17 września 2022 r. w życie weszły zmiany w ustawie Prawo o ruchu drogowym, a wśród nich m.in. nowy taryfikator punktów karnych. Kto ma „ciężką nogę”, może szybciej stracić prawo jazdy. Taryfy ulgowej nie będzie. Wyjaśniamy, jakie zmiany dotknęły kierowców.
Z początkiem roku znacząco podniesiono mandaty za niektóre wykroczenia, na tym jednak zmiany w zakresie bezpieczeństwa na drogach się nie skończą. 15 września, w Dzienniku Ustaw zostało opublikowane rozporządzenie MSWiA w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego W życie weszło 17 września. Wyszczególniono w nim 21 wykroczeń, za które nieodpowiedzialny kierowca może otrzymać aż 15 punktów karnych – dotychczas limitem było 10 pkt. Przypomnijmy, że do zatrzymania prawa jazdy wystarczy przekroczenie 24 punktów lub 20 w przypadku kierowców, którzy mają uprawnienia do prowadzenia pojazdów nie dłużej niż rok. Zmienią się także limity punktów karnych za przekroczenie prędkości.
Punkty karne za przekroczenie prędkości
Od dłuższego czasu rząd stara się zwalczać piratów drogowych. Od 17 września 2022 roku przekroczenie prędkości skutkuje większą liczbą punktów karnych:
- za przekroczenie prędkości do 10 km/h kierowca dostanie 1 pkt. karny (teraz bez punktów),
- za przekroczenie prędkości od 11 do 15 km/h kierowca dostanie 2 pkt. karne,
- za przekroczenie prędkości od 16 do 20 km/h kierowca dostanie 3 pkt. karne (teraz 2 pkt),
- za przekroczenie prędkości od 21 do 25 km/h kierowca dostanie 5 pkt. karnych,
- za przekroczenie prędkości od 26 do 30 km/h kierowca dostanie 4 pkt. karne,
- za przekroczenie prędkości od 31 do 40 km/h kierowca dostanie 9 pkt. karnych (teraz 6 pkt),
- za przekroczenie prędkości od 41 do 50 km/h kierowca dostanie 11 pkt. karnych (teraz 8 pkt),
- za przekroczenie prędkości od 51 do 60 km/h kierowca dostanie 13 pkt. karnych,
- za przekroczenie prędkości od 61 do 70 km/h kierowca dostanie 14 pkt. karnych,
- za przekroczenie prędkości o więcej niż 70 km/h kierowca dostanie 15 pkt. karnych.
Punkty karne za wykroczenia drogowe
Punkty karne za nieprawidłowe zachowanie wobec pieszych
Od 17 września 2022 r. 15 punktów karnych (wcześniej 10) kierowca otrzyma za takie wykroczenia drogowe jak:
- omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, a zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
- wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu lub wchodzącemu na pasy;
- niezatrzymanie pojazdu podczas przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej lub o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia przez jezdnię.
Liczba punktów karnych wzrosła również w następujących przypadkach:
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem podczas skręcania w drogę poprzeczną – 12 punktów karnych;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przy cofaniu – 10 punktów karnych;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas włączania się do ruchu – 8 punktów karnych;
- rozdzielanie kolumny pieszych – 8 punktów karnych;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu w strefie zamieszkania – 8 punktów karnych;
- zatrzymanie pojazdu na wysepce lub chodniku na taki czas i w takim miejscu, że uniemożliwia to pieszym swobodny dostęp do pojazdu komunikacji publicznej – 6 punktów karnych (wcześniej brak punktów karnych za to wykroczenie).
Pozostałe zachowania drogowe „nagradzane” 15 punktami karnymi
Za co jeszcze można od 17 września 2022 r. otrzymać maksymalne 15 punktów karnych? Dodatkowo za takie wykroczenia jak:
- niestosowanie się do znaku „zakaz wyprzedzania” (B-25 lub B-26),
- niezastosowanie się do sygnałów świetlnych,
- niezastosowanie się do sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym,
- niezatrzymanie pojazd, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego,
- nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku,
- przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z przewożenia więcej niż dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami,
- naruszenie powodujące zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, którego następstwem było naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia,
- kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka,
- kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
- używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osób znajdującej się w pojeździe lub poza nim,
- niezastosowanie się do sygnałów i poleceń dawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego,
- naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone,
- naruszenie zakazu wjeżdżania na przejeździe kolejowym za sygnalizator przy sygnale czerwonym, migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych, lub za inne urządzenie nadające te sygnały,
- naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy,
- jazda autostradą lub drogą ekspresową „pod prąd”,
- przewóz 10 osób lub więcej w pojeździe nieprzystosowanym konstrukcyjnie (jeśli nie wymaga on rejestracji), bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym.
Inne zmiany dotyczące punktów karnych
Za „mniejsze” wykroczenia również wzrosła liczba punktów karnych. I tak np. niezatrzymanie samochodu przy znaku STOP wiąże się już nie z 2 pkt, ale z 8 pkt. Tyle samo punktów trafi na konto kierowcy, który nie zastosuje się do zakazu wjazdu lub ruchu w obu kierunkach, podczas gdy dotychczasowe przepisy przewidywały za to 5 pkt.
Dodatkowo za nieutworzenie tzw. korytarza życia (co niestety jest częstą praktyką w Polsce) będzie grozić 5 punktów karnych (choć dotychczas było to 6 pkt.). Za naruszenie zakazu zawracania niepokorny kierowca może zyskać 5 punktów karnych, chyba że „zapomni się” na autostradzie albo na drodze ekspresowej – wtedy liczba ta zwiększy się do 12.
Korzystanie z telefonu podczas jazdy bardzo kosztowne – finansowo, jak i punktowo
Za korzystanie w czasie jazdy z telefonu, który wymaga trzymania słuchawki przy uchu, obowiązuje mandat w wysokości 500 zł. Tutaj warto wspomnieć, że intencją tej kary finansowej jest wyeliminowanie wszystkich sytuacji, w których używanie aparatu telefonicznego będzie kierującego rozpraszać lub odrywać od obserwacji drogi. Wpisywanie przy użyciu klawiatury różnych treści lub wyszukiwaniu takich treści w pamięci aparatu jest niedozwolonym używaniem telefonu, takim samym jak trzymanie słuchawki w ręku. Ponadto za korzystanie z telefonu przez kierującego podczas jazdy od 17 września można „zarobić” 12 punktów karnych (dotychczas 5 pkt).
Warto w tym miejscu zauważyć, że kierowca popełniający wykroczenie wcale nie musi zostać przyłapany na gorącym uczynku. Mandat należy mu się również wówczas, kiedy takie zachowanie zostanie utrwalone przez fotoradar czy kamerę monitoringu.
Poważne zmiany dot. wysokości mandatów, czyli recydywa nie popłaca
Od 17 września 2022 roku lepiej nie być mandatowym recydywistą. Jeżeli kierowca dwukrotnie w ciągu 2 lat popełni szczególnie niebezpieczne wykroczenie z tej samej grupy – np. wyprzedzanie na pasach, przekroczenie dozwolonej prędkości o ponad 30 km/h, jazda pod wpływem alkoholu lub narkotyków – ponownie przyznany mandat wzrośnie dwukrotnie. Na przykład za wyprzedzanie za pasach w warunkach recydywy kierującemu grozi mandat 2000 zł (a nie 1000 zł jak za pierwszym razem).
Koniec z redukcją punktów karnych w WORD-ach
Być może jeszcze ważniejszą zmianą jest uniemożliwienie zmniejszenia liczby punktów karnych poprzez odbycie szkolenia w WORD, co jeszcze w zeszłym roku pozwalało na odjęcie 6 punktów. Co więcej, punkty karne będą się „kasować” dopiero po dwóch latach, a nie jak dotychczas po roku – i to tylko w przypadku opłacenia mandatu, bowiem okres 2 lat będzie liczony nie od dnia złamania przepisów, a zapłacenia grzywny! W przeciwnym wypadku punkty karne będą w dalszym ciągu obciążać konto kierowcy.
Więcej punktów karnych to droższe OC
Przypomnijmy, że od 17 czerwca firmy ubezpieczeniowe posiadają dostęp do bazy CEPiK. Dla niektórych kierowców może to oznaczać stawkę OC wyższą o kilkaset procent.
Każdy przypadek jest jednak nieco inny. Podstawą ustalania cen ubezpieczeń OC są dane statystyczne, dlatego nie jest możliwe jednoznaczne wskazanie, czy np. 5 punktów karnych spowoduje wzrost składki za ubezpieczenie o 10 czy 15 proc. Mandaty nie będą jedynym kryterium ceny – wskazuje Polska Izba Ubezpieczeń. – Kierowcy, którzy nagminnie łamią przepisy drogowe, stanowią większe ryzyko – dlatego też ich składki ubezpieczeniowe będą to większe ryzyko odzwierciedlały. Duże znaczenie może mieć też częstość popełniania wykroczeń – dodają eksperci.
Największych podwyżek cen OC powinni obawiać się kierowcy mający na swoim koncie jazdę po spożyciu alkoholu, bardzo duże przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym czy wyprzedzanie na pasach.
