Z dniem 1 stycznia 2011 r. uruchomiono w Polsce System Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych (EMCS PL). System powstał na zlecenie Ministerstwa Finansów, a jego opracowaniem i wdrożeniem zajęła się firma Pentacomp Systemy Informatyczne S.A.
Nowy, elektroniczny system powstał w efekcie wprowadzenia dyrektywy unijnej i ma za zadanie usprawnienie obrotu handlowego towarami objętymi akcyzą. Od dnia 1 stycznia 2011 roku weszły w życie zmiany w ustawie o podatku akcyzowym z dnia 6 grudnia 2008 roku. Jednocześnie, wdrożenie EMCS PL oznacza wywiązanie się Polski z obowiązku wynikającego z Dyrektywy Rady UE 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego.
System EMCS (Excise Movement and Control System) pozwala Służbie Celnej na skuteczniejszy nadzór nad przemieszczaniem wyrobów akcyzowych, a także zdejmuje z przedsiębiorców uciążliwy obowiązek tworzenia papierowej dokumentacji dla przemieszczeń wyrobów akcyzowych w obrocie międzynarodowym. Opracowany przez Pentacomp System Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych EMCS PL bazuje na elementach Systemu Kontroli Przemieszczania Wyrobów Akcyzowych BACHUS.
Na tym etapie, od 1 stycznia 2011 r. ograniczono papierową formę dokumentowania obrotu międzynarodowego towarów przenosząc cały proces do systemu informatycznego. W przypadku obrotu krajowego towarów akcyzowych zainteresowane firmy mają 12 miesięcy na przystosowanie się do korzystania z elektronicznej dokumentacji. Mogą one już skorzystać z tej formy dokumentacji włączając się do systemu informatycznego Ministerstwa Finansów. Pozwoli to firmom lepiej komunikować się z tymi podmiotami, które już wykorzystują EMCS PL w obrocie międzynarodowym, a także ze względu na wygodę i inne korzyści, będą ją stosować w obrocie krajowym.
Uczestnikami EMCS PL są podmioty, które dokonują przemieszczeń wyrobów akcyzowych z krajami Unii Europejskiej, a zatem składy podatkowe, zarejestrowani wysyłający oraz zarejestrowani odbiorcy, organy podatkowe oraz instytucje Wspólnot Europejskich, przedstawicielstwa dyplomatyczne i organizacje międzynarodowe zwolnione z obowiązku płacenia akcyzy.
EMCS PL powstał w Polsce w wyjątkowo krótkim czasie: w niespełna 7,5 miesiąca, dzięki czemu Polska dogoniła, a nawet przegoniła inne kraje europejskie wdrażające u siebie ten system. Na przykład Dania i Holandia poprosiły o przesunięcie terminu (z 1 stycznia 2011 r.) wprowadzenia EMCS w swoich systemach fiskalnych.
W Polsce EMCS powstał sprawnie i szybko, dzięki czemu Ministerstwo Finansów spełniło wymogi unijnych przepisów sprawnie wykorzystując środki z UE. W ramach realizacji projektu zespół specjalistów Pentacompu przeprowadził analizę wymagań biznesowych (w tym unijnych i krajowych), zaprojektował i zaimplementował rozwiązanie oraz wdrożył system. Pentacomp zrealizował m.in.: moduł komunikacyjny z bramką CCN/CSI, który docelowo ma obsługiwać również inne systemy komunikujące się z tą bramką po polskiej stronie, zrealizował testy systemu (w szczególności testy unijne MODE 1/2/3) oraz przeprowadził cykl szkoleń dla trenerów. Podczas tworzenia EMCS PL wykorzystano doświadczenia pracowników Ministerstwa Finansów oraz Izby Celnej w Łodzi z realizacji systemu BACHUS.
Największą zaletą EMCS PL jest usprawnienie funkcjonowania obrotu towarami akcyzowymi oraz zmniejszenie kosztów ich nadzoru oraz przemieszczania, a także transparentność procedur administracyjnych dla przedsiębiorcy.
Co więcej, procedura obsługi przedsiębiorców powinna odbywać się sprawniej, co pozwoli szybciej odblokować środki przeznaczone na zabezpieczenie akcyzy. Bardzo dużym ułatwieniem jest możliwość skorzystania z darmowego niekwalifikowanego podpisu elektronicznego, który umożliwia powszechniejsze i elastyczne jego wykorzystanie, np. wśród upoważnionych pracowników firmy.
„Wdrożenie Systemu Nadzoru i Przemieszczania Wyborów Akcyzowych EMCS przyniosło oczekiwane efekty wynikające z informatyzacji procedur związanych z przemieszczeniem wyrobów akcyzowych. Przedsiębiorcy wskazują na znaczne uproszczenie dokumentacji przemieszczeń i w efekcie oszczędność czasu związaną z ich obsługą. Istotne także jest, że dzięki EMCS PL zwolnienie zajętego zabezpieczenia odbywa się zdecydowanie szybciej niż w przypadku dotychczasowej procedury papierowej, co pozwala na redukcję kosztów związanych z obsługą kwoty złożonego zabezpieczenia. Dwa rodzaje kanałów komunikacyjnych z system dla podmiotów (generator komunikatów oraz web service) umożliwiają dostosowanie kontaktu z systemem do wielkości i potrzeb podatnika. Powyższe argumenty pozwalają na stwierdzenie, że system EMCS PL wprowadza nową jakość w zakresie obsługi podatników podatku akcyzowego przez polską administrację.” – mówi Patryk Ciupka, Kierownik Projektu EMCS PL w Ministerstwie Finansów.
Przy przemieszczaniu wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych oraz wyrobów energetycznych stosowana jest procedura zawieszenia poboru akcyzy (brak zapłaconego podatku akcyzowego) pomiędzy składami podatkowymi, które znajdują się na terytorium jednego lub kilku krajów. Do tej pory w tej procedurze stosowane były administracyjne dokumenty towarzyszące (ADT), które funkcjonowały w wersji papierowej. Wiązało się to niejednokrotnie z wieloma problemami takimi jak: pomyłki w zapisie dokumentów, zagubienia itp.
Zinformatyzowanie systemu obrotu towarami akcyzowymi ma zminimalizować ryzyko wystąpienia podobnych sytuacji. Poprawnie wypełniony elektroniczny dokument administracyjny (e-AD) jest warunkiem przemieszczania towarów bez obowiązku zapłaty akcyzy. Przed rozpoczęciem przemieszczania wyrobów akcyzowych zgodnie z procedurą zawieszania poboru akcyzy wysyłający powinien zgłosić do systemu projekt elektronicznego dokumentu administracyjnego e-AD, po zweryfikowaniu tych danych system przyzna numer referencyjny, na podstawie którego nastąpi przemieszczenie wyrobów. Odbiorca, po otrzymaniu wyrobów, za pomocą systemu odpowie dostawcy o tym fakcie, otrzymanie przez nadawcę towaru raportu o odbiorze towarów przez nabywcę zakończy proces przemieszczenia wyrobów.
W przypadku awarii lub chwilowej niedostępności systemu konieczne będzie sporządzenie dokumentu zastępującego raport odbioru, który po uruchomieniu systemu lub usunięciu awarii zostanie wprowadzony do EMCS. System umożliwia wprowadzanie korekt lub anulowanie dokumentów – za wiedzą Urzędów Celnych. Pomocną rolę dla przedsiębiorców pełni „helpdesk” zlokalizowany w Izbie Celnej w Łodzi. W ramach umowy Pentacomp zapewnia serwis gwarancyjny dla wdrożonego oprogramowania. Zgodnie z zakładanymi wysokimi wymaganiami (SLA: Service Level Agreement 24/7/365) dostępność systemu EMCS PL wynosi 99,7%.
Dzięki nowemu systemowi Służba Celna posiada scentralizowany rejestr, w którym docelowo będą rejestrowane wszystkie przemieszczania towarów objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy. System EMCS PL usprawnia proces przeprowadzania kontroli i przekazywania ich wyników pomiędzy Urzędami Celnymi, dzięki czemu podmiot krócej oczekuje na decyzję w sprawie wyjaśnienia wszelkich ubytków zmierzonych podczas odbioru wyrobów. Dany towar poprzez wprowadzenie do systemu zostaje automatycznie objęty zabezpieczeniem akcyzowym, co powoduje zmniejszenie kosztów obrotu oraz zaoszczędza czas, szczególnie tych składów podatkowych, które nie posiadają swoich jednostek w pobliżu Urzędów Celnych.
EMCS jest przykładem nowoczesnego i transparentnego narzędzia do komunikacji pomiędzy Państwem a przedsiębiorcami. System EMCS PL, po wdrożeniu systemu EORI jest drugim projektem realizowanym przez Pentacomp dla Ministerstwa Finansów i dla Służby Celnej w ramach programu e-Cło. Wartość projektu wynosi 2 mln 899 tys. zł. Jest to kolejny projekt, który Pentacomp realizuje w bardzo krótkim czasie spełniając precyzyjne wymagania biznesowe i prawne Klienta. Pentacomp realizując tak duży projekt integratorski, dotyczący systemu o charakterze operacyjnym udowodnił, że jest doskonałą alternatywą dla wielkich firm z branży IT. Dzięki realizacji EMCS PL na czas Polska zyskuje w oczach Unii oraz krajów członkowskich jako kraj, który potrafi sprawnie przystosować się do zmian prawa unijnego i ułatwić w ten sposób funkcjonowanie swoim przedsiębiorcom.
Pentacomp Systemy Informatyczne S.A. jest niezależnym, polskim dostawcą rozwiązań informatycznych wspierających duże i średniej wielkości firmy oraz administrację. Od 1995 roku Pentacomp systematycznie i z powodzeniem powiększa doświadczenie i portfel własnych rozwiązań oraz wydłuża listę klientów z sektorów: telekomunikacji, finansów i ubezpieczeń, administracji państwowej i samorządowej oraz innych.
Do grona klientów Pentacompu należą m. in. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Sprawiedliwości, Komenda Główna Policji, Polska Telefonia Cyfrowa, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych.
www.pentacomp.pl
