Zgodnie z powszechnymi oczekiwaniami Rada Prezesów EBC nie zmieniła podstawowych stóp procentowych. Eksperci banku centralnego obniżyli jednak prognozy dla ścieżki inflacji w eurolandzie.
- Rada Prezesów postanowiła dziś pozostawić trzy podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian (…) Mimo dalszego osłabienia się większości miar inflacji bazowej wewnętrzna presja cenowa pozostaje wysoka, po części z powodu silnego wzrostu płac. Warunki finansowania są zaostrzone, a wcześniejsze podwyżki stóp procentowych wciąż hamują popyt, co przyczynia się do spadku inflacji – czytamy w marcowym komunikacie Europejskiego Banku Centralnego.
Stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących pozostanie zatem na poziomie 4,50 proc., stopa kredytu w banku centralnym wynosić będzie 4,75 proc., a stopa depozytu 4,00 proc. Są to najwyższe poziomy stóp procentowych w strefie euro od sierpnia 2001 roku. Na obecnych poziomach są one utrzymywane od połowy września 2023 roku, a więc już od blisko pół roku.
Przeczytaj także
- Rada Prezesów jest zdeterminowana w dążeniu do tego, by inflacja szybko powróciła do średniookresowego docelowego poziomu 2%. Na podstawie aktualnej oceny Rada Prezesów uważa, że podstawowe stopy procentowe EBC znajdują się na poziomach, które – jeśli zostaną utrzymane przez dostatecznie długi okres – istotnie przyczynią się do osiągnięcia przyjętego celu. W przyszłych decyzjach Rada Prezesów dopilnuje, by podstawowe stopy procentowe EBC były na wystarczająco restrykcyjnych poziomach tak długo, jak będzie to konieczne.– napisano w komunikacie EBC. Ten akapit pojawia się w kolejnym komunikacie z rzędu.
W lutym inflacja HICP w strefie euro obniżyła się do 2,6% i była już zbliżona do 2-procentowego celu EBC. Jednakże w dalszym ciągu problemem pozostaje silna presja cenowa w sektorze usług, w efekcie której inflacja bazowa nadal przekracza 3%. Luty był też 32. miesiącem z rzędu, w którym inflacja HICP przekraczała 2-procentowy cel Europejskiego Banku Centralnego. Jest to najdłuższa taka seria w historii eurolandu.
- W najnowszych projekcjach ekspertów EBC inflację zrewidowano w dół, zwłaszcza na 2024, głównie w związku z niższą kontrybucją cen energii. Obecnie eksperci przewidują, że inflacja wyniesie średnio 2,3% w 2024, 2,0% w 2025 i 1,9% w 2026. Projekcje inflacji z wyłączeniem cen energii i żywności także zostały zrewidowane w dół i wynoszą średnio 2,6% na 2024, 2,1% na 2025 i 2,0% na 2026 – to zakłada nowa projekcja inflacyjna EBC. Oznacza to, że już w tym roku inflacja w strefie euro ma osiągnąć cel. Inflacja bazowa ma do niego spaść jednak rok później.
Stopy osiągnęły cykliczne maksimum. Kiedy zaczną spadać?
Po tym jak we wrześniu EBC zakończył cykl podwyżek, na rynku niemal od razu ruszyły spekulacje, kiedy stopy zaczną być obniżane. Tych rachub nie są w stanie powstrzymać deklaracje oficjeli z EBC, którzy jak mantrę powtarzają, że relatywnie wysokie stopy procentowe w strefie euro ze względu na dość silną presję inflacyjną zostaną utrzymane przez dłuższy czas.
Ekonomiści ankietowani przez agencję Reuters zakładają, że pierwsza obniżka kosztów kredytu w strefie euro nastąpi w czerwcu. Za taką opcją opowiada się 2/3 ankietowanych. Wiele będzie zależało do tego, jak silna presja płacowa pojawi się w pierwszym kwartale, gdy w wielu krajach eurolandu negocjowane są umowy zbiorowe. Dane te zostaną opublikowane jednak dopiero w maju. Stąd też czerwiec jawi się jako pierwszy możliwy moment na poluzowanie polityki pieniężnej w eurolandzie.
- Dlaczego czerwiec? Bo do tego czasu bieżąca inflacja nieco spadnie i będziemy mieli dane o wzroście płac w I kwartale, który także powinien pokazać przynajmniej brak nowego przyspieszenia… Więc mniej więcej wygląda to na dobry moment do przeprowadzenia pierwszej obniżki – uważa Carsten Brzeski, szef analiz makroekonomicznych w ING cytowany przez agencję Rueters.
Jedynie 17 z 73 ankietowanych ekonomistów oczekuje cięcia stóp w EBC już w kwietniu. Ani jeden nie spodziewał się jej też na marcowym posiedzeniu Rady Prezesów. Także na czerwiec oczekiwana jest pierwsza obniżka kosztów kredytu w amerykańskiej Rezerwie Federalnej. Jednakże zarówno w strefie euro jak i w USA inflacja CPI pozostaje uporczywie wysoka i jak dotąd nie obniżyła się do docelowych poziomów.
Równocześnie strefa euro najprawdopodobniej od pół roku znajduje się w płytkiej recesji. Nieznacznie ujemnej dynamice PKB towarzyszy jednak rekordowo niskie bezrobocie i wciąż mocny wzrost cen w sektorze usług.
QT pozostaje bez zmian
Równolegle EBC prowadzi politykę „ilościowego zacieśniania” (QT) warunków monetarnych. W ramach QT portfel programu APP jest zmniejszany w określonym i przewidywalnym tempie, ponieważ Eurosystem nie reinwestuje już spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych. Od lipca 2023 Rada Prezesów zaprzestała reinwestycji w ramach programu APP.
- W pierwszym półroczu 2024 Rada Prezesów zamierza nadal w całości reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu PEPP. W drugim półroczu zamierza zmniejszać portfel PEPP średnio o 7,5 mld EUR miesięcznie. Rada Prezesów planuje zakończenie reinwestycji w ramach programu PEPP z końcem 2024 - głosi marcowy komunikat EBC. Decyzja o redukcji portfela PEPP zapadła w grudniu.
Następne „decyzyjne” posiedzenie Rady Prezesów EBC zaplanowane jest na 11 kwietnia.
