Senat jednogłośnie przyjął w czwartek ustawę o systemie ochrony ludności, który - w razie wojny - będzie mógł się przekształcić w obronę cywilną. Ustawa wróci teraz do Sejmu.


Za ustawą zagłosowało 88 senatorów, nikt nie był przeciwko, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Wcześniej senatorowie przegłosowali szereg poprawek, w tym poprawkę dotyczącą zastrzeżenia części danych w prowadzonej przez szefa MSWiA ewidencji schronów.
Aprobatę Senatu zyskała również poprawka doprecyzowująca, dotycząca zastąpienia wyrażenia: "obiektów przeznaczanych do ochrony ludności" na "infrastruktury niezbędnej do realizacji zadań ochrony ludności i obrony cywilnej". Senatorowie odrzucili natomiast m.in. poprawkę PiS umożliwiającą szefowi MSWiA skorzystania w niektórych przypadkach z ustawy w dostępie do informacji niejawnych i opatrzenie niektórych dokumentów klauzulami: zastrzeżone, poufne lub tajne.
Ustawę o ochronie ludności i obronie cywilnej Sejm jednogłośnie uchwalił na posiedzeniu 8 listopada. Regulacja zakłada powstanie systemu ochrony ludności, który - w razie wojny - będzie mógł się przekształcić w obronę cywilną. Na realizację nowych rozwiązań rząd będzie przeznaczać rocznie nie mniej niż 0,3 proc. PKB.
Zasadniczym celem ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej jest wypełnienie społecznego zapotrzebowania na bezpieczne i odporne środowisko cywilne w kontekście zagrożeń militarnych i pozamilitarnych. Ustawa koncentruje się na bezpieczeństwie obywateli i - jak wielokrotnie zwracali uwagę autorzy regulacji - nie wpływa na swobody obywatelskie.
Konstrukcja systemu ochrony ludności zostanie oparta m.in. na strukturach PSP, OSP, Państwowego Ratownictwa Medycznego i Systemu Powiadamiania Ratunkowego. Na poziomie centralnym system ochrony ludności będzie koordynował szef MSWiA, który będzie wspierany przez Rządowy Zespół Ochrony Ludności.
Ustawa określa m.in. zadania ochrony ludności w czasie pokoju i w czasie wojny; organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności; zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej; zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń oraz ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach; zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony oraz zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej.
Konstrukcja systemu ochrony ludności została oparta na już istniejących strukturach. Chodzi o optymalne wykorzystanie potencjału krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (szczególnie Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczych straży pożarnych), struktur zarządzania kryzysowego, Systemu Powiadamiania Ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego, podmiotów leczniczych oraz organizacji pozarządowych.
To również przygotowanie organów administracji publicznej do realizacji przewidzianych zadań. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji będzie odpowiedzialny za koordynację funkcjonowania systemu ochrony ludności na poziomie centralnym. W tym zakresie otrzyma wsparcie Rządowego Zespołu Ochrony Ludności.
W momencie wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny ochrona ludności staje się obroną cywilną. Będzie mieć na celu ochronę ludności cywilnej przed zagrożeniami wynikającymi z działań zbrojnych i ich następstw.
Zgodnie z ustawą Rada Ministrów będzie przedstawiała Sejmowi i Senatowi sprawozdanie z wykonania ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej co 2 lata do końca kwietnia danego roku kalendarzowego. Pierwsze sprawozdanie z wykonania ustawy przedstawia się do końca kwietnia 2026 r.
Teraz ustawa wróci do Sejmu. (PAP)
mchom/ mir/ jann/ mhr/