Sytuacja kobiet na rynku pracy ulega konsekwentnej poprawie, potrafi jednak znacząco wahać się w zależności od konkretnego regionu. Województwo lubuskie gwarantuje dobry dostęp do zatrudnienia, jednak aktywność zawodowa pań wciąż jest stosunkowo niska. Dodatkowo prognozy na 2023 rok nie są najlepsze w związku z widmem recesji.


Lepsza koniunktura w woj. lubuskim
Ostatnie lata – nawet pomimo pandemii COVID-19 i powiązanych z nią ekonomicznych problemów – były wyjątkowo dobre zarówno dla gospodarki, jak i dla kandydatów obecnych na rynku pracy. Znalazło to również przełożenie na kondycję województwa lubuskiego. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, w rejestrze REGON na początku 2022 roku było tam zarejestrowanych 124,6 tysiąca podmiotów gospodarki narodowej, co oznacza wzrost o 3% w relacji rok do roku. Spośród 836 nowych podmiotów 707 to natomiast osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
Łączne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w regionie wyniosło z kolei 130,1 tys. osób, wobec czego wzrosło o 1,2% w relacji rok do roku. Co ważne: aż 17% wzrost zatrudnienia zaobserwowano w grupie przedsiębiorstw zajmujących się zakwaterowaniem i gastronomią.
W powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było natomiast 18,8 tys. osób bezrobotnych. To o niemal jedną czwartą mniej niż w styczniu 2021 roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5%, co oznacza spadek o 1,6 punktów procentowych. Najniższe bezrobocie odnotowano w powiecie słubickim (2,5%), a najwyższe w strzelecko-drezdeneckim (9,8%).
Średnia pensja w sektorze przedsiębiorstw w województwie lubuskim uplasowała się na poziomie 5427,88 zł brutto – wzrosła wobec tego o 11%. Pod tym względem, biorąc pod uwagę profil działania firm, również najlepiej poradziły sobie przedsiębiorstwa specjalizujące się w usługach zakwaterowania i gastronomii, gdzie płace wzrosły średnio o 34%. Gdzie jest najbardziej opłacalna praca? Gorzów Wielkopolski i inne miasta regionu mają najwięcej do zaoferowania specjalistom obszaru informacji i komunikacji. Przeciętne zarobki są w nim o ponad połowę wyższe niż w innych sektorach.
Praca w Gorzowie Wielkopolskim: na co mogą liczyć kobiety?
Rynek pracy w Gorzowie Wielkopolskim należy do najbardziej konkurencyjnych w regionie. Znalezienie zatrudnienia w liczącym 120 tysięcy mieszkańców mieście nie powinno stanowić większego problemu.
Stopa bezrobocia w powiecie grodzkim wynosi 2,7%, jest więc niższa od stopy bezrobocia w województwie (5%). Jak na rynku pracy w Gorzowie radzą sobie kobiety? Jak wynika z danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej zamykających styczeń 2022 roku, na 1027 osób bezrobotnych zarejestrowanych ogółem w powiatowym urzędzie pracy przypada 625 kobiet, co daje 60,85%. W gronie bezrobotnych zarejestrowanych uprawnionych do otrzymywania zasiłku, liczącym 176 osób, jest natomiast aż 116 kobiet.


172 kobiety zarejestrowane jako osoby bezrobotne nie podjęły przy tym zatrudnienia po urodzeniu dziecka. Niepokojące może być przede wszystkim bezrobocie w przypadku osób młodych. Kobiety stanowią 170 z 239 zarejestrowanych bezrobotnych do 30. roku życia oraz 72 ze 117 do 25. roku życia. Co ważne: lepiej statystyki prezentują się w przypadku bezrobotnych, którzy ukończyli 50. rok życia. W tej grupie łącznie sklasyfikowano 303 bezrobotnych, z czego 17 to kobiety. Sporym problemem jest również długotrwałe bezrobocie. W tej grupie kobiety stanowią 67%.
Bez wątpienia czynnikiem, który może wpływać na aktywność zawodową kobiet, jest konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem. W przypadku rynku pracy w Gorzowie Wielkopolskim aż 188 na 199 bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko do 6. roku życia to właśnie kobiety.
Aktywność zawodowa kobiet w województwie lubuskim
Podobna tendencja jest również zauważalna w całym województwie lubuskim. Jak wynika z danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Zielonej Górze, na koniec lipca 2022 roku w powiatowych urzędach pracy zarejestrowano 15459 bezrobotnych. Kobiety stanowiły natomiast 57,6% z nich.
Łącznie w regionie odnotowano także 2567 kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka. Ta grupa odpowiada za niemal jedną trzecią bezrobotnych pań. Co ważne: jako bezrobotnych zarejestrowano 364 cudzoziemców (co stanowi 2,4% ogółu bezrobotnych w regionie). W tej grupie aż 87% (317 osób) to kobiety.


Jak widać, olbrzymim problemem staje się aktywizacja zawodowa określonych grup ludności. Przede wszystkim spore grono kobiet nie decyduje się na powrót do pracy po urodzeniu dziecka. Trudności ze znalezieniem zatrudnienia mają również osoby młode do 30. roku życia oraz cudzoziemcy, którzy coraz liczniej zasilają lokalny rynek pracy. Gorzów Wielkopolski i pozostałe ośrodki regionu wciąż mają spore problemy z dotarciem do tych grup i wykorzystaniem ich potencjału.
Zawody, w których najłatwiej o znalezienie zatrudnienia: prognoza 2023
W jakich zawodach czeka praca? Gorzów Wielkopolski, jak wskazuje Barometr Zawodów, charakteryzuje się bardzo wysokim zapotrzebowaniem na kilka grup zawodowych, których niedobór obserwuje się zasadniczo w całym kraju. To przede wszystkim przedstawiciele zawodów medycznych, w tym lekarze, ratownicy medyczni oraz pielęgniarki i położne. Na liczne oferty pracy mogą liczyć również spawacze oraz nauczyciele języków obcych.
Deficyt kandydatów obserwuje się jednak w większości branż. Na dużą liczbę ofert pracy może liczyć między innymi kasjer, kierowca, księgowa, przedstawiciel handlowy, magazynier czy specjalista obsługi klienta.
Jak wynika z danych, sektor przemysłowy daje w województwie lubuskim zatrudnienie 71 tys. osób, ponad 10 tys. podejmuje natomiast pracę w samej branży motoryzacyjnej. Dodatkowe 7 tysięcy ofert pracy generuje natomiast budownictwo. To oczywiście przekłada się na dostępne oferty pracy w Gorzowie Wielkopolskim i okolicach. Duże zapotrzebowanie dotyczy między innymi robotników budowlanych, operatorów maszyn, pracowników produkcji, blacharzy, brukarzy, cieśli i stolarzy budowlanych, ale również geodetów, kartografów, inżynierów czy grafików komputerowych. Oczywiście zarówno lokalny, jak i krajowy rynek pracy cierpią na niedobór programistów i innych przedstawicieli sektora informatycznego, w tym analityków IT czy testerów. Ta branża zapewnia przy tym zdecydowanie najlepsze wynagrodzenie i warunki zatrudnienia.
Wpływ pandemii na sytuację zawodową kobiet
Pandemia koronawirusa w znacznym stopniu wpłynęła na kondycję gospodarki. Znalazło to również przełożenie na rynek pracy. Okazuje się, że w różnym stopniu dotknęło to nie tylko poszczególnych branż, ale również podejmujących zatrudnienie grup kandydatów. Jak wynika z raportu „Woman Update Tytani pracy. Kobiety na rynku pracy w dobie cyfrowej transformacji”, aż 41% kobiet czuje przeciążenie pandemią i obostrzeniami, dla 18% dotkliwa jest izolacja społeczna, a 45% respondentek musiało zmierzyć się ze zmianą warunków pracy.
W przypadku aż 35% kobiet biorących udział w badaniu wiązało się to natomiast ze stałym lub czasowym obniżeniem wynagrodzenia.
Jakich problemów doświadczają aktywne zawodowo kobiety? Wnioski płynące z badania potwierdzają również wskazane wyżej statystyki urzędu pracy w Gorzowie Wielkopolskim. Dla 60% kobiet problemem jest pogodzenie życia zawodowego i obowiązków rodzicielskich.
Cyfrowe kompetencje coraz ważniejsze
Pandemia przyspieszyła przy tym wiele procesów, które już wcześniej decydowały o kierunku rozwoju rynku pracy. Coraz większe znaczenie zasadniczo w każdej branży zyskuje automatyzacja i cyfryzacja. Zauważa to również ponad połowa kobiet biorących udział w badaniu. Jednocześnie stosunkowo niewiele kobiet przyznaje, że znajduje czas na zdobywanie nowych kompetencji. Pod tym względem największy odsetek (13%) zaobserwowano w grupie wiekowej 56-65 lat.
Przekłada się to również na zatrudnienie w najbardziej innowacyjnych segmentach nowoczesnego rynku, który oferuje również szczególnie atrakcyjne oferty pracy. Jak wynika z opracowanych przez firmę HRS-IT danych Eurostatu, obecnie w polskiej branży IT pracuje 585,7 tys. osób. Wśród nich jest jedynie 91 tys. kobiet, co stanowi 15,5% wszystkich pracowników. Tym samym to jeden z najgorszych wyników w Europie, który pozwala zająć naszemu krajowi dopiero 24 miejsce. Jednocześnie struktura zatrudnienia w branży IT, w tym na stanowiskach technicznych, ulega stopniowej zmianie. Coraz więcej firm dostrzega zalety różnorodności i w coraz większym stopniu stawiają na zatrudnienie kobiet.
Raport „Deloitte Women @ Work 2022: A Global Outlook” wskazuje przy tym, że problemy noszą globalny charakter. Aż 53% badanych wskazuje, że poziom stresu jest wyższy niż rok wcześniej, 46% twierdzi, że czuje wypalenie zawodowe. 44% respondentek deklaruje, że otrzymuje odpowiednie wsparcie zdrowia psychicznego od pracodawcy, a 43% czuje się komfortowo, rozmawiając o swoim komforcie psychicznym w miejscu pracy. Sporym zagrożeniem jest jednak brak umiejętności zachowania równowagi pomiędzy życiem zawodowym i osobistym. Źle lub bardzo źle ocenia to 47% kobiet, a dobrze jedynie 39% kobiet. Co trzecia badana ma natomiast duży problem z niemyśleniem o pracy po jej zakończeniu.