Prezydent Francji Emmanuel Macron zapowiedział w czwartek, że jego kraj uzna państwo palestyńskie; nastąpi to we wrześniu podczas Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Francja jest największym spośród krajów europejskich, który uzna Palestynę; dotąd uczyniło to kilkanaście państw w Europie.
O swojej decyzji francuski prezydent napisał w oświadczeniu w serwisie X, dołączając list, w którym informuje o niej przywódcę Autonomii Palestyńskiej Mahmuda Abbasa. (https://tinyurl.com/5h8pkbwf)
Macron zapewnił, że „pokój jest możliwy” i ocenił, że niezbędne jest natychmiastowe zawieszenie broni w Strefie Gazy, uwolnienie wszystkich zakładników uprowadzonych przez Hamas i szeroka pomoc humanitarna dla mieszkańców Strefy.
„Trzeba też zagwarantować zdemilitaryzowanie Hamasu, zapewnić bezpieczeństwo Gazy i ją odbudować. Trzeba w końcu zbudować państwo palestyńskie, zapewnić jego zdolność do życia” – napisał Macron. Jak dodał, państwo to powinno zgodzić się na demilitaryzację i w pełni uznać Izrael; należy też umożliwić, by państwo to „uczestniczyło w bezpieczeństwie wszystkich na Bliskim Wschodzie”.
Macron: Nie ma alternatywy
Zapewnił, że Francuzi „chcą pokoju na Biskim Wschodzie”. „Do nas należy – wraz z Izraelczykami, Palestyńczykami, naszymi partnerami europejskimi i międzynarodowymi - pokazanie, że jest to możliwe” - dodał.
Wyjaśnił również, że w świetle zobowiązań, które podjął przed nim przywódca Autonomii Palestyńskiej, zdecydował się poinformować go o swej „determinacji, by pójść naprzód”.
W liście do Abbasa Macron napisał, że podejmując decyzję o uznaniu państwa palestyńskiego, Francja chce „wnieść decydujący wkład w pokój na Bliskim Wschodzie”. Paryż „zmobilizuje wszystkich spośród swoich partnerów międzynarodowych, którzy chcą w tym brać udział” – dodał prezydent.
Francja, wspólnie z Arabią Saudyjską miała przewodniczyć konferencji w siedzibie ONZ w czerwcu poświęconej rozwiązaniu bliskowschodniemu w postaci dwóch państw. Konferencja ta miała określić plan działania na rzecz państwa palestyńskiego, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa Izraela. Została jednak przełożona z powodu ataku Izraela na irańskie instalacje nuklearne.
W ostatnich miesiącach francuski prezydent mówił, że stworzenie państwa palestyńskiego:
„To nie tylko obowiązek moralny, ale także polityczna konieczność”.
Sygnalizował, że konferencja w Nowym Jorku może być okazją do kroków w kierunku „wzajemnego uznania” - zarówno państwa palestyńskiego, jak i Izraela - przez te państwa, które go obecnie nie uznają.
Izrael: Bezpośrednia pomoc terroryzmowi
Aktem „bezpośredniej pomocy terroryzmowi” nazwał w czwartek wieczorem wicepremier Izraela Yariv Levin zapowiedź prezydenta Francji Emmanuela Macrona w sprawie uznania państwowości Palestyny. Bardzo krytycznie do deklaracji francuskiego przywódcy odniósł się też szef izraelskiego rządu, Benjamin Netanjahu.
W ocenie izraelskiego premiera uznanie państwowości Palestyny przez Francję będzie „nagrodą dla terroru” oraz „będzie pociągać za sobą ryzyko powstania kolejnego sojusznika Iranu”.
„Postawmy sprawę jasno: Palestyńczycy nie szukają państwa obok Izraela; szukają państwa zamiast Izraela" - napisał Netanjahu na platformie X.
Izraelski minister obrony Israel Kac nazwał natomiast zapowiedź francuskiego przywódcy „hańbą i poddaniem się terroryzmowi”. Dodał, że władze Izraela nie pozwolą na utworzenie „podmiotu, który zaszkodzi naszemu bezpieczeństwu i zagrozi naszemu istnieniu”.
Wielka Brytania pójdzie śladem Francji?
Członkowie brytyjskiego rządu naciskają na premiera Keira Starmera, by uznał państwowość Palestyny– podał w czwartek portal Bloomberg powołując się na rządowe źródła. Dodatkową presję wywołał prezydent Francji mówiąc, że we wrześniu Paryż uzna suwerenność Palestyny na szczycie ONZ.
Według źródeł Bloomberga, wśród szefów resortów, którzy niedawno wezwali Starmera do podjęcia niezwłocznych działań w sprawie państwa palestyńskiego, są: szefowe resortów sprawiedliwości Shabana Mahmood, do spraw Irlandii Północnej Hilary Benn, kultury Lisa Nandy oraz minister zdrowia Wes Streeting. Politycy ci mają wywierać naciski w tej sprawie również na szefa brytyjskiej dyplomacji Davida Lammy'ego.
Dodatkowym argumentem na rzecz oficjalnego uznania Palestyny ma być deklaracja francuskiego prezydenta Manuela Macrona, który w czwartek wieczorem poinformował, że we wrześniu, podczas posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego ONZ Francja oficjalnie uzna Palestynę jako suwerenne państwo.
Sam Starmer stwierdził wcześniej tego dnia, że „państwowość jest niezbywalnym prawem narodu palestyńskiego”. Zastrzegł jednak, że formalne uznanie Palestyny jest możliwe dopiero po zawieszeniu broni gwarantującym pokój i bezpieczeństwo zarówno Palestyńczykom, jak i Izraelczykom.
Według Bloomberga napięcia w brytyjskim rządzie pojawiły się wraz z doniesieniami o powszechnym głodzie panującym w Strefie Gazy. Organizacje pomocowe i ONZ zwracają uwagę, że sytuacja humanitarna w enklawie jest katastrofalna. Szacuje się, że ponad 2 mln mieszkańców Strefy Gazy cierpi z powodu skrajnych niedoborów żywności i podstawowych artykułów.
Portal zwrócił uwagę, że niektórzy wysocy rangą działacze rządzącej Partii Pracy ostrzegali zarówno w wypowiedziach publicznych, jak i prywatnych, że nawet jeśli Wielka Brytania zdecyduje się uznać Palestynę jako państwo podczas szczytu ONZ, to może to nastąpić za późno, biorąc pod uwagę skalę zniszczeń i dramatyczną sytuację mieszkańców Strefy Gazy.
Do apelu o natychmiastowe uznanie niepodległości państwa palestyńskiego przyłączył się burmistrz Londynu Sadiq Khan. W środę wezwał on rząd do „podjęcia znacznie większych starań, aby wywrzeć presję na rząd Izraela”. List w tej samej sprawie wystosowało też do Starmera ponad 50 byłych brytyjskich dyplomatów.
USA: Wspieranie propagandy Hamasu
Sekretarz stanu USA Marco Rubio oświadczył w czwartek wieczorem, że Stany Zjednoczone stanowczo odrzucają francuski plan uznania państwa palestyńskiego. Ta lekkomyślna decyzja służy propagandzie Hamasu - dodał Rubio.
„Stany Zjednoczone stanowczo odrzucają plan Emmanuela Macrona dotyczący uznania państwa palestyńskiego podczas Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Ta lekkomyślna decyzja jedynie służy propagandzie Hamasu i oddala pokój. To policzek dla ofiar (ataku) 7 października” - napisał Rubio w serwisie X.
W wyniku ataku Hamasu na Izrael z 7 października 2023 r., który wywołał trwającą do dziś wojnę w Strefie Gazy, zginęło ponad 1200 osób. Ministerstwo zdrowia w Strefie Gazy szacuje, że izraelska kampania odwetowa pochłonęła życie niemal 60 tys. Palestyńczyków.
Arabia Saudyjska: Historyczny moment
Arabia Saudyjska przyjęła w piątek z zadowoleniem „historyczną” decyzję prezydenta Francji Emmanuela Macrona o uznaniu państwa palestyńskiego i wezwała inne kraje do podjęcia „podobnych pozytywnych kroków” - przekazała agencja AFP.
„Królestwo z zadowoleniem przyjmuje tę historyczną decyzję, która potwierdza konsensus społeczności międzynarodowej co do prawa narodu palestyńskiego do samostanowienia i utworzenia niepodległego państwa w granicach z 1967 roku” – czytamy w oświadczeniu saudyjskiego ministerstwa spraw zagranicznych.
Palestyńska organizacja terrorystyczna Hamas uznała postanowienie władz w Paryżu za „pozytywny krok”.
„Uważamy to za pozytywny krok w dobrym kierunku, aby zapewnić sprawiedliwość naszemu uciskanemu narodowi palestyńskiemu i wesprzeć jego uzasadnione prawo do samostanowienia” – napisał Hamas w oświadczeniu, wzywając „wszystkie kraje na całym świecie – zwłaszcza państwa europejskie i te, które jeszcze nie uznały Państwa Palestyńskiego – do pójścia w ślady Francji”.
Dotąd 148 krajów uznało państwo palestyńskie. Izrael i Stany Zjednoczone są temu przeciwne. W poprzednich dekadach Francja wielokrotnie zapowiadała, że uzna Palestynę we właściwym czasie. Poparła też przyjęcie Palestyny do UNESCO oraz przyznanie jej statusu nieczłonkowskiego państwa obserwatora w ONZ.
