Na obligacjach skarbowych wciąż można zarobić więcej niż na najlepszej lokacie terminowej w banku. Papiery wartościowe Skarbu Państwa stały się korzystną alternatywą dla osób chcących ulokować pieniądze z zyskiem – wynika z analizy Bankier.pl. Do wyboru są obligacje indeksowane inflacją, stopą referencyjną, ze stałym oprocentowaniem oraz w opcji "rodzinnej".
Zakup obligacji czteroletnich indeksowanych inflacją i wykupienie ich przykładowo po dwóch latach przyniesie wyższy zysk niż "włożenie" pieniędzy na lokatę terminową – wynika z analizy Bankier.pl. Aktualnie kończy się czas ery ofert lokat terminowych z symbolicznym zyskiem – ich oprocentowanie w ubiegłym roku wynosiło w niektórych bankach zaledwie 0,01 proc. w skali roku. Obecnie oprocentowanie na lokatach sięga już 7 proc. w skali roku w przypadku niektórych ofert.
Obligacje skarbowe są papierami wartościowymi sprzedawanymi przez ministra finansów reprezentującego Skarb Państwa. Sprzedając obligacje, minister finansów pożycza od nabywcy obligacji określoną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić wraz z należnymi odsetkami (wykupić obligacje) w określonym czasie. Obligacje skarbowe mogą kupić osoby fizyczne, stowarzyszenia oraz inne organizacje społeczne i zawodowe, a także fundacje wpisane do rejestru sądowego.
Często mówi się, że barierą przy inwestowaniu w obligacje skarbowe jest przede wszystkim czas, w którym środki pieniężne zostaną wypłacone przy wcześniejszej rezygnacji. Wynosi do 5 dni roboczych od wydania dyspozycji o sprzedaży posiadanych obligacji skarbowych. Jako drugą wadę wymienia się również konieczność zainwestowania oszczędności na dłuższy okres. Zatrzymajmy się przy tym na chwilę.
Przeczytaj także
Obligacje Skarbu Państwa a lokata
Decydując się na zainwestowanie przykładowo 10 tys. zł na lokacie dwuletniej, to zysk na zakończenie okresu (z założeniem, że odsetki po roku zostaną dopisane do kwot początkowej) wyniesie 1013,17 zł po uwzględnieniu podatku Belki (oprocentowanie 6,25 proc.). Innym wariantem jest zainwestowanie 10 tys. zł na lokacie 12-miesięcznej rok po rok. W takim przypadku zysk wyniesie 1134 zł (567 zł w pierwszym roku i 567 zł w drugim roku). Przy wyliczeniach zakładamy, że lokaty mają oprocentowanie stałe na poziomie 7 proc w skali roku.
ReklamaDla porównania zakup obligacji skarbowych czteroletnich indeksowanych inflacją za 10 tys. zł, czyli 100 sztuk, po roku wygeneruje zysk na poziomie 468 zł, już po potrąceniu podatku. Środki zostaną wypłacone, natomiast w drugim roku oprocentowanie będzie uzależnione od inflacji.
Bezpieczny kredyt 2% - najważniejsze fakty
Na czym polega? Kto może skorzystać? Ile kredytu można dostać? Co z wkładem własnym? Czy dopłaty można stracić? Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 10 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
Zakładając inflację na poziomie 12 proc. (prognoza NBP na pierwszy kwartał 2023 r.), oprocentowanie w drugim roku wynosi 13 proc. – suma 1 proc. (marży odsetkowej) oraz inflacji. Oznacza to, że zysk po drugim roku inwestowania, po odliczeniu podatku Belki, wyniesie 1053 zł. Przyjmijmy kolejne założenie, że po dwóch latach dokonujemy wcześniejszego wykupu obligacji. W praktyce oznacza to, że od każdej zakupionej obligacji trzeba zapłacić opłatę w wysokości 70 groszy, czyli w naszym przypadku 70 zł.
Podsumowując, w pierwszym roku na obligacjach zarobiliśmy 468 zł, w kolejnym 1053 zł, co daje nam kwotę 1521 zł. Po odjęciu opłaty za wcześniejsze zakończenie oszczędzania zysk wyniesie 1451 zł. Będzie on o 1134 zł wyższy niż w przypadku inwestowania oszczędności na najlepszej lokacie terminowej lub o 437,83 zł wyższy w porównaniu z zyskiem na lokacie dwuletniej.
Przeczytaj także
Inną możliwością jest po prostu zakup obligacji dwuletnich. W tym przypadku oprocentowanie jest zmienne w każdym miesiącu, uzależnione od stopy referencyjnej NBP. W pierwszym miesięcznym okresie odsetkowym wynosi 6,25 proc. w skali roku. Natomiast w kolejnych 23 okresach będzie kształtować się na poziomie: stopa referencyjna NBP+0,25 proc.
Obligacje skarbowe w ostatnim czasie ponownie biją rekordy popularności. W czerwcu nabywcy ulokowali w nich blisko 14 mld zł, co jest najwyższym wynikiem w historii, czytamy w artykule Macieja Kalwasińskiego, analityka Bankier.pl. Wzrost zainteresowania jest m.in. pokłosiem niskiego oprocentowania na lokatach bankowych (do maja tego roku) oraz rosnącej inflacji.
Obligacje oszczędnościowe a podatek
Podczas inwestowania w warto również pamiętać o konieczności zapłacenia podatków od zysków. Tzw. podatek Belki wynosi 19 proc. i jest pobierany automatycznie po wygaśnięciu lokaty przez banki lub państwo (w przypadku obligacji skarbowych).
Obligacje skarbowe – które wybrać?
Wybór obligacji skarbowych jest spory. Dostępne są papiery wartościowe ze stałym oprocentowaniem, czyli takim, które nie ulega zmianie przez cały okres oraz zmiennym, aktualizowanym co pół roku (uzależnionym o stopy procentowej, po jakiej banki udzielają pożyczek między sobą). Należą do nich:
- obligacje 3-miesięczne – 3 proc. w skali roku,
- obligacje 3-letnie – 5,50 proc. w pierwszym półroczu, później: stopa WIBOR 6M.
Do końca maja 2022 r. w ofercie można było jeszcze wybrać 2-letnie obligacje o oprocentowaniu stałym. Z powodu inflacji resort finansów zdecydował się o wprowadzeniu nowej oferty.
Ministerstwo Finansów wprowadza "obligacje Morawieckiego"
Od 1 czerwca 2022 r. oferta obligacji została rozszerzona o nowy rodzaj – obligacje o zmiennym oprocentowaniu według stopy referencyjnej NBP, czyli tzw. obligacje Morawieckiego. W ramach tego wariantu papierów wartościowych klienci mogą wybrać:
- obligacje roczne – 6 proc. w pierwszym miesiącu, później stopa referencyjna NBP,
- obligacje 2-letnie – 6,25 proc. w pierwszym miesiącu, później stopa referencyjna NBP + 0,25%.
Osoby decydujące się na wybór obligacji ze stałym oprocentowaniem znają już w momencie kupowania dokładną wysokość odsetek, jakie otrzymają na koniec okresu. Kolejny rodzaj to obligacje skarbowe indeksowane inflacją. W praktyce oznacza, to że od drugiego roku inwestowania, wysokość oprocentowania jest uzależniona od poziomu inflacji.
- obligacje 4-letnie – 6 proc. w pierwszym roku, później: 1 proc. + inflacja,
- obligacje 10-letnie – 6,25 proc. w pierwszym roku, później: 1,25 proc. + inflacja,
W tym przypadku część oprocentowania znana jest od razu w chwili kupienia – jest to marża odsetkowa. Natomiast druga składowa to poziom inflacji. Kolejnym, trzecim i stosunkowo nowym, rodzajem obligacji skarbowych są "rodzinne papiery wartościowe".
- obligacje rodzinne 6 letnie – 6,20 proc. w pierwszym roku, później: 1,5 proc. + inflacja,
- obligacje rodzinne 12-letnia – 6,50 proc. w pierwszy roku, później: 1,75 proc. + inflacja.
Łącznie dostępnych jest siedem wariantów obligacji skarbowych, w tym dwie zarezerwowane tylko dla beneficjentów programu "Rodzina 500 Plus".
Obligacje skarbowe – jak kupić?
Jak kupić obligacje skarbowe? Pierwsze pytanie, które pojawia się podczas rozważań, jak zainwestować posiadane oszczędności, dotyczy konieczności poniesienia dodatkowych kosztów. Proces kupowania obligacji skarbowych jest prosty i całkowicie bezpłatny – nie trzeba płacić prowizji, jak np. podczas dokonywania transakcji giełdowych. Transakcję można sfinalizować w całości online. Internetową procedurę zakupu można podzielić go na dwie części.
Po pierwsze: rejestracja. Odpowiadając na pytanie nurtujące każdą osobę, która zaczyna przygodę z inwestowaniem – do zakupu obligacji nie trzeba zakładać rachunku maklerskiego. Wystarczy zarejestrować się na stronie zakup.obligacjeskarbowe.pl i wypełnić formularz. Cały proces zajmuje co najwyżej 10 minut. Wśród pytań znajdują się te dotyczące m.in. imienia i nazwiska, adresu e-mail, numeru PESEL, serii dokumentu tożsamości oraz kraju obywatelstwa i rezydencji. Na koniec należy wypełnić krótką ankietę weryfikującą stan wiedzy osoby, która zakłada konto.
Drugim krokiem przy zakupie obligacji skarbowych jest wykonanie przelewu. Po zalogowaniu się do serwisu zakup.obligacjeskarbowe.pl należy wybrać zakładkę "Dyspozycje na Rachunku Rejestrowym", a następnie kliknąć w "Zakup obligacji". Po przejściu do tej sekcji kupujący ma do wyboru listę dostępnych papierów wartościowych. Standardowo jest ich 5, więcej zobaczą osoby, które posiadają dzieci i mogą nabyć obligacje rodzinne.
Po wybraniu rodzaju obligacji skarbowych system przekierowuje kupującego do zakładki, w której należy podać ich liczbę (1 obligacja skarbowa = 100 zł). Następnie trzeba potwierdzić dyspozycję i wykonać przelew na wskazany numer rachunku bankowego. Przelew wykonuje się w standardowy sposób ze swojego konta osobistego.
Obligacje oszczędnościowe – praktyczne porady
Jeżeli dokonujemy płatności na wyższą kwotę, warto pamiętać o konieczności zwiększenia dziennego limitu na przelewy. Bank nie "wypuści" przelewu na sumę powyżej limitu. W bankowości internetowej zmiana dziennego limitu zajmuje kilka sekund. Kiedy pieniądze zostaną przelane na konto, to w systemie pojawi się informacja o zakupionych obligacjach skarbowych oraz panel, który na bieżąco będzie wyświetlać systematyczny przyrost środków pieniężnych. W praktyce oznacza to, że odsetki naliczane są co kilka dni i dopisywane do zainwestowanej kwoty. Ich oprocentowanie w poszczególnych okresach jest widoczne po najechaniu kursorem myszy na pole w pierwszej kolumnie tabeli.
Oprócz internetowego zakupu obligacji skarbowych zainteresowane osoby mogą nabyć państwowe papiery wartościowe w oddziałach PKO Banku Polskiego, w Punktach Obsługi Klientów Biura Maklerskiego PKO BP, za pośrednictwem strony www.inteligo.pl lub telefonicznie pod numerem: 801 310 210 lub (+48) 81 535 66 55.
Obligacje skarbowe na 3 miesiące
3-miesięczne obligacje Skarbu Państwa mają stałe oprocentowanie, które wynosi 3 proc. w skali roku. W praktyce oznacza to, że za każdą 1 obligację skarbową (cena wynosi 100 zł) kupujący otrzyma 0,76 zł po upływie trzech miesięcy. Odsetki są wypłacane po zakończeniu oszczędzania. Przed wypłatą pobrany zostanie tzw. podatek Belki (19%). To jedyne obligacje o stałym oprocentowaniu przez cały okres oszczędzania dostępne w ofercie.
Przedterminowe wycofanie obligacji skarbowych nie generuje konieczności ponoszenia dodatkowych opłat. Natomiast wcześniejsza sprzedaż wiąże się z brakiem wypłaty odsetek. Pieniądze można wycofać po upływie 7 dni kalendarzowych od dnia zakupu oraz do 21 dni przed wykupem. Inaczej niż w przypadku lokat terminowych w bankach, klient nie może całkowicie swobodnie wypłacić środków.
Obligacje skarbowe na rok
Roczne obligacje Skarbu Państwa w pierwszym miesiącu oprocentowane są na 6 proc. w skali roku. Natomiast w kolejnych okresach odsetkowych oprocentowanie obligacji uzależnione jest od stopy referencyjnej NBP (obecnie stopa wynosi 6 proc.). Odsetki są wypłacane po roku od zakupu obligacji.
Pieniądze można wycofać (przedterminowo wykupić obligacje) po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia zakupu obligacji i nie później niż dwadzieścia dni kalendarzowych przed datą, na jaką wskazuje termin wykupu. Opłata za wcześniejsze zakończenie oszczędzania wynosi 0,50 zł od każdej obligacji rocznej.
Obligacje skarbowe na 2 lata
2-letnie obligacje Skarbu Państwa należą do papierów wartościowych ze zmiennym oprocentowaniem aktualizowanym co miesiąc. W pierwszym okresie oprocentowanie obligacji wynosi 6,25 proc. w skali roku. Wysokość oprocentowania w w kolejnych miesięcznych okresach wyznaczane są na podstawie stopy referencyjnej NBP+0,25%.
Wysokość oprocentowania dla drugiego i kolejnych okresów odsetkowych ogłaszane jest na oficjalnej stronie obligacji skarbowych oraz Ministerstwa Finansów.
Pieniądze można wycofać (przedterminowo wykupić obligacje) po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia zakupu obligacji i nie później niż dwadzieścia dni kalendarzowych przed dniem wykupu obligacji. Opłata za przedterminowy wykup wynosi 0,70 zł od każdej obligacji.
Obligacje skarbowe na 3 lata
3-letnie obligacje Skarbu Państwa to trzeci rodzaj papierów wartościowych, tym razem o zmiennym oprocentowaniu. Przez pierwsze pół roku od zakupu oprocentowanie obligacji jest stałe i wynosi 6 proc. Następnie po tym okresie jest przejście na oprocentowanie zmienne w wysokości stawki WIBOR 6M. Aktualnie WIBOR 6M wynosi 7,08 proc. Odsetki wypłacane są co pół roku.
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) 6M – jest sześciomiesięczną stopą procentową, po której zawierane są pożyczki na polskim rynku międzybankowym.
W przypadku wcześniejszego zakończenia oszczędzania wartość narosłych odsetek jest pomniejszana o opłatę, która wynosi 70 gr od każdej obligacji trzyletniej. W pierwszym okresie odsetkowym (1 półrocze) opłata pobierana jest w pełnej wysokości jeżeli wartość narosłych odsetek jest większa od wartość opłaty. Natomiast gdy wartość narosłych odsetek jest mniejsza, to opłata pobierana jest do ich wartości. W praktyce oznacza to, że w "najgorszym wypadku" na nasze konto wpłynie cała zainwestowana suma bez odsetek.
Inaczej wygląda sytuacja w kolejnych okresach, czyli drugim półroczu od zainwestowania i kolejnych dwóch latach opłata pobierana jest w pełnej wysokości niezależnie od wartości narosłych odsetek.
Przedterminowy wykup obligacji skarbowych trzyletnich wygląda identycznie jak w przypadku tzw. dwulatek. Pieniądze można wycofać po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia zakupu obligacji i nie później niż jeden miesiąc przed dniem ich wykupu.
Obligacje skarbowe na 4 lata
4-letnie obligacje Skarbu Państwa należą do grupy papierów wartościowych indeksowanych inflacją, które z założenia mają uchronić pieniądze przed utratą wartości spowodowaną inflacją. Oprocentowanie czteroletnich obligacji skarbowych jest zmienne w pierwszym roku i wynosi 6 proc. Natomiast od drugiego roku na wysokość oprocentowania składa się marża odsetkowa w wysokości 1 proc. powiększona o inflację w danym roku. Marża jest dla posiadacza obligacji gwarancją, że zwrot z inwestycji będzie zawsze wyższy od inflacji. Odsetki wypłacane są właścicielowi co roku.
Przykładowo przy zakupie obligacji w maju 2022 r. do wyliczenia oprocentowania w całym drugim okresie (tj. od maja 2023 r. do maja 2024 r.) będzie brana wysokość inflacji z marca 2023 r. (dwa miesiące przed upłynięciem 12 miesięcy od daty zakupu). Papiery wartościowe od maja 2022 r. będą oprocentowane na wysokość inflacji z marca 2023 r. + 1 proc. marży odsetkowej.
Wcześniejsze zakończenie oszczędzania wiąże się z koniecznością zapłacenia opłaty, która wynosi 70 gr do każdej obligacji skarbowej. W pierwszym roku opłata pobierana jest w całości, jeżeli narosłe odsetki są od niej wyższe lub do wartości narosłych odsetek, jeżeli są niższe od wartości opłaty. Z kolei w drugim, trzecim i czwartym roku opłata będzie pobierana w pełnej wysokości – także wtedy, gdy wartość narosłych odsetek będzie niższa od wysokości opłaty.
Wcześniejsze wycofanie pieniędzy jest możliwie po upływie siedmiu dni kalendarzowych lub jednego miesiąca (w zależności od serii) od dnia zakupu obligacji i nie później niż jeden miesiąc przed dniem ich wykupu.
Obligacje skarbowe na 10 lat
10-letnie obligacje Skarbu Państwa to druga propozycja dla osób, które chcą wybrać papiery wartościowe indeksowane inflacją. "Dziesięciolatki" w pierwszym roku oprocentowane są na 6,25 proc. w skali roku. Następnie przez dziewięć lat na oprocentowanie roczne jest sumą marży odsetkowej, czyli 1,25 proc. powiększoną o inflację w danym roku.
W sytuacji, gdy posiadacz "dziesięciolatek" chce dokonać wcześniejszego wykupu, musi liczyć się z koniecznością poniesienia opłaty w wysokości 2 zł od każdej obligacji. Opłata pobierana jest w całości, jeżeli narosłe odsetki są od niej wyższe lub do kwoty narosłych odsetek.
Środki można wycofać wcześniej, podobnie jak w przypadku obligacji dwu- i trzyletnich, po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia zakupu obligacji i nie później niż jeden miesiąc przed dniem ich wykupu.
Obligacje skarbowe na 6 lat
6-letnie Rodzinne Obligacje Skarbowe przeznaczone są wyłącznie dla beneficjentów programu „Rodzina 500 plus”. W praktyce oznacza to, że tylko osoby, które złożyły wniosek i otrzymały decyzję lub informację o przyznaniu świadczenia mogą nabyć sześcioletnie obligacje skarbowe. Warto pamiętać, że rodzinne papiery wartościowe może kupić wyłącznie osoba wskazana z imienia i nazwiska w decyzji lub informacji.
Rodzinne obligacje sześcioletnie przez pierwszy rok są oprocentowane na 6,20 proc. w skali roku. Po tym czasie oprocentowanie zmienia się i kształtuje się na poziomie sumy marży odsetkowej, czyli 1,50 proc. oraz inflacji w danym roku. Obligacje oszczędnościowe rodzinne są papierami wartościowymi o zmiennym oprocentowaniu.
Wcześniejsze wycofanie pieniędzy związane jest w poniesieniem opłaty w wysokości 70 gr od każdej obligacji skarbowej. Zasady są takie same jak w przypadku papierów wartościowych dziesięcioletnich.
Obligacje skarbowe na 12 lat
12-letnie Rodzinne Obligacje Skarbowe mogą nabyć wyłącznie beneficjanci programu "Rodzina 500 plus", podobnie jak w przypadku papierów 6-letnich. W pierwszym roku oprocentowanie jest stałe i wynosi 6,5 proc. w skali roku. Natomiast oprocentowanie w kolejnych latach składa się z marży odsetkowej wynoszącej 1,75 proc. w skali roku powiększonej o inflację w danym roku.
Zasady wcześniejszego wykupu obligacji skarbowych są takie same jak w przypadku rodzinnych papierów wartościowych na 6 lat.
Dominika Florek
