W lipcu kawa mielona podrożała sklepach w ujęciu rocznym o ponad 18 proc., a rozpuszczalna o blisko 17 proc. - wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito. Z kolei sieci handlowe nie wykazują chęci do zwiększenia częstotliwości akcji promocyjnych, co mogłoby złagodzić podwyżki.
W czerwcu kawa zdrożała jeszcze bardziej - odpowiednio o 25,1 i 20,3 rok do roku. Według pobieżnych szacunków autorów raportu, po podwyżkach 18,3 i 16,8 proc. w lipcu, dwucyfrowe podwyżki w ujęciu rocznym odnotowane zostaną również w sierpniu. Do połowy miesiąca zdążyły one osiągnąć poziom 17,9 i 16,9 proc. rok do roku.
Analiza Hiper-Com Poland, Grupy Blix i UCE Research wykazała natomiast, że sieci handlowe ostrożnie podchodzą do robienia akcji rabatowych, które mogłyby pomóc w jakimś stopniu obniżyć ceny.
Autorzy raportu wśród najważniejszych przyczyn wzrostów cen kawy wymieniają zmiany klimatyczne i niekorzystne warunki pogodowe na terenach gdzie uprawia się kawowce.
„Kurczą się obszary nadające się do uprawy. Prognozuje się, że do 2050 roku ich powierzchnia może spaść nawet o połowę. Druga kwestia to rosnące koszty produkcji i transportu. Dystrybutorzy i detaliści zaczęli je przerzucać na konsumentów. Trzecia sprawa to niski poziom globalnych zapasów. W następnej kolejności trzeba wskazać na rosnący popyt globalny. Do tego dochodzą spekulacje na rynkach finansowych” – wyliczył dr Rafał Parvi z Uniwersytetu WSB Merito.
Ekspert wskazał, że ceny kawy na giełdach są dodatkowo windowane przez fundusze inwestycyjne i spekulantów, którzy reagują na informacje o nieurodzaju i innych zakłóceniach. W 2025 roku cena arabiki przekroczyła 4,35 dolarów za funt, a robusty osiągnęła rekordowy poziom blisko 6 tys. dolarów za tonę.
Parvi zwrócił też uwagę, że wiosną wzrost cen jest mniej zauważalny, ponieważ sieci handlowe w Polsce intensyfikują wtedy działania promocyjne. W późniejszej części roku, kiedy liczba promocji jest wyraźnie niższa, prowadzi to do efektu odbicia cen.
„Na podstawie analizy danych Hiper-Com Poland oraz sytuacji na międzynarodowych rynkach surowcowych, można oczekiwać, że do końca 2025 roku średnie ceny kawy mielonej wzrosną o kolejne 4-7 proc., a kawy rozpuszczalnej – o 3-6 proc. Tempo wzrostu będzie zależne głównie od stabilizacji notowań arabiki i robusty na giełdach oraz kursu złotego wobec dolara. Jeśli złoty się umocni, presja cenowa może się nieco zmniejszyć. W przeciwnym razie koszt importu dalej będzie rósł” – prognozuje Julita Pryzmont z Hiper-Com Poland.
Ekspertka dodała, że w przypadku kawy rozpuszczalnej wzrosty będą nieco łagodniejsze, ponieważ część konsumentów już teraz zaczęła ograniczać jej zakup lub przeszła na tańsze alternatywy. Z kolei kawa mielona, szczególnie w segmencie premium, nadal będzie doświadczać presji cenowej – zarówno z powodu globalnej sytuacji, jak i ograniczonej skłonności sieci handlowych do organizowania promocji.
„Przy aktualnym poziomie marż i strategii ograniczania liczby promocji przez sieci handlowe, realny koszt popularnej paczki kawy o wadze 250g może wzrosnąć o ok. 1-1,50 zł do końca roku. Cena w promocji będzie rzadziej schodzić poniżej 8 zł, a regularna może przekroczyć barierę 11 zł w wielu sieciach” – przewiduje Pryzmont.
Z danych zebranych przez Hiper-Com Poland, Grupę Blix i UCE Research wynika, że w I półroczu br. sklepy detaliczne w Polsce zrobiły zaledwie o 0,1 proc. więcej akcji promocyjnych obejmujących kawę niż w analogicznym okresie ub.r.
W opinii Marcina Lenkiewicza z Grupy Blix, wynika to z tego, że sieci handlowe nie chcą dodatkowo obniżać marż w kategorii, w której ceny surowca są rekordowo wysokie i sama sprzedaż pozostaje stabilna, ponieważ kawa jest produktem o tzw. wysokiej lojalności konsumenckiej.
„W najbliższym czasie trudno spodziewać się wyraźnego zwiększenia liczby akcji rabatowych, chyba że dojdzie do wyraźnej stabilizacji cen na giełdach surowcowych lub nasilenia walki konkurencyjnej między dyskontami” – ocenił Marcin Lenkiewicz.
W I półroczu 2025 roku najbardziej liczbę promocji rok do roku zwiększyły dyskonty – o 13 proc. Na plusie znalazły się też sieci cash&carry – 9,9 proc., a także sklepy typu convenience – 7,1 proc.
Z kolei hipermarkety ograniczyły promocje o 19,7 proc., a supermarkety – o 7,7 proc.
W raporcie wykorzystano badania, w którym wzięto pod uwagę blisko 3,6 tys. cen detalicznych kawy. Analizie poddano również ponad 10,3 tys. akcji promocyjnych przeprowadzonych w I półroczu 2025 roku i 2024 roku. (PAP)
gkc/ drag/
