Od 1 stycznia 2025 r. nauczyciele mają dostać 5 proc. podwyżki – zakłada ustawa budżetowa, która czeka jeszcze na rozpatrzenie poprawek Senatu. Podwyżki - z wyrównaniem od początku roku - będą musiały być wypłacone nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy.
W ustawie budżetowej na 2025 r. kwotę bazową dla nauczycieli ustalono na poziomie 5434,82 zł, zwiększając ją tym samym o 5 proc. (o 258,80 zł) w stosunku do tej obowiązującej w 2024 r. (5 176,02 zł). Prace nad budżetem państwa nie zostały jednak jeszcze zakończone. W grudniu Senat zgłosił do ustawy kilkadziesiąt poprawek, nad którymi będzie głosował Sejm (żadna nie dotyczy nauczycielskiej podwyżki).
Zgodnie z Kartą nauczyciela, na podstawie kwoty bazowej wyliczane jest średnie wynagrodzenie nauczycieli. W przypadku nauczycieli początkujących jest to 120 proc. tej kwoty, nauczycieli mianowanych - 144 proc., a nauczycieli dyplomowanych - 184 proc. Jednocześnie w ogłoszonej już ustawie o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2025 (tzw. okołobudżetowej) wprowadzono przepis specjalny, zgodnie z którym średnie wynagrodzenie nauczycieli początkujących zwiększa się dodatkowo o 2,308 proc.
Nowy system finansowania oświaty. Nie podoba się ani nauczycielom, ani samorządom
W tym roku dotychczasową subwencję oświatową zastąpią potrzeby oświatowe. Nowy system finansowania budzi obawy samorządów i nauczycielskich związków zawodowych.
Po uwzględnieniu danych z ustawy budżetowej i okołobudżetowej średnie wynagrodzenie nauczycieli w 2025 r. wyniesie: początkujących - 6672,31 zł (o 317,73 zł więcej niż obecnie), mianowanych - 7826,14 zł (więcej o 372,67 zł), a dyplomowanych - 10000,07 zł (więcej o 476,19 zł).
Na średnie wynagrodzenie nauczyciela składa się wynagrodzenie zasadnicze, dodatki (m.in. za wysługę lat, funkcyjny, motywacyjny), wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa, a także nagrody i inne świadczenia (np. trzynastka). Z zapewnienia średniego wynagrodzenia rozliczane są samorządy, z tym że pod uwagę brana jest kwota przeznaczona w sumie na pensje nauczycieli w danej grupie awansu zawodowego.
Obecnie minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela z tytułem zawodowym magistra i przygotowaniem pedagogicznym dla nauczyciela początkującego to 4908 zł brutto, nauczyciela mianowanego - 5057 zł brutto, a nauczyciela dyplomowanego - 5915 zł brutto. Wzrost średniego wynagrodzenia nauczycieli implikuje wzrost wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli i zależnych od niego dodatków. Minimalne stawki pensji zasadniczej nauczycieli określane są przez ministra edukacji; zazwyczaj wzrastają proporcjonalnie jak kwota bazowa.
Ministra edukacji Barbara Nowacka wnioskowała o podwyżkę rzędu 10 proc., jednak na początku września ub.r., po przyjęciu przez rząd projektu budżetu państwa na 2025 r., minister finansów Andrzej Domański poinformował, że wynagrodzenia nauczycieli wzrosną o 5 proc., tak jak całej sfery budżetowej.
O powiązanie nauczycielskich wynagrodzeń z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce od lat apeluje Związek Nauczycielstwa Polskiego, który w 2022 r. złożył w Sejmie inicjatywę obywatelską "Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli". Chodzi o nowelizację Karty Nauczyciela. Pierwsze czytanie projektu odbyło się w styczniu 2024 r. Następnie trafił on do dalszych prac w sejmowej komisji.
Przyspieszenie prac nad inicjatywą ZNP obiecał szef rządu Donald Tusk podczas zjazdu ZNP w listopadzie 2024 r., a pod koniec grudnia zajmowała się nim podkomisja nadzwyczajna.
Wypłata podwyżek będzie możliwa po zakończeniu procesu legislacyjnego. Powinna nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej, z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku.
pak/ aba/ dki/
