Obowiązek zgromadzenia wkładu własnego na poziomie 10-20 proc. może być przeszkodą dla wielu młodych Polaków. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl sprawdzili, czy rodzime wymogi dotyczące wkładu są restrykcyjne na tle Europy.


Wyraźne zaostrzenie polityki kredytowej banków prawdopodobnie jest przejściowym zjawiskiem, które przeminie wraz z kryzysem gospodarczym. Mimo tego w ostatnim czasie można usłyszeć opinie krytykujące wymogi związane z koniecznością wniesienia 10-20 proc. wkładu własnego. Warto dodać, że niektóre banki są bardziej restrykcyjne niż KNF i wymagają bezwarunkowego sfinansowania 15, 20 albo nawet 30 proc. wartości domu lub lokalu. Dodatkowym problemem dla młodych Polaków są ceny mieszkań znacząco wyższe niż np. 4 czy 5 lat temu. W nawiązaniu do opisywanej sytuacji eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili sprawdzić, czy polskie wymagania dotyczące wysokości wkładu własnego są szczególnie restrykcyjne na tle innych krajów Starego Kontynentu.
Niektóre kraje w ogóle nie ograniczają wysokości wskaźnika LtV
Informacji o wymaganiach dotyczących wkładu własnego najlepiej jest szukać w publikacjach ESRB, czyli Europejskiej Rady do spraw Ryzyka Systemowego (European Systemic Risk Board). Ten unijny organ sprawuje ogólny nadzór nad systemem finansowym krajów członkowskich. Informacje zbierane regularnie przez ESRB wskazują, że nie we wszystkich państwach Unii Europejskiej instytucje zajmujące się nadzorem finansowym wprowadziły limity wskaźnika LtV dla kredytów mieszkaniowych. Przypomnijmy, że wskaźnik LtV pokazuje aktualną relację między wysokością zadłużenia wobec banku i szacunkową wartością nieruchomości obciążonej hipoteką.
Na liście państw, które nie ograniczyły maksymalnego poziomu wskaźnika LtV, znajdziemy na przykład Francję. Można zatem łatwo wytłumaczyć nieobecność tego kraju w poniższej tabel. Warto jednak pamiętać, że lokalne organy nadzoru finansowego mogą wprowadzać inne ograniczenia dotyczące udzielania kredytów na mieszkanie. Przykładowo we Francji zaleca się bankom kredytowanie nieruchomości przez okres nie dłuższy niż 25 lat. Dodatkowo od niedawna obowiązuje ograniczenie wskaźnika DSTI, czyli relacji łącznej sumy rat do dochodu netto kredytobiorcy. W przypadku większości nowych francuskich hipotek wspomniany limit nie powinien przekraczać 33 proc.
Polskie wymagania co do wkładu nie są szczególnie restrykcyjne
Wróćmy jednak do porównania dotyczącego maksymalnych poziomów wskaźnika LtV. Informacje zaprezentowane w poniższej tabeli sugerują, że polskie limity nie są szczególnie restrykcyjne. Punkt odniesienia stanowią oczywiście kraje, w których wprowadzono wymogi co do wysokości wkładu własnego. Warto zwrócić uwagę, że w niektórych państwach Europy nie istnieje możliwość kredytowania 90% nieruchomości mieszkaniowych (nawet po spełnieniu dodatkowych warunków). Taka sytuacja dotyczy między innymi Węgier, Litwy, Rumunii oraz Szwecji.
Na tle porównywanych krajów stosunkowo liberalną polityką odnośnie wkładu własnego wyróżnia się Belgia. Warto jednak zwrócić uwagę, że w tym państwie obowiązują bardziej restrykcyjne ograniczenia dotyczące finansowania mieszkań pod wynajem. Podobne rozwiązanie wprowadziły Czechy. Przypadek naszych południowych sąsiadów jest specyficzny, bo w odpowiedzi na niską dostępność mieszkań (nierzadko gorszą niż w Polsce) czeski nadzór finansowy niedawno złagodził wymagania dotyczące wkładu własnego.
Wymagania dotyczące wkładu własnego kredytów mieszkaniowych w wybranych krajach Europy |
|
---|---|
Kraj |
Limit wskaźnika LtV obowiązujący w 2020 roku |
Austria |
Maksymalny zalecany poziom LtV = 80% |
Belgia |
Maksymalny poziom LtV = 90% (pod wynajem) lub 100% (główny limit). Przy pierwszym zakupie mieszkania LtV może przekraczać 100% |
Czechy |
Maksymalny poziom LtV dla 95% umów = 90%. Kredyty z LtV ponad 90% nie mogą stanowić więcej niż 5% nowych umów. Kredytów na lokale pod wynajem dotyczą bardziej restrykcyjne zasady. |
Dania |
Maksymalny poziom LtV = 95% |
Estonia |
Maksymalny poziom LtV = 85% lub 90% (przy dodatkowej gwarancji). Kredyty z wyższym LtV nie mogą stanowić więcej niż 15% nowych umów. |
Finlandia |
Maksymalny poziom LtV = 85% (95% przy pierwszym zakupie nieruchomości) |
Holandia |
Maksymalny poziom LtV = 100 % |
Irlandia |
Maksymalny poziom LtV = 80% (90% przy pierwszym zakupie nieruchomości) |
Litwa |
Maksymalny poziom LtV = 85 % |
Łotwa |
Maksymalny poziom LtV = 90% lub 95% (przy dodatkowej gwarancji rządowej) |
Norwegia |
Maksymalny poziom LtV = 85% (60% przy zakupie drugiego mieszkania w Oslo). Wymogów może nie spełniać 20% kredytów |
Portugalia |
Maksymalny poziom LtV = 90% (80% mieszkania pod wynajem i wakacyjne) |
Rumunia |
Maksymalny poziom LtV = 85% (kredyty walutowe - 60%, 75% lub 80%) |
Słowacja |
Maksymalny poziom LtV = 90%. Kredyty z LtV 80% - 90% nie mogą stanowić więcej niż 20% nowych umów. |
Słowenia |
Maksymalny zalecany poziom LtV = 80% |
Szwecja |
Maksymalny poziom LtV = 80% |
Węgry |
Maksymalny poziom LtV = 80% (kredyty walutowe - limit 50% dla euro lub 35% dla pozostałych walut). |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ESRB/RynekPierwotny.pl |
Andrzej Prajsnar