Znacznie szybsza waloryzacja emerytur niż wynagrodzeń policjantów jest głównym powodem ich szybszego przechodzenia na emeryturę. Aktualnie zawnioskowało o to dwa razy więcej funkcjonariuszy niż w ubiegłym roku. Zwiększa się również liczba wakatów w policji.
Wiele wskazuje na to, że kłopoty kadrowe policji w ostatnim czasie znacznie się zwiększyły. Coraz więcej funkcjonariuszy występuje z wnioskiem o wcześniejsze przejście na emeryturę. Wpływ na tę sytuację ma przede wszystkim znacznie szybsza waloryzacja świadczeń niż wynagrodzeń w służbach. Tymczasem policjanci są uprawnieni do przejścia na emeryturę już po odsłużeniu co najmniej 25 lat.
– W porównaniu do lat ubiegłych liczba chętnych do przejścia na emeryturę jest dwukrotnie wyższa, co jest bardzo niepokojące – mówi w rozmowie z Bankier.pl Sławomir Koniuszy z Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego Policjantów. – W dodatku są to doświadczeni funkcjonariusze, którzy powinni teraz przekazywać swoją wiedzę nowicjuszom, a nie odchodzić ze względów finansowych.
Dokładna liczba policjantów, którzy przeszli na emeryturę z końcem 2022 roku, będzie znana dopiero pod koniec pierwszego kwartału 2023 r., funkcjonariuszom przysługuje bowiem możliwość wycofania wniosku o emeryturę.
Potrzebne dalsze negocjacje w sprawie podwyżek płac
Pod koniec 2022 roku prowadzona była akcja protestacyjna policjantów, mająca na celu skłonienie Ministerstwa i Spraw Wewnętrznych i Administracji do podniesienia uposażeń funkcjonariuszy oraz sposobów rekompensowania inflacji w dalszej perspektywie roku 2024. Dzięki temu udało się wynegocjować specjalne świadczenie motywacyjne, które od tego roku będą otrzymywać wszyscy funkcjonariusze z 15-letnim stażem. Będzie się ono rozpoczynało od 5 proc. i co roku będzie rosło o dodatkowy 1 proc. do osiągnięcia 15 proc. po 25 latach służby. Nie będzie się jednak wykluczało ze świadczeniami w wysokości 1,5 tys. brutto po 25 latach służby i 2,5 tys. zł brutto po 28,5 latach służby. Również na ten rok planowane są rozmowy o mechanizmach zachęcających funkcjonariuszy do dłuższej służby. Z kolei w przypadku wysługi powyżej 32 lat kwota ta zostanie wliczona do podstawy emerytury mundurowej. MSWiA zaproponowało także mundurowym zwiększenie tegorocznego funduszu nagród w służbach podległych resortowi o 30 mln zł.
– Część osób udało się powstrzymać przed odejściem – twierdzi Sławomir Koniuszy. – Jednak regulacje te tylko częściowo rozwiązują problem. Chcemy jak najszybciej rozmawiać o dalszych podwyżkach uposażeń, żeby zapobiec kolejnym odejściom. Tym bardziej że rząd zapowiada następną waloryzację emerytur na wrzesień. Władza będzie wtedy zajęta kampanią wyborczą, a to nie służy załatwianiu ważnych spraw.
Rośnie liczba nieobsadzonych wakatów
Już od dłuższego czasu służby mundurowe zmagają się z kłopotami kadrowymi. Nie zaskakuje to ani obecnych, ani też byłych policjantów.
– Nie ma się co dziwić, że sytuacja kadrowa tak wygląda, skoro policjanci dostają mniejsze podwyżki od emerytów – mówi w rozmowie z Bankier.pl Edmund Koziarski, emerytowany policjant z Oławy. – Zdarzają się także przypadki, że młodzi policjanci zarabiają niewiele więcej od niewykwalifikowanych pracowników supermarketów, którzy po ośmiu godzinach pracy mogą po prostu pójść do domu, a ich praca jest bezpieczna. Tymczasem policjant musi pełnić służbę 24 godziny na dobę, wymagającą odpowiednich umiejętności, w dodatku często w dużym stresie.
Tymczasem program modernizacji policji na lata 2022-2025 zakłada wzrost liczby funkcjonariuszy z ponad 103 tys. do około 110 tys.
– Przybędzie łącznie blisko 7 tys. etatów, zatem siłą rzeczy wakatów będzie jeszcze więcej – mówi Sławomir Koniuszy. – Z pewnością będzie problem z ich obsadzeniem.
Najwięcej policjantów brakuje w stolicy
Według Komendy Głównej Policji najwięcej wakatów jest na terenie garnizonu stołecznego, a najmniej odnotowano w garnizonie świętokrzyskim.
– Dobór prowadzony jest przede wszystkim na stanowiska podstawowe w komórkach organizacyjnych patrolowo-interwencyjnych i oddziałach prewencji – mówi Bankier.pl podkom. Michał Gaweł z Wydziału Prasowo-Informacyjnego Komendy Głównej Policji.
Przyjęcie kandydata do służby następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, które ma na celu sprawdzenie, czy spełnia stawiane warunki oraz określenie jego predyspozycji do pełnienia tej służby.
– Procedura naboru do służby w policji charakteryzuje się otwartością i jest prowadzona w formie konkursu – twierdzi podkom. Michał Gaweł. – Przyjęcie kandydata uzależnione jest od uzyskania pozytywnego wyniku na wszystkich etapach postępowania kwalifikacyjnego. Konieczne jest zaliczenie testu wiedzy, sprawności fizycznej oraz rozmowy kwalifikacyjnej. Ważne są również punkty przyznawane kandydatowi z tytułu posiadanego wykształcenia lub umiejętności.
W rekrutacji może wziąć udział każdy obywatel RP bez względu na wiek, płeć, wyznanie religijne czy przynależność do grup mniejszościowych.
Rekrutacja na zasadach rynkowych
Jak twierdzi podkom. Michał Gaweł, fluktuacja kadr w Policji podlega tym samym zasadom jak w każdej innej organizacji funkcjonującej na rynku pracy.
– W celu pozyskania większej liczby kandydatów wprowadzono możliwość bezpośredniego zarządzania i prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do wyspecjalizowanych jednostek organizacyjnych policji – mówi podkom. Michał Gaweł. – Dotyczy to Centralnego Biura Śledczego Policji, Biura Spraw Wewnętrznych Policji, Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, służby kontrterrorystycznej oraz stanowisk służbowych, na których wymagane są specjalistyczne kwalifikacje, wykształcenie, uprawnienia lub umiejętności pożądane ze względu na nasze potrzeby kadrowe. Celem tych rozwiązań jest usprawnienie rekrutacji i dostosowanie jej do realiów rynku pracy. Jednak oddziaływanie tych zmian na dobór do służby w policji będzie można ocenić co najmniej po dwóch latach od ich wprowadzania – dodaje.
Według przedstawiciela Komendy Głównej Policji w każdym garnizonie cały czas prowadzone są proaktywne formy promocji zawodu policjanta, które mają na celu nie tylko zwiększenie zainteresowania służbą w policji, ale również przybliżenie społeczeństwu różnorodności zadań, które ona realizuje. Skala tych przedsięwzięć jest różna w zależności od konkurencyjności na rynku pracy w danym regionie oraz poziom wakatu na stanowiskach policyjnych.
