Opublikowany w czwartek raport Komisji Europejskiej na temat działań na rzecz klimatu ujawnił, że emisje gazów cieplarnianych w UE spadły w 2023 r. o ponad 8 proc., głównie dzięki wzrostowi uziału energii ze źródeł odnawialnych. Jeśli to tempo się utrzyma, UE osiągnie cel redukcji emisji o 55 proc. do 2030 r.
Jest to największy roczny spadek emisji od dziesięcioleci - poinformowała Komisja Europejska. Wyjątkiem był jedynie rok 2020, kiedy emisje spadły o rekordowe 9,8 proc. w związku z pandemią Covid-19 i ograniczeniami wprowadzanymi przez państwa członkowskie.
Z raportu wynika, że emisje gazów cieplarnianych netto są dziś o 37 proc. niższe niż w 1990 r. "Jeśli takie tempo się utrzyma, to Unia będzie na dobrej drodze do osiągnięcia swojego celu ograniczenia emisji o co najmniej 55 proc. do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 1990 r., a także osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r." - powiedział w czwartek w Brukseli rzecznik KE Tim McPhie.
Jak wynika z raportu, rekordowy spadek o 16,5 proc. odnotowały emisje w sektorze przemysłowym (np. rafinerie czy huty), objętym unijnym systemem handlu emisjami (ETS). Emisje w sektorze ETS są dzisiaj o ponad 47 proc. niższe niż w 2005 r., a UE jest na dobrej drodze do osiągnięcia planowanej redukcji o 62 proc. do roku 2030. Emisje z produkcji energii elektrycznej i ogrzewania zmniejszyły się o 24 proc. w porównaniu z 2022 r., co - jak napisano w raporcie - "było spowodowane wzrostem (udziału) odnawialnych źródeł energii, w szczególności energii wiatrowej i słonecznej, oraz odejściem od węgla".
Wzrosły emisje lotnicze (+ 9,5 proc.), co przypisuje się wzmożonej mobilności po pandemii. Ogólnie, dochody z handlu emisjami przyniosły w ubiegłym roku zysk w wysokości 43,6 mld euro. Środki te trafiły m.in. na inwestycje klimatyczne, a część do państw członkowskich.
Zaledwie o 2 proc. spadły natomiast emisje z budynków, rolnictwa i transportu; tu redukcje i tak spowodowane były głównie skurczeniem się sektora budowlanego.
Jak skomentował w czwartek rzecznik KE, chociaż dane z raportu są zachęcające, to ostatnie klęski żywiołowe, w tym powodzie, pożary i gwałtowne ocieplanie się temperatur, również w morzach, pokazują, że UE musi mocniej zredukować emisje, a także naciskać na swoich partnerów międzynarodowych. Wspólnota będzie miała ku temu okazję już w listopadzie, na konferencji klimatycznej COP29 w Azerbejdżanie.
"UE odpowiada obecnie za 6 proc. światowych emisji. Zbliżając się do COP29, po raz kolejny pokazujemy naszym międzynarodowym partnerom, że możliwe są działania w dziedzinie klimatu i jednoczesne inwestowanie gospodarkę. Niestety sprawozdanie pokazuje też, że ta praca musi być, ponieważ widzimy szkody, jakie wyrządza nam zmiana klimatu" - skomentował raport komisarz UE ds. klimatu Wopke Hoekstra.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana (PAP)
jowi/ szm/
