Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa poinformowało w środę, że składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstw przez ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego Waldemara Żurka.
Prezydium KRS zarzuca Żurkowi m.in. „bezprawne” odwołanie prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych, pomimo negatywnej opinii kolegiów tych sądów wobec wniosków o ich odwołanie. Przewodnicząca KRS Dagmara Pawełczyk–Woicka wskazuje, że szef MS nie zawiadomił prezes Sądu Okręgowego w Warszawie Beaty Najjar o przejściu przez nią w stan spoczynku.
„Działania Ministra Sprawiedliwości, polegające na jednostronnym i arbitralnym odwoływaniu prezesów sądów bez uwzględnienia negatywnych opinii kolegiów tych sądów, stanowią rażące naruszenie zasad demokratycznego państwa prawnego” - czytamy w środowym stanowisku. „Prezydium KRS stanowczo potępia te bezprecedensowe naruszenia prawa i jednocześnie kieruje zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstw przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratura Generalnego” - podkreślono.
W tym tygodniu Waldemar Żurek odwołał 25 prezesów i wiceprezesów sądów okręgowych i rejonowych. Decyzję motywował przesłanką „dobra wymiaru sprawiedliwości”. Prezesi i wiceprezesi zostali odwołani pomimo negatywnej opinii kolegiów sądów. Jak uzasadniało MS, na mocy obecnych przepisów kolegia „przestały być niezależnymi, sędziowskimi organami doradczymi”.
Jednocześnie szef MS nie zwrócił się do KRS o stanowisko ws. odwołania prezesów i wiceprezesów, choć takie działanie jest przewidziane w ustawie prawo o ustroju sądów powszechnych. Jak uzasadniało MS, obecna Rada „utraciła niezależność i status organu konstytucyjnego po zmianach wprowadzonych ustawą z 8 grudnia 2017 r.” oraz znalazła się „w relacji zależności od władzy ustawodawczej, co godzi w zasadę niezawisłości sędziów”.
Według prezydium KRS decyzje Żurka „stoją w jawnej sprzeczności” z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z lutego 2024 roku. Wtedy to TK uznało, że uwzględnienie w procedurze odwoływania prezesów sądów sprzeciwu KRS, w odniesieniu do okoliczności związanych z przesłanką „dobra wymiaru sprawiedliwości”, należy uznać za „niezbędną gwarancję realizacji zasady niezależności sądów”.
„Niezależność sądów nie jest przywilejem sędziów, lecz gwarancją praw i wolności obywatelskich dla wszystkich mieszkańców Polski. Jakiekolwiek próby politycznej ingerencji w ich funkcjonowanie zagrażają fundamentom demokracji i państwa prawa” - czytamy w oświadczeniu.
Przed oświadczeniem prezydium, o skierowaniu zawiadomienia poinformowała w mediach społecznościowych szefowa KRS Dagmara Pawełczyk–Woicka. „Składamy zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia licznych przestępstw przez pana, m.in. świadomym i umyślnym niedopełnieniu obowiązku przez niezawiadomienie Beaty Najjar o przejściu w stan spoczynku” - czytamy.
Sędzia Najjar pozostała na stanowisku sędziego po ukończeniu przez nią 65 roku życia pomimo braku zgody KRS. Po osiągnięciu tego wieku, sędzia może wnioskować do Rady o zgodę na dalsze orzekanie, lecz takie oświadczenie nie może zostać złożone później niż na sześć miesięcy przed 65. rokiem życia.
Zdaniem resortu sprawiedliwości, Beata Najjar złożyła pismo w tej sprawie na kilka dni przed wymaganym terminem, a więc pozostaje na swoim stanowisku. Odmienne zdanie w sprawie miała szefowa KRS, która w piśmie do ówczesnego szefa MS Adama Bodnara wskazywała, że sędzia Najjar złożyła swoje oświadczenie nie do Rady, a do ministra sprawiedliwości. Natomiast przekierowanie tego oświadczenia do KRS nastąpiło dopiero po wymaganym terminie.
Resort wskazywał, że szef MS również jest członkiem KRS. Ponadto uznano, że ze względu na ukształtowanie obecnej Rady, postępowanie ws. dalszego zajmowania stanowiska przez Najjar „nie zostało zakończone”. W takim wypadku, wskazywał resort, sędzia pozostaje na swoim stanowisku aż do zakończenia postępowania. (PAP)
nl/ par/
