Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak wystąpił we wtorek z prośbą do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zwiększającej jego kompetencje w sprawach karnych, żeby mógł występować przed sądem jako strona pokrzywdzonego dziecka, chroniąc jego godność.
W czasie wtorkowego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Rodziny Rzecznik Praw Dziecka przedstawił informacje na temat stanu przestrzegania praw dziecka w Polsce, w szczególności w zakresie działań podejmowanych w celu ochrony dzieci przed stosowaniem wobec nich przemocy oraz usprawnienia polityki państwa w tym zakresie.
Zapowiedział, że kompleksowa informacja zostanie przygotowana do końca marca i będzie dotyczyła roku 2021.
Pawlak powiedział, że RPD jest od tego, żeby wytykać błędy różnego rodzaju przepisów. "Od początku swojej kadencji to robię w postaci wystąpień generalnych w zakresie dotyczącym świadczeń socjalnych, edukacji, nauki zdalnej" - powiedział.
Zwrócił jednocześnie uwagę, że RPD nie ma inicjatywy legislacyjnej. "Na postawie art. 11 ustęp 2. ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka, który mówi, że "Rzecznik może również występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych" występuję z prośbą do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rozważenie wniesienia projektu ustawy do laski marszałkowskiej, by mógł zostać on rozpatrzony w czasie środowego posiedzenia Sejmu, jako projekt komisji" - powiedział Pawlak.
Wyjaśnił, że dotyczy on zmiany kilku "przepisów w ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka i dwóch przepisów w kodeksie postępowania karnego, żeby RPD mógł występować na sprawach strony pokrzywdzonego dziecka, które może np. nie mieć opiekuna, obrońcy, czy pełnomocnika, który zajmie się ochroną jego godności".
Pawlak zwrócił uwagę, że w Polsce RPD ma kompetencje w sprawach administracyjnych, cywilnych, rodzinnych, tylko nie w sprawach karnych, w których może dopiero występować dopiero na etapie kasacji. Jako przykład wskazał niedawny wyrok Sąd Apelacyjny w Łodzi, który złagodził wyrok z 25 do 15 lat więzienia dla Steve'a V., mającego obywatelstwo kanadyjskie i portugalskie, oskarżonego o zabójstwo ze zgwałceniem trzyletniego syna swej partnerki i znęcanie się nad chłopcem.
"Dopiero na etapie kasacji RPD mógł wystąpić w obronie godności tego dziecka. Na szczęście kilka tygodni temu Sąd Najwyższy po mojej kasacji i prokuratora generalnego uchylił ten wyrok, wskazując, że była to jednak zbrodnia, której nie sposób sobie wyobrazić" - powiedział Pawlak.
Dodał, że w projekt dotyczy zamkniętego katalogu najcięższych przestępstw w sprawach karnych takich jak zabójstwa na tle seksualnym czy zgwałcenia. "Do tej pory mogę jedynie żądać akt i nic więcej" - powiedział RPD.
Wyjaśnił, że jeśli projekt ustawy zostałby przegłosowany, wówczas RPD mógłby patrzeć na ręce organów i instytucji, które wiedzą o śmierci dziecka, ale o tym nie informują RPD.
"Jeżeli dostałabym informacje o śmierci dziecka to nie muszę wówczas mieć dopisywanych kompetencji, bo będę mógł wysłuchać wyjaśnień instytucji i będę mógł skierować wniosek do państwa o to, żeby zmienić przepisy w zakresie wszczęcia postępowań karnych albo dyscyplinarnych wobec tych, którzy czegoś zaniechali" - powiedział Pawlak. Dodał, że "teraz to jest utrudnione, ponieważ RPD nie wiem o takich przypadkach".
Zaznaczył, że projekt jest jednym z elementów współpracy RPD z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę. Wspomniał, że zakłada on powołanie Rady Ekspertów przy RPD. "Do udziałach w jej pracy wskazane są już osoby z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę" - powiedział Pawlak.
Wspomniał także o "Zespole Przestępczości ds. Dzieci, który będzie służył radzie pomocą w organizacji wydobywania wszelkich informacji o przypadkach krzywdzenia dzieci zakończonych śmiercią".
Przyznał, że pojawiały się wcześniej propozycje pochodziły z Wielkiej Brytanii, czyli z zupełnie innego systemu prawnego. "Od samego początku popierałem te propozycje, ale trzeba było je przetransponować do polskiego systemu prawnego" - powiedział Mikołaj Pawlak. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ mhr/
