stanów z jedną walutą. I kontynuuje:
Co z tym euro? Szkoda czasu na gadanie
Bułgaria nie ma euro, a jest w euro. Od 2007 roku mają sztywny kurs do euro. A to, co mówi Pan Glapiński o zgodzie NBP/RPP na wprowadzenie euro to są głupoty.
Od początku euro było projektem politycznym i ekonomicznym. Czy sukces odnioslo na obydwóch polach?
Poziom rozwoju nie jest przeszkodą do wejścia do strefy euro
Euro na pewno jest sukcesem politycznym, bo jeszcze żaden z krajów nie wyszedł ze strefy euro, ale nawet nie ma takich chęci, żeby ze strefy euro wyjść. Czy jest sukcesem ekonomicznym? Trudno na to pytanie odpowiedzieć, bo euro nie opłaca się wszystkim. Np. w Polsce euro nie podobało by się bankom, bo utrzymywanie niższych stop procentowych nie jest korzystne dla tej branży.
Wcale nie mamy wyboru między europejską polityką pieniężną a optymalną polityką. Mamy wybór między europejską polityką a polską polityką pieniężną. Euro także nie zapewnia pełnego bezpieczeństwa, bo z jakiegoś powodu kraje bałtyckie szybko się zbroją.
Wnioski okazały się zaskakujące.
"Szkoda, że nie mamy euro" kontra "Dobrze, że nie mamy euro"
Najgorzej było, gdy występowała duża zmienność. Wydaje mi się, że to efekt behawioralny, przedsiębiorcy moim zdaniem uważają w większości, że finansiści oszukują ich na wymianie walut. I przedsiębiorcy są statystycznie patrząc w większości zwolennikami przyjęcia euro, bo uważają, że wtedy przynajmniej finansiści nie będą ich kantować. Mimo to uważam, że po 15 latach od wprowadzenia euro większość z nich też byłaby niezadowolona.
Wisienką na tym forumowym torcie była debata o złocie: "Nie wszystko złoto, co się świeci, czyli surowce na celowniku: złoto, srebro, miedź...". O tym, że złoto jest obecnie na celowniku, widać po biciu przez nie kolejnych rekordów.
Złoto wybiło się z formacji spodka, co zapowiada dalsze wzrosty
Złoto wybiło się z formacji spodka, co zapowiada dalsze wzrosty. Jeśli tylko formacja nie ulegnie załamaniu. Na srebrze formacja spodka się dopiero formuje, ale jeśli srebro wybije okolice 40 dolarów, nastąpi wybicie z formacji i dalsze wzrosty będą bardzo prawdopodobne.
Poza przemysłowym popytem obecnie widać również większe zapotrzebowanie na inwestycyjne srebro. Zwiększają się zamówienia mennic.
Czynniki, które wpływają na wzrost cen złota, to m.in. zakupy banków centralnych, ale ostatnio do tych zakupów przyłączyły się ETFy. Weszliśmy też w sezon złota. W Indiach duża część osób z tego kraju będzie zawierała związek małżeński, co skutkuje wręczaniem prezentów ze złota.
Nie należy jednak zapominać o młodszym bracie królewskiego kruszca - srebrze.
Srebro zawsze z opóźnieniem reagowało na złoto
Na cenę srebra rzeczywiście wpływają trochę inne czynniki niż na złoto. Wszystkie nowe sektory, czy to fotowoltaika, czy baterie elektryczne, konsumują dużo srebra. Również w przemyśle wojskowym popyt nie jest mały. W najbliższym czasie apetyt tego sektora na srebro będzie na pewno duży i to będzie wpływało na ceny tego kruszcu.
Surowcowe podium oczywiście zamyka miedź. Tutaj wszyscy zwracają oczy ku Państwu Środka.
Cały świat czeka na szczegóły impulsu w Chinach
Miedź trochę ruszyła po ostatnich wiadomościach o stymulusie monetarnym z Chin, ale brak dalszego ciągu tych wzrostów ze względu na brak stymulusu fiskalnego.
Na koniec, ropa.
Ropa naftowa jest rozgrywana politycznie
Element geopolityczny jest bardzo ważny i z jego powodu rynek surowców określa się mianem rynku żebraka i rynku króla.
Jeśli chodzi o ceny ropy, wszystko zależy od tego, jak długo będzie nam ona potrzebna. Ostatnio w Europie zachodniej spadło zainteresowanie samochodami elektrycznymi, jeśli nie jest się Norwegią.
Rynki finansowe biją w rytm USA. Jak amerykańska gospodarka wpływa na globalne inwestycje?
Rynek surowców pozostaje pod silnym wpływem wartości dolara amerykańskiego, który odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu cen na światowych rynkach.
