W minionym tygodniu organizacja World Gold Council opublikowała raport "Gold Demand Trends" za III kw. 2011 r. Zaprezentował on dość optymistyczny obraz wielkości popytu na złoto w badanym okresie - całkowity popyt wzrósł o 6% rdr do poziomu 1053,9 ton, wartych rekordowe 57,7 mld USD. Tak wysoka wartość popytu nie dziwi, zważywszy na fakt, że ceny złota w III kw. br. były najwyższe w historii - na początku września dotarły one do okolic 1900 USD za uncję. Dopiero wrześniowa korekta zepchnęła je do rejonu 1600-1650 USD za uncję.
Jednak opublikowane przez WGC dane - bądź co bądź pozytywne - nie wywołały wśród inwestorów fali optymizmu. Wzrost popytu na złoto w III kw. wynikał bowiem przede wszystkim ze wzrostu popytu inwestycyjnego, co jest czasem odczytywane jako znak formowania się bańki spekulacyjnej na tym rynku. Takie myślenie ma swoje uzasadnienie - inwestorzy, którzy w ostatnich latach masowo nabywali złoto i instrumenty finansowe z nim powiązane, mogą w przyszłości tłumnie się ich pozbywać. Co więcej, obecna sytuacja jest analogiczna do sytuacji z roku 1980 (szczyt bańki spekulacyjnej na rynku złota) - wtedy niemal połowa popytu na złoto była generowana przez inwestorów.
Niemniej jednak, analogia ta jest dość powierzchowna ze względu na różnice w strukturze popytu inwestycyjnego pomiędzy przełomem lat 70. i 80. a teraźniejszością. Trzydzieści lat temu Europa i Ameryka Północna odpowiadały za ponad 60% globalnego popytu na złoto, podczas gdy w 2010 r. ich udział wyniósł zaledwie 14%. Na pierwszy plan wysunęła się Azja, która dziś generuje około dwie trzecie całkowitego światowego popytu na złoto. Jest to argument przemawiający na korzyść kupujących - gospodarki Azji Południowo-Wschodniej należą bowiem wciąż do słabo rozwiniętych, a tworzące się dopiero rynki finansowe oraz klasa średnia oznaczają potencjał do generowania popytu inwestycyjnego w przyszłości.
Zwolennicy teorii bańki spekulacyjnej wskazują także na fakt, że w analogii do roku 1980, dziś banki centralne również chętniej kupują złoto niż je sprzedają - co może być źródłem podaży kruszcu w przyszłości. Historia pokazuje bowiem, że banki centralne często gospodarowały rezerwami złota nierozsądnie, kupując je w okresach wysokich cen i sprzedając taniej. Jednak warto zaznaczyć, że wiele banków centralnych podpisało w 2009 r. pięcioletnie porozumienie w sprawie ograniczenia sprzedaży kruszcu, dlatego podaż z ich strony jest przynajmniej częściowo przewidywalna. Poza tym, wydaje się mało prawdopodobne, że banki centralne będą ochoczo wyprzedawać złoto, bowiem kruszec ten jest w ich przypadku sposobem na dywersyfikację rezerw. Jak podaje raport WGC, w III kw. instytucje te kupiły 148,4 ton kruszcu.
Istnieją także inne czynniki, które zaburzają analogię obecnej sytuacji na rynku złota do sytuacji z 1980 r. Należy do nich chociażby spadająca liczba odkryć nowych złóż kruszcu. O ile na przełomie lat 70. i 80. XX w. liczba tych odkryć rosła wraz z rosnącą ceną złota, o tyle przez większość pierwszej dekady XXI w. liczba odkryć malała - pomimo znaczącego wzrostu wydatków na ten cel (obecnie są one ponad cztery razy wyższe niż dziesięć lat temu). Może przyczynić się to do ograniczenia podaży kruszcu w przyszłości i, tym samym, wywierania presji na wzrost cen złota.
Podsumowując, raport WGC można odczytywać raczej pozytywnie. Zawiera on dane sugerujące, że porównywanie obecnej sytuacji do tej sprzed 30 lat jest nieco na wyrost, a cena złota - przynajmniej w najbliższych latach - ma szansę nadal kierować się na północ.
Dorota Sierakowska
Analityk DM BOŚ
Źródło:
