Wiele ambitnych projektów NASA może nie zostać zrealizowanych, np. stacja kosmiczna Gateway czy przywiezienie próbek z Marsa. Administracja prezydenta USA przesłała propozycję amerykańskiego budżetu na rok fiskalny 2026, w której m.in. znajduje się bardzo duża redukcja budżetu NASA.
Ogłoszenie propozycji budżetowych przez Biały Dom nastąpiło 2 maja. Są to plany na 2026 rok. Przy czym nadal jest to propozycja, gdyż ostateczny głos będzie miał Kongres.
2 maja był w Stanach Zjednoczonych Narodowym Dniem Kosmosu (obchodzonym co roku w pierwszy piątek maja). NASA nie mała jednak czego świętować w tym dniu, bowiem proponowana redukcja budżetu amerykańskiej agencji kosmicznej jest dość drastyczna.
Według propozycji budżet NASA ma zmaleć z 24,8 miliarda dolarów w 2025 roku do 18,8 miliarda dolarów w roku 2026. Oznacza to spadek o 6 miliardów dolarów, czyli o 24,3 procent. Szczegółowy podział wydatków można znaleźć na stronie internetowej NASA.
Jedynym działem NASA, którego budżet uległ zwiększeniu jest załogowa eksploracja kosmosu. Tutaj powiększono środki o 647 milionów dolarów. W połączeniu ze strukturą cięć w innych działach widać, że priorytetem będzie obecnie ponowne wylądowanie załogowo na Księżycu, zanim zrobią to Chiny. Środki będą też przesuwane w stronę lotu załogowego na Marsa.
Paradoksalnie, lądowanie załogowe na Księżycu spowoduje problemy dla innego projektu księżycowego. Pod znakiem zapytania stoi los stacji orbitalnej wokół Księżyca. Pierwszy moduł stacji Gateway miał zostać wystrzelony w 2027 roku, a okazuje się, że projekt może zostać nawet zamknięty, albo w jego realizacji pozostaną jedynie partnerzy międzynarodowi, ale bez USA.
Zamknięcie czeka także Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) na orbicie wokół Ziemi, ale to planowano już wcześniej. Stacja ISS ma zakończyć działanie do 2030 roku. Natomiast w budżecie ograniczono środki na jej obecną eksploatację o pół miliarda dolarów, co spowoduje zmniejszenie liczebności załóg oraz liczby eksperymentów naukowych.
Z ambitnych misji kosmicznych, zamknięty ma zostać na przykład projekt Mars Sample Return, czyli przywiezienie na Ziemię próbek marsjańskiego gruntu zbieranych przez łazik Perseverance. Zagrożone są też losy niektórych teleskopów kosmicznych. Szykowane jest również odejście od rozwoju rakiety nośnej Space Launch System oraz kapsuły Orion i zastąpienie ich mniej kosztującymi rozwiązaniami z sektora prywatnego.
Ogólnie najwięcej stracą działy naukowe dotyczące badań kosmosu (aż 2,265 miliarda dolarów mniej w budżecie) oraz badań Ziemi (redukcja o 1,161 miliardów dolarów), w tym monitorowania klimatu. Część projektów z działu „technologie kosmiczne” ma zostać przeniesiona do prywatnych firm. W zakresie aeronautyki porzucone zostaną projekty tzw. „zielonego lotnictwa”, czyli szukające rozwiązań zmniejszających wpływ lotów samolotów na klimat.(PAP)
cza/ bar/
