Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski może zakończyć wojnę z Rosją niemal natychmiast, jeśli tego zechce – powiedział w niedzielę prezydent USA Donald Trump. Jak stwierdził, nie ma mowy o powrocie Krymu i członkostwie Ukrainy w NATO.
„Prezydent Ukrainy Zełenski może zakończyć wojnę z Rosją niemal natychmiast, jeśli zechce, albo może kontynuować walkę. Pamiętajcie, jak to się zaczęło. Nie ma mowy o zwrocie danego przez Obamę Krymu (12 lat temu, bez jednego wystrzału!) i ŻADNEGO WCHODZENIA DO NATO PRZEZ UKRAINĘ. Niektóre rzeczy nigdy się nie zmieniają!!!” – napisał Trump na portalu społecznościowym Truth Social.
Wypowiedź Trumpa odwraca wielokrotnie powtarzane przez europejskich przywódców oraz poprzednią administrację USA tezę, że to Rosja może w każdej chwili zakończyć wojnę.
Trump swój wpis zamieścił niecały dzień przed wizytą ukraińskiego prezydenta w Białym Domu, który weźmie udział w spotkaniu z prezydentem Trumpem oraz gronem europejskich przywódców: szefową Komisji Europejskiej, sekretarzem generalnym NATO oraz przywódcami Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch i Finlandii.
„Jutro wielki dzień w Białym Domu. Nigdy nie gościliśmy tylu europejskich przywódców naraz. To dla mnie wielki zaszczyt ich gościć!!!” – napisał w innym wpisie Trump. Przekonywał również, że wizyta w USA nie była zwycięstwem Władimira Putina i sugerował, że ciężko było go przekonać do spotkania na terenie USA.
Według m.in. „New York Times”, Trump miał zgodzić się z postulatem Putina, by Ukraina wycofała się z kontrolowanych przez siebie ufortyfikowanych terytoriów w obwodzie donieckim w zamian za zamrożenie linii frontu. Trump sugerował, że decyzja, czy przyjąć te warunki będzie zależeć od prezydenta Ukrainy. Ale jego bliski doradca, sekretarz stanu Marco Rubio w niedzielę zaprzeczał, by podczas wizyty Zełenskiego Trump miał zamiar wymusić na nim zgodę.
Zełenski: Gotowość USA do udziału w gwarancjach bezpieczeństwa to „historyczna decyzja”
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski ocenił w niedzielę, że gotowość Stanów Zjednoczonych do udziału w gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy jest „historyczną decyzją”. Podkreślił, że takie gwarancje powinny zapewniać ochronę na lądzie, w powietrzu i na morzu.
„To historyczna decyzja, że Stany Zjednoczone są gotowe uczestniczyć w gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy. Gwarancje bezpieczeństwa wynikające z naszej wspólnej pracy muszą być naprawdę bardzo praktyczne i zapewniać ochronę na lądzie, w powietrzu i na morzu, a także muszą być opracowywane przy udziale Europy” – napisał Zełenski na Telegramie, podsumowując wyniki wideokonferencji przywódców państw wchodzących w skład „koalicji chętnych”.
Przeczytaj także
Ukraiński prezydent uznał spotkanie za „bardzo przydatne”. Stwierdził, że Ukraina otrzymała wyraźne poparcie dla swojej niepodległości i suwerenności, a wszyscy zgadzają się, iż granice państw nie mogą być zmieniane siłą i że kluczowe kwestie powinny być rozwiązywane w formacie trójstronnym: Ukraina, USA i Rosja.
Dodał, że strony wypracowują wspólne spojrzenie na „to, jaka powinno być porozumienie pokojowe – naprawdę uczciwe, szybkie i skuteczne”.
Przeczytaj także
Po niedzielnej naradzie „koalicji chętnych” przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zadeklarowała na konferencji prasowej, że UE będzie wspierać krainę tak długo, jak będzie to konieczne dla sprawiedliwego i trwałego pokoju.
MSZ Chin: oczekujemy trwałego porozumienia w sprawie Ukrainy, uznawanego przez wszystkie strony
Rzeczniczka chińskiego MSZ Mao Ning wyraziła w poniedziałek oczekiwanie, że wszystkie strony zainteresowane rozwiązaniem konfliktu na Ukrainie będą uczestniczyć „w odpowiednim czasie” w procesie negocjacji na rzecz „sprawiedliwego” porozumienia, akceptowalnego dla wszystkich. Pekin wyraził zadowolenie z kontaktów między Rosją a USA.
Mao zaznaczyła podczas briefingu, że Chiny wspierają wszelkie wysiłki na rzecz pokojowego rozwiązania „kryzysu na Ukrainie”.
– Oczekujemy, że wszystkie zaangażowane strony i interesariusze będą mogli w odpowiednim czasie uczestniczyć w procesie rozmów pokojowych, aby jak najszybciej osiągnąć sprawiedliwe, trwałe i wiążące porozumienie pokojowe, które zostanie zaakceptowane przez wszystkie strony – oświadczyła rzeczniczka.
Komentując piątkowe spotkanie przywódcy Rosji Władimira Putina i prezydenta USA Donalda Trumpa, Mao podkreśliła, że Pekin „cieszy się z utrzymywania kontaktów i poprawy relacji” między oboma krajami.
Odpowiadając na pytanie o doniesienia portalu Axios, według których Chiny zostały wymienione jako jeden z potencjalnych gwarantów bezpieczeństwa Ukrainy w przypadku zawieszenia broni, Mao zaznaczyła jedynie, że „stanowisko Chin w sprawie kryzysu na Ukrainie jest spójne i jasne”. Dodała, że Chiny „nadal będą, we właściwy sobie sposób, zachęcać do dialogu i negocjacji, promując polityczne rozwiązanie kryzysu”.
Władze ChRL deklarują neutralną postawę wobec rozpętanej przez Rosję wojny na pełną skalę przeciwko Ukrainie, a inwazję Kremla nazywają „kryzysem na Ukrainie”. Jednocześnie nie potępiły rosyjskiej agresji ani zaangażowania w walki żołnierzy z Korei Płn., a także sprzeciwiają się sankcjom nakładanym na Rosję. Między Pekinem a Moskwą doszło także w ciągu ostatnich trzech lat do zacieśnienia współpracy w wielu dziedzinach, m.in. wojskowej.
Zełenski przybył do Waszyngtonu przed spotkaniem z Trumpem
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski przybył w niedzielę w nocy do Waszyngtonu, gdzie spotka się z prezydentem Donaldem Trumpem i europejskimi przywódcami. Zełenski zaznaczył, że chce trwałego pokoju, a nie takiego, który pozwoli Rosji na ponowne inwazje.
„Już przybyłem do Waszyngtonu, jutro spotykam się z prezydentem Trumpem. Jutro rozmawiamy również z europejskimi przywódcami. Jestem wdzięczny POTUS (Prezydentowi USA-PAP) za zaproszenie" - ogłosił Zełenski we wpisie na platformie X. "Wszyscy podzielamy silne pragnienie szybkiego i niezawodnego zakończenia tej wojny. A pokój musi być trwały. Nie tak jak lata temu, kiedy Ukraina została zmuszona do oddania Krymu i części naszego Wschodu – części Donbasu – a Putin po prostu wykorzystał to jako trampolinę do nowego ataku. Albo kiedy Ukraina otrzymała tak zwane «gwarancje bezpieczeństwa» w 1994 roku, ale one nie zadziałały" - dodał.
Nawiązując do opublikowanego godzinę wcześniej wpisu amerykańskiego prezydenta, który wykluczył powrót „oddanego bez jednego wystrzału” Krymu do Ukrainy oraz stwierdził, że Zełenski może zakończyć wojnę z Rosją niemal natychmiast, prezydent Ukrainy zaznaczył, że „Krymu nie należało wtedy oddawać, tak jak Ukraińcy nie oddawali Kijowa, Odessy ani Charkowa po 2022 roku?”. Stwierdził, że ukraińskie siły obecnie odnoszą sukcesy w obwodach donieckim i sumski oraz wyraził przekonanie, że uda mu się obronić Ukrainę oraz zagwarantować jej bezpieczeństwo przy wsparciu USA.
„Rosja musi zakończyć tę wojnę, którą sama rozpoczęła. I mam nadzieję, że nasza wspólna siła z Ameryką, z naszymi europejskimi przyjaciółmi, zmusi Rosję do prawdziwego pokoju” – napisał Zełenski.
Ukraiński prezydent ma się spotkać z Trumpem w poniedziałek o 13 czasu lokalnego (19 w Polsce), po czym dołączyć do nich mają pozostali europejscy przywódcy zaproszeni przez prezydenta USA. Według harmonogramu, mają oni przybyć do Białego Domu przed Zełenskim, o 12, lecz mają zostać powitani po zakończeniu spotkania Trump-Zełenski. Rozmowy w rozszerzonym formacie mają rozpocząć się o 15.
W planach nie ma konferencji prasowej, lecz podczas drugiej kadencji Trumpa zwyczajem stały się trwające kilkadziesiąt minut sesje pytań i odpowiedzi w Gabinecie Owalnym. Po spotkaniach zagraniczni liderzy często również samodzielnie odpowiadają na pytania prasy przed Białym Domem.
Format spotkania dwustronnego nie jest jeszcze znany. Według telewizji NewsNation udział w nim weźmie m.in. wiceprezydent J.D. Vance, który podczas pierwszego spotkania Trumpa z Zełenskim w Białym Domu w lutym tego roku zaognił spór między liderami i doprowadził do publicznej kłótni.
Zełenski do Waszyngtonu przyleciał z Brukseli, gdzie w niedzielę spotkał się z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen. Szefowa KE, która będzie jednym z przywódców obecnych podczas rozmów, zaznaczyła, że do Waszyngtonu udaje się na prośbę ukraińskiego prezydenta.
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński, z Pekinu Krzysztof Pawliszak (PAP)
Osk/ san/ krp/ szm/
