Rzadko się zdarza, żeby uznany branżowy dziennik poświęcał tak dużo miejsca polskiemu rynkowi kapitałowemu. Tym bardziej cieszy, że rzeszy inwestorów z całego świata "Financial Times" przypominał o GPW. W długim tekście nie obyło się bez diagnozy problemów, ale i pomysłów na ich rozwiązanie. Pojawia się nawet opcja przejęcie naszej giełdy przez Euronext.
"Warszawska giełda potrzebuje lepszego marketingu, przepisów i być może zachęt podatkowych, aby przyciągnąć inwestorów, ale paradoksalnie poprawa na GPW mogłaby również zmienić ją w cel przejęcia. Myślę, że Euronext może chcieć ostatecznie kupić warszawską giełdę" – mówi, cytowana przez "Financial Times" Ewa Sudoł, odwołana w lutym tego roku z Rady Giełdy.
Brytyjski dziennik, wydawany od 1888 r., w opublikowanym we wtorek internetowym artykule „Warsaw stock market aims for revival after ‘lost’ years” (z ang. Giełda w Warszawie liczy na odrodzenie po straconych latach) przygląda się kondycji warszawskiej giełdy, diagnozując zaniedbania i błędy popełnione w latach poprzednich przez obie ekipy rządzące. Jako punkt odniesienia obecnej sytuacji na GPW pojawia się rok 2013 r.
To wtedy wg wyliczeń "FT" łączna kapitalizacja spółek notowanych na GPW wyniosła 35 proc. polskiego PKB. W 2023 r. było to już tylko 22 proc, będąc w tyle za giełdą w Wiedniu, Madrycie czy nordyckich giełd wchodzących w skład giełd OMX.
Tych lat nie odda nikt
„Malejące znaczenie giełdy wśród inwestorów i przedsiębiorstw to wyraźny spadek w porównaniu z sytuacją sprzed dekady, kiedy wydawało się, że giełda jest gotowa zdominować rynek Europy Środkowo-Wschodniej” – komentuje autor artykułu Raphael Minder, przypominając na potwierdzenie swoich słów dawne plany przejęcia giełdy w Wiedniu przez GPW.
Wśród problemów GPW autor wymienia m.in. rosnącą liczbę wycofań spółek z obrotu po wezwaniach prywatnych funduszy inwestycyjnych, jak np. ten CVC Capital Partners na akcje Comarchu. Z drugiej strony mamy coraz mniejszą liczbę nowych debiutów, chociaż tu w ciemnym tunelu pojawia się światełko szansy na IPO Studenac i przede wszystkim Żabki, wstępnie wycenionej na ok. 8 mld dolarów, która przy takiej skali mogłaby być jednym z największych debiutów w Europie tego roku.
Cytowany przez "FT" nowy prezes giełdy Tomasz Bardziłowski w przeprowadzeniu kilku dużych ofert widzi szansę wykreowania giełdowego momentum, po którym liczy na kolejkę chętnych do wejścia na GPW.
Zresztą, nowy prezes giełdy, firmowany jako człowiek z rynku, ma być jednym z powodów do optymizmu w kontekście przyszłości warszawskiego parkietu. „Nawet jeśli niektórzy obserwatorzy pozostają sceptyczni co do szybkiej poprawy w Warszawie, większość z nich z zadowoleniem przyjmuje nominację Tuska dla nowego CEO, który wcześniej pracował na rynku akcji, a nie w administracji publicznej” – komentuje FT.
Nowy prezes w podejściu poprzedniej ekipy do zarządzania spółkami Skarbu Państwa widzi jeden z elementów słabości warszawskiej giełdy w poprzednich kilku latach. Obecne zmiany mają wyjść temu na przeciw. Jednak problemy, to nie tylko mniejsze zainteresowanie debiutami, notowaniami, słabość ładu korporacyjnego w największych spółkach, ale także reformy sięgające ponad 10 lat wstecz.
"FT" trafianie przypomina, że problemy z kapitałem na GPW można powiązać z reformą OFE wprowadzoną przez rząd Donalda Tuska na początku poprzedniej dekady. Wprowadzenie w OFE tzw. suwaka, tj. mechanizmu nakazującego lokowanie składek najstarszych członków funduszy poza rynkiem akcyjnym, jest powszechnie wymieniane jako czynnik zmniejszający płynność i potencjał do wzrostu rynku. "FT" nie przywołuje tu jednak wprowadzonych w 2018 r. Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), które zaczęły być przeciwwagą dla tego problemu.
REIT-y, podatki i nowe oferty
Poza przypomnieniem swoim czytelnikom o problemach "FT" stara się także przedstawić zaproponowane przez ludzi rynku postulowane zmiany. To wspomniane na początku przez Ewe Sudoł zachęty podatkowe, w tym obniżenie podatku od zysków kapitałowych od długotrwałych inwestycji, postulowane przez nowego prezesa GPW, wprowadzenie nowego, wydajniejszego systemu transakcyjnego czy szersza oferta inwestycyjna, czyli wspominane nowe IPO, ale też instrumenty jak np. REIT-y, czyli funduszy umożliwiającym inwestorom detalicznym czerpanie dywidend z rynku nieruchomości i będących alternatywą dla zakupu mieszkania na wynajem. To wszystko dotyczy więc szeroko pojętych kwestii regulacyjnych, na które jak zwykle potrzeba czasu.
Niemniej poczytny i mający wpływ na opinie wielu inwestorów m.in. Wall Street i londyńskiego City, dziennik poświecił sporo miejsca polskiemu rynkowi kapitałowemu, nie tylko przedstawiając jego obecny stan, ale także możliwości i przede wszystkim potencjał do nadrobienia na tle innych europejskich rynków.
Z innych tego typu publikacji zwracających uwagę na nasz rynek można wspomnieć np. artykuł "The Wall Street Journal" z początku roku o odrodzeniu CD Projektu czy sławny tytuł z "Bloomberga" o WIG20 jako najgorszym indeksie na świecie. Dobrą wróżbą, jeśli ktoś w nie wierzy, jest to, że wkrótce po nich notowania akcji CD Projektu zaczęły mocno rosnąć, a WIG20 zaczął trwającą już blisko dwa lata hossę.
