Ponad 600 mln ludzi w Afryce, czyli niemal połowa jej populacji, nie ma dostępu do energii elektrycznej, choć kontynent dysponuje ogromnymi zasobami energii odnawialnej - ujawnił ustępujący prezes Afrykańskiego Banku Rozwoju (AfDB), Akinwumi Adesina.
- Afryka dysponuje 11 terawatami potencjału energii słonecznej, 350 gigawatami energii wodnej, 150 gigawatami energii wiatrowej i 15 gigawatami energii geotermalnej – wyliczył Adesina. Jeden terawat to milion megawatów, czyli bilion watów.
Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) oszacowała niedawno, że w Afryce znajduje się 60 proc. najlepszych na świecie lokalizacji dla instalacji fotowoltaicznych. Ale obecnie cała zainstalowana moc słoneczna na tym kontynencie jest mniej więcej równa tej zainstalowanej w Belgii.
Krajobraz energetyczny Afryki został ukształtowany przez nierówności, które sięgają czasów kolonialnych. Infrastruktura i rozwój epoki kolonialnej w uprzywilejowany sposób traktowały miasta, w zasadzie tylko stolice i ośrodki górnicze, przede wszystkim kopalnie węgla i złota. Wioski były i są pozbawione prądu. Dotyczy to przede wszystkim Afryki Subsaharyjskiej, gdzie dostępu do prądu nie ma czterech z pięciu Afrykanów.
W Liberii dostęp do energii elektrycznej ma zaledwie 30 proc. populacji, głównie w stołecznej Monrovii, ale zagraniczni darczyńcy, wbrew przeciwnościom, zainwestowali niedawno w tym zachodnioafrykańskim kraju w produkcję trójkołowych pojazdów z napędem elektrycznym. Jeszcze gorzej przedstawia się sytuacja w Demokratycznej Republice Konga, 11. co do wielkości kraju świata, gdzie tylko 20 proc. społeczeństwa ma dostęp do energii elektrycznej, podobnie jak Burkina Faso. A w Sudanie Południowym dostępem do prądu może się pochwalić jedynie 5 proc. populacji. Wszystkie te kraje zostały przez naturę sowicie wyposażone w cenne surowce.
Sytuację energetyczną w Afryce pogorszyła inwazja Rosji na Ukrainę, która spowodowała gwałtowny wzrost cen żywności, energii i innych surowców. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych obecnie o 4 proc. więcej Afrykanów żyje bez prądu niż w roku 2019, co przyczynia się do gwałtownego wzrostu skrajnego ubóstwa w Afryce Subsaharyjskiej.
Brak dostępu do energii elektrycznej ogranicza również dostęp do informacji i komunikacji oraz zmusza mieszkańców Afryki do polegania na tradycyjnych źródłach paliwa do gotowania i ogrzewania, co w praktyce ogranicza się do węgla drzewnego. Zapachem tego palonego paliwa przesiąknięta jest cała Afryka, a według AfDB z jego powodu umiera rocznie 600 tys. kobiet i dzieci.
Zwiększenie skali dostaw energii i dostępu do niej wymaga gigantycznych inwestycji. Afrykański Bank Rozwoju oszacował, że doprowadzenie do powszechnego dostępu do energii elektrycznej będzie wymagało rocznych inwestycji w wysokości 30 mld dolarów do 2030 roku.
A Afryka równie pilnie potrzebuje ogromnych inwestycji w drogi, transport, opiekę zdrowotną, edukację, instalacje wodne i sanitarne.
- Kontynent potrzebuje co najmniej 1,3 bln dolarów rocznie na finansowanie tych potrzeb - wyliczył prezes AfDB.
Z Monrovii Tadeusz Brzozowski (PAP)
tebe/ mal/
