Niezależnie od wymienionych w tej publikacji przesłanek, które należy uwzględnić, określając znaczenie tego terminu, pragnę podać inne przesłanki, niezbędne przy definiowaniu bancassurance. Są one następujące:
- Banki na rynku finansowym występują w roli pośrednika finansowego -transfer kwot i terminów.
- Ubezpieczyciele na rynku finansowym również występują w roli pośrednika finansowego - transfer ryzyka.
- Wyzwaniem dla banków i ubezpieczycieli jest pozyskanie nowych klientów, co powinno wpłynąć na zwiększenie zysków z prowadzonej działalności.
- Celem banków i ubezpieczycieli jest także zmniejszenie kosztów sprzedaży oraz wzrost sprzedaży produktów.
- Dzisiejsi klienci rynku finansowego w Polsce w porównaniu z klientami z lat dziewięćdziesiątych są o wiele bardziej świadomi i wymagający (przez bancassurance łatwiej sprzedawać im produkty).
- Ustawa z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej zabrania zakładom ubezpieczeń wykonywania innej działalności poza ubezpieczeniową i bezpośrednio z nią związaną, z zastrzeżeniem możliwości wykonywania działalności akwizycyjnej na rzecz otwartych funduszy emerytalnych.
- Ustawa z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym określa agenta ubezpieczeniowego jako przedsiębiorcę wykonującego pośrednictwo ubezpieczeniowe.
- Znowelizowana z dniem 1 maja 2004 r. ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe reguluje sprawę pośrednictwa bankowego, co ułatwia sprzedaż produktów bankowych przez zewnętrzne podmioty (pośrednictwem bankowym może też zająć się agent ubezpieczeniowy w ramach nowej dodatkowej działalności gospodarczej).
- Rozporządzenie Ministra Finansów z 5 grudnia 2003 r. w sprawie minimalnego szkolenia osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych oraz zakresu obowiązujących tematów egzaminu i trybu jego przeprowadzania, wprowadza wyraźne preferencje dla pracowników banków wykonujących czynności w zakresie bancassurance.
- Na rynek finansowy wchodzi nowa instytucja finansowa, którą jest Poczta Polska. Ustawa z 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe stanowi, że przedmiotem działalności gospodarczej Poczty Polskiej jest między innymi:
- świadczenie usług finansowych i wykonywanie czynności z nimi związanych,
- pośrednictwo w wykonywaniu usług finansowych, w tym czynności bankowych.
Obowiązujące obecnie Prawo pocztowe zawiera bardzo interesujące informacje dla rozwoju bancassurance. W celu bliższego wyjaśnienia, dlaczego są one aż tak przydatne dla tej strategii, należy dokładniej omówić te regulacje prawne. Otóż, w ramach świadczenia usług finansowych i wykonywania czynności z nimi związanych Poczta Polska może w szczególności:
- świadczyć usługi związane z transferem środków pieniężnych w obrocie krajowym i z zagranicą,
- wydawać karty płatnicze i wykonywać operacje przy ich użyciu,
- wykonywać operacje czekowe i wekslowe,
- nabywać i zbywać wierzytelności oraz świadczyć usługi w tym zakresie,
- udzielać pożyczek ze środków własnych, w tym kredytów konsumenckich,
- udzielać poręczeń i gwarancji oraz zaciągać inne zobowiązania nie ujmowane w bilansie,
- prowadzić sprzedaż skarbowych papierów wartościowych oraz obligacji jednostek samorządu terytorialnego i wykonywać inne zlecone czynności z tym związane, zgodnie z zasadami i na warunkach określonych w odrębnych przepisach regulujących działalność w tym zakresie,
- wykonywać usługi w zakresie przeliczania, sortowania i przechowywania znaków pieniężnych,
- przechowywać przedmioty i papiery wartościowe oraz udostępniać skrytki sejfowe,
- transportować wartości pieniężne, w tym papiery wartościowe i dokumenty bankowe,
- świadczyć usługi teleinformatyczne i przetwarzania danych, w tym na rzecz instytucji finansowych oraz banków.
Natomiast w ramach pośrednictwa finansowego, Poczta Polska może świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, na podstawie umowy zawartej z bankiem na piśmie i wykonywać:
- w imieniu i na jego rzecz czynności polegające na:
- przyjmowaniu wpłat, dokonywaniu wypłat oraz obsłudze czeków związanych z prowadzeniem rachunków bankowych przez ten bank,
- dokonywaniu wypłat i przyjmowaniu spłat udzielonych przez ten bank kredytów i pożyczek pieniężnych;
- czynności faktyczne związane z działalnością bankową - stosując się do obowiązujących w banku regulaminów, ogólnych warunków umów oraz zasad postępowania.
***
Przedstawione powyżej uregulowania prawne w Prawie pocztowym wskazują, że do strategii bancassurance włączona została również Poczta Polska. Dla niej zamiast terminu bancassurance bardziej odpowiedni byłby postassurance. W 2009 r. rynek pocztowy w naszym kraju zostanie w pełni otwarty. Jest to wielkie wyzwanie dla Poczty Polskiej, która już dzisiaj musi przygotować się do aktywnej walki konkurencyjnej, bowiem w przyszłości zapotrzebowanie na tradycyjne usługi pocztowe znacznie spadnie i z usług finansowych Poczta powinna uzyskiwać bardzo znaczne przychody. Szacuje się, że będzie to jedna trzecia przychodów.
Poczta Polska już w przeszłości realizowała na rynku finansowym strategię podobną do bancassurance, ponieważ w okresie przedwojennym Pocztowa Kasa Oszczędności oferowała usługi finansowe, poprzez placówki pocztowe między innymi aktywnie sprzedawano ubezpieczenia na życie. Wypracowując dzisiaj definicję bancassurance, nie można zatem pominąć Poczty Polskiej, ponieważ w najbliższej przyszłości będzie ona odgrywała ważną rolę na rynku finansowym naszego kraju.
Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, uważam, że najbardziej adekwatna dla terminu bancassurance powinna być definicja następująca:
Bancassuranceto związek bankowo-ubezpieczeniowy, w którym działalności bankowa i ubezpieczeniowa wzajemnie się przenikają, co powoduje, że znakomicie się uzupełniają. Uczestnikiem tego związku jest też Poczta Polska. Związek ten sprzedaje klientom różne produkty finansowe.
***
Wypracowanie definicji bancassurance dla naszego rynku jest niezwykle ważne, ponieważ ma ono wpływ na wyniki sprzedaży każdego banku i zakładu ubezpieczeniowego w Polsce, które korzystają z tej strategii i pragną trwałego sukcesu w bancassurance.
Stefan Noworyta
