|
Decyzja o powołaniu klubu wolontariusza nie zawsze musi być inicjatywą dyrekcji, nauczycieli – równie dobrze może wyjść ze strony uczniów.
Przed powołaniem klubu należy zastanowić się, jaką rolę ma on spełniać w środowisku uczniowskim. Sprawdźmy, jak wielu uczniów deklaruje autentyczną chęć pracy, jak silne są ich motywacje i czy są oni przekonani do pracy dobrowolnej, w czasie wolnym od nauki i obowiązków domowych. Wypełnienie ankiety zgłoszeniowej, dostarczenie zgody rodziców, odbycie kilku rozmów z potencjalnymi wolontariuszami pozwoli ustalić stan rzeczywisty, na podstawie którego można rozpocząć organizowanie Szkolnego Klubu Wolontariusza.
1. Wyłonienie koordynatora szkolnego klubu wolontariusza
To krok pierwszy – znalezienie osoby, która będzie chciała założyć i prowadzić klub wolontariusza, pozna potrzeby najbliższego środowiska, zbierze grupę ochotników i wspólnie z nimi opracuje plan działań. Powinien to być ktoś, kto lubi pracę z ludźmi i ma czas na bycie koordynatorem. Istotne, aby opiekun posiadał spontaniczność i zapał do pracy z młodzieżą i cieszył się jej autorytetem.
2. Dokonanie analizy „mapy” potrzeb
Koordynator poszukuje ofert pracy dla wolontariuszy. Musi poznać potrzeby uczniów, szkoły oraz środowiska lokalnego, w którym będą pracować młodzi ludzie. W środowisku szkolnym będzie to najczęściej pomoc koleżeńska w nauce, organizowanie przedsięwzięć, akcji. Warto porozmawiać o tym z pedagogiem, nauczycielami, samorządem szkolnym, rodzicami.
W przypadku środowiska lokalnego trzeba dowiedzieć się, jakie organizacje i placówki widzą potrzebę zaangażowania u siebie młodych ludzi (np. stowarzyszenia, fundacje, towarzystwa oraz instytucje, jak domy dziecka, domy pomocy społecznej, świetlice parafialne, przedszkola). Wskazany jest kontakt z radą dzielnicy.
3. Przygotowanie koordynatora do prowadzenia Młodzieżowego Klubu Wolontariusza
Na tym etapie szczególnie istotne będzie wsparcie i pomoc uzyskane w Centrum Wolontariatu. Centra takie istnieją w każdym województwie (niekiedy kilka). Organizują one szkolenia w zakresie zakładania i prowadzenia klubów wolontariusza, przedstawiają aktualny stan prawny dla działań wolontarystycznych, oferują konkretną pomoc w postaci broszur informacyjnych, plakatów reklamowych, scenariuszy zajęć. Przedstawiają oferty pracy dla wolontariuszy.
4. Promocja klubu wolontariusza
W momencie powstawania klubu promocja ma na celu rekrutację młodzieży i może odbywać się na lekcjach wychowawczych, poprzez szkolny radiowęzeł, akcję plakatową, ulotki. Po pierwszym roku pracy do działań takich włączą się sami wolontariusze, którzy podzielą się doświadczeniem.
|
Dla uczniów rozpoczynających działalność społeczną istotne jest zorganizowanie szkolenia, które przybliży im idee wolontariatu, zapozna z obszarami pomocy, umożliwi określenie własnych motywacji. Pomocą w przeprowadzaniu takich szkoleń służą centra wolontariatu. W dalszej perspektywie organizują one szkolenia dla najbardziej zaangażowanych wolontariuszy – liderów.
6. Wspólne opracowanie rocznego planu pracy
Uczniowie często dobrze znają potrzeby środowiska: rówieśników, sąsiadów. Należy to wykorzystać. Początkujący wolontariusze sami powinni określić, jakie projekty chcą realizować, jak podzielą się obowiązkami. Planowanie pozwala na uporządkowaną pracę, a dla nowych wolontariuszy jest wskazówką, w jakie działania mogą się włączyć.
7. Przygotowanie wolontariuszy do pracy
Na tym etapie istotne będzie spotkanie z pedagogiem w szkole, a w placówce – z osobą odpowiedzialną za pracę wolontariuszy (często takie spotkania organizuje się w szkole). Młodzież uzyska informacje o charakterze pracy i oczekiwaniach, którym powinna sprostać w czasie jej wykonywania.
8. Monitorowanie aktywności szkolnych ochotników
Monitoring działalności przez koordynatora, polegający na systematycznej obserwacji wolontariuszy, pozwala stwierdzić, w jaki sposób wykonują oni swoje zadania, czy nie potrzebują wsparcia. Koordynator czuwa nad tym, by uczniowie angażując się w zajęcia dodatkowe nie zaniedbywali obowiązków szkolnych ani rodzinnych. Pomocne będą tu opinie pracowników placówek, nauczycieli, rodziców, samych podopiecznych. Monitorowanie działalności odbywa się poprzez uczestniczenie w spotkaniach klubu, organizowanych przedsięwzięciach, kontrolę kart aktywności, którą prowadzi każdy wolontariusz.
9. Prowadzenie grup wsparcia dla wolontariuszy
Praca wolontarystyczna może niekiedy stanowić powód obciążeń psychicznych, powstawania konfliktów w grupie, zmęczenia. Wsparcie może nieść opiekun klubu, pedagog, wolontariusze – absolwenci. Aby nie dopuścić do takich sytuacji, należy organizować spotkania wychowawcze (raz w miesiącu), mające na celu kształtowanie postawy, dyskusje nad konkretnym problemem.
Bardzo ważne jest wzmacnianie pozytywne – chwalenie na forum grupy za rzetelne wykonanie zadań, za właściwie zachowanie proporcji nauka − praca. Miłą nagrodą dla wolontariusza będzie dyplom na zakończenie roku szkolnego, list gratulacyjny dla rodziców.
Organizacja pracy klubów wolontariusza jest zajęciem czasochłonnym i wymaga znacznego zaangażowania ze strony koordynatora. Właściwie zorganizowana przyniesie dość szybko wymierne efekty, niesie też pozytywne aspekty w chwili wyboru zawodu przez młodego człowieka.
Irena Marczyk – nauczyciel języka rosyjskiego, nauczycielka-bibliotekarka w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Hugona Kołłątaja w Lublinie
Źródło:
