Intercyza stopniowo staje się coraz popularniejszym rozwiązaniem. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl wyjaśniają, jak taka umowa pomiędzy małżonkami wpływa na kwestie związane z zakupem mieszkania.
W polskich warunkach intercyza nadal nie jest szczególnie częstym rozwiązaniem. Warto jednak odnotować, że jej popularność systematycznie wzrasta. Na podpisanie tzw. umowy majątkowej małżeńskiej decydują się między innymi osoby prowadzące działalność gospodarczą. Innym powodem sporządzenia intercyzy jest po prostu chęć uniknięcia nieporozumień na tle finansowym. Coraz większa liczba osób myśli o intercyzie w kontekście planowanego zakupu nieruchomości mieszkaniowej. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili wyjaśnić, jak zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej wpływa na różne kwestie związane z zakupem lokalu lub domu. Przy okazji warto również przypomnieć pewne informacje dotyczące wspólności małżeńskiej.
Intercyza nie zawsze zlikwiduje majątek wspólny
W ramach wstępu eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili zaznaczyć, że umowa majątkowa małżeńska (potocznie zwana intercyzą) nie zawsze zupełnie likwiduje wspólność majątkową małżonków. Rozwiązanie polegające na zlikwidowaniu wspólności jest najczęściej wybierane, ale nie jedynie dostępne. Artykuł 47 paragraf 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59) wskazuje, że na drodze umowy małżonkowie mogą również rozszerzyć albo ograniczyć ustawową wspólność majątkową. Jeżeli nie została zawarta intercyza, to ustrój majątkowy małżonków wygląda tak jak w poniższej tabeli.
W nawiązaniu do niej warto zwrócić uwagę na rozróżnienie między nieruchomościami nabytymi po zawarciu małżeństwa oraz takimi, które dana osoba posiadała jeszcze przed wstąpieniem w związek małżeński. Nieruchomości należące do pierwszej kategorii zawsze stanowią część majątku wspólnego, jeśli w małżeństwie obowiązuje ustawowy (domyślny) ustrój majątkowy. Co więcej, kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, że małżonkowie mają równe udziały we wspólnie nabytym majątku. Wyjątek dotyczy sytuacji, w której jeden z małżonków wystąpił o ustalenie udziałów z uwzględnieniem przyczynienia się do powstania majątku wspólnego (w tym nieruchomości).
Działka budowlana stanowi ciekawy przypadek
Warto pamiętać, że w domyślnym ustroju majątkowym wszystkie nieruchomości nabyte przed ślubem stanowią natomiast element majątku osobistego małżonka. Dotyczy to również ciekawej sytuacji, w której na działce należącej do jednego z małżonków jeszcze przed ślubem, później wspólnie został wybudowany dom. Zgodnie z kodeksową zasadą superficies solo cedit taki budynek będzie stanowił wyłączną własność posiadacza działki.
Informacje zaprezentowane w poniższej tabeli zwracają również uwagę na kwestię nieruchomości zapisanych lub darowanych jednemu z małżonków. Kodeks rodzinny i opiekuńczy mówi, że wszystkie przedmioty majątkowe, które małżonek otrzymał poprzez zapis, dziedziczenie lub darowiznę stanowią część jego majątku osobistego, o ile spadkodawca lub darczyńca nie postanowił inaczej.
Intercyza nie powinna komplikować zakupu mieszkania
Osoby zainteresowane podpisaniem intercyzy przed zakupem nieruchomości dość często obawiają się, że taki krok skomplikuje transakcję i późniejsze zarządzanie domem, gruntem lub lokalem. Warto zatem wyjaśnić, że małżonkowie kupujący wspólnie nieruchomość po umownej likwidacji majątku wspólnego staną się po prostu współwłaścicielami w częściach ułamkowych. Dzięki temu każdy z nich będzie mógł na przykład sprzedać swój udział bez zgody drugiej strony.
Posiadanie intercyzy likwidującej majątek wspólny nie skutkuje również komplikacjami przy zawieraniu notarialnej umowy zakupu nieruchomości. Intercyzę trzeba okazać u notariusza, który tak czy inaczej powinien o nią zapytać przed sporządzeniem projektu umowy przenoszącej własność nieruchomości.
Umowna likwidacja majątku wspólnego nie stwarza również większych problemów na etapie wspólnego zaciągania kredytu mieszkaniowego. W tym kontekście warto nadmienić, że wspólny zakup przez klientów kredytowanej nieruchomości w częściach ułamkowych jest dla banków standardową sytuacją.
Andrzej Prajsnar
