Pracownicza tradycja
Wzorem dla ochronnych grupowych polis na życie jest produkt od lat zadomowiony w polskich zakładach pracy - grupowe ubezpieczenie pracownicze typu P, oferowane obecnie przez PZU Życie. Gwarantuje ono bardzo szeroki zakres ochrony ubezpieczeniowej. Podobny produkt oferuje także Amplico Life. Świadczenia są wypłacone ubezpieczonemu w przypadku nieszczęśliwych zdarzeń, takich jak zgon noworodka, dziecka, rodziców czy teściów, ale również gdy zajdzie wydarzenie szczęśliwe - urodzi mu się dziecko. Świadczenie przysługuje mu również w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu lub trwałego inwalidztwa w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Ponadto uposażeni (osoby wskazane przez ubezpieczonego w polisie) mają prawo do świadczenia w przypadku naturalnego zgon ubezpieczonego lub zgonu w wyniku nieszczęśliwego wypadku (PZU Życie podkreśla, że jako nieszczęśliwy wypadek traktuje zawał serca i krwotok śródmózgowy). Procedura zawarcia umowy ubezpieczenia jest prosta - bez badań medycznych. Do grupowego ubezpieczenia można przystąpić bez względu na wiek i stan zdrowia.
Umowa może być zawarta, jeśli do ubezpieczenia przystąpią:
l wszyscy pracownicy - w zakładzie zatrudniającym od 3 do 15 osób,
l co najmniej 75 procent pracowników
- w zakładzie zatrudniającym od 16 do 500 osób,
l co najmniej 60 procent pracowników
- w zakładzie zatrudniającym powyżej 500 osób.
„Grupowe ubezpieczenie pracownicze typu P, oferowane przez PZU Życie, jest najpopularniejszym polskim produktem ubezpieczeniowym. Ochroną obejmuje blisko 6 mln osób. Spółka ubezpiecza różne zakłady pracy niezależnie od ich wielkości”, zachwala Mikołaj Skorupski, zastępca rzecznika prasowego PZU Życie SA. Węższy zakres ochrony daje w PZU Życie grupowe ubezpieczenie pracownicze - typ Życie. Świadczenie wypłacane jest w przypadku zgonu ubezpieczonego, zgonu ubezpieczonego w wyniku nieszczęśliwego wypadku, trwałego uszczerbku na zdrowiu lub trwałego inwalidztwa w wyniku nieszczęśliwego wypadku oraz w wypadku zgonu współmałżonka.
Węższy zakres ubezpieczenia typu Życie sprawia, że składki mogą być niższe niż za ubezpieczenie typu P. W wariancie podstawowym ubezpieczenia typu P składka miesięczna wynosi 5 zł od 1 tys. zł sumy ubezpieczenia niezależnie od wieku ubezpieczonych i grupy ryzyka danego zakładu pracy. Przy sumie ubezpieczenia 20 tys. zł składka miesięczna wyniesie więc 100 zł. Natomiast w grupowym ubezpieczeniu pracowniczym typ Życie przy średniej wieku osób w zakładzie pracy - 35 lat; klasie ryzyka grupy - „0” i sumie ubezpieczenia wynosi 20 tys. zł, składka miesięcznie wyniesie znacznie mniej - 12,80 zł. Gdyby średnia wieku osób w zakładzie była wyższa lub gorsza była klas ryzyka, składka byłaby wyższa. Wynika to z podstawowej zasady w ubezpieczeniach - im większe ryzyko zajścia chronionego zdarzenia i wypłaty świadczenia, tym składka musi być wyższa. Do podstawowych wariantów polis - zarówno typu P, jak i życie - można dołączyć dodatkowe ubezpieczenia, np. na wypadek ciężkiej choroby, na wypadek leczenia szpitalnego, operacji chirurgicznych, niezdolności do pracy.
Amerykańskie naśladownictwo
Podobne do oferty PZU Życie ubezpieczenie grupowe oferuje Amplico Life, firma należąca do amerykańskiego koncernu AIG. Najlepiej sprzedawanym produktem ubezpieczeń grupowych Amplico Life jest pakiet „Nasza Firma” adresowany do średnich i małych przedsiębiorstw. Ubezpieczeniem w tym może być objęty każdy pracownik w wieku do 65. roku życia, zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub określony co najmniej 6 miesięcy, bez względu na stan zdrowia - brak wymogu ankiet medycznych oraz badań. Zakres ubezpieczenia jest szeroki - w podstawowych wersjach obejmuje nie tylko zgon ubezpieczonego lub jego bliskich, ale również narodziny dziecka. Klienci mogą zdecydować się na kilkanaście dodatkowych ubezpieczeń, a tym unikatową Telediagnozę, umożliwiającą w przypadku ciężkiej choroby konsultację telefoniczną z najlepszymi amerykańskim lekarzami. „Każda umowa jest przygotowywana w oparciu o analizę potrzeb danej grupy. Towarzystwo charakteryzuje się dużą elastycznością w zakresie negocjacji warunków ubezpieczeniowych”, zapewnia Helena Gosk, dyrektor ds. Administracji Polis Grupowych Amplico Life.
Inne oferty
Warta Vita w podstawowej wersji ubezpieczenia grupowego daje ochronę na wypadek zgonu ubezpieczonego. Świadczenie w przypadku zgonu równe jest 100 proc. sumy ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na rok z automatycznym przedłużeniem na lata następne. Ubezpieczeni w ramach jednego zakładu pracy mogą być podzieleni na grupy. Każda grupa ma osobną polisę i może mieć różne warunki umowy np. wysokość sumy ubezpieczenia, zakres ochrony. Grupa, z wyjątkiem grup stanowiących zarząd firmy, nie może być mniejsza niż 10 osób. Wysokość składki obliczana jest indywidualnie dla każdej grupy w ramach zakładu pracy na podstawie między innymi: sumy ubezpieczenia, zakresu ochrony, wieku, płci, zawodu, stanu zdrowia i trybu życia ubezpieczonych.
W grupowym ubezpieczeniu na życie towarzystwa Polisa-Życie w roli ubezpieczającego występuje pracodawca. Do ubezpieczenia może on zgłosić grupę swoich pracowników-ubezpieczonych liczącą minimum pięć osób. Dodatkowo w skład grupy osób ubezpieczonych wejść mogą małżonkowie pracowników zatrudnionych przez ubezpieczającego. Zakres ochrony ubezpieczeniowej może być zawężony jedynie do zakresu podstawowego, który stanowi ryzyko zgonu ubezpieczonego lub też rozszerzony zgodnie z preferencjami o 17 dodatkowych ryzyk, m.in.: zgon ubezpieczonego w wyniku nieszczęśliwego wypadku albo wypadku komunikacyjnego, zgon chorobowy, powstanie trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego w wyniku nieszczęśliwego wypadku, wystąpienie u ubezpieczonego poważnego zachorowania, narodziny dziecka ubezpieczonemu, zgon małżonka lub konkubenta ubezpieczonego. Każde dodatkowe ryzyko oznacza zwiększenie składki. Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Royal PBK w lipcu 2002 r. wprowadziło Grupowe Rodzinne Ubezpieczenie na Życie. „Każda umowa tworzona jest „na miarę” - na podstawie oczekiwań każdego z klientów. Umowy uzupełniające pozwalają na rozszerzenie zakresu ochrony o dowolną kombinację 19 opcji dodatkowych. Minimalna liczebność grupy objętej ubezpieczeniem to trzech zatrudnionych, co stwarza idealne warunki dla małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą chronić i w ten sposób motywować swoich pracowników. Natomiast możliwość indywidualnej kontynuacji umowy po opuszczeniu grupy sprawia, że oferta staje się indywidualną umową ubezpieczenia na bardzo korzystnych warunkach”, twierdzi Monika Grzybowska, specjalista ds. kontaktów z mediami Royal PBK
Grupowe tańsze od indywidualnych?
Opinie na temat ubezpieczeń grupowych są różne. Towarzystwa ubezpieczeniowe podkreślają, że za niewysoką składkę pracownicy i kadra firmy mogą zapewnić poczucie komfortu finansowego sobie i swoim bliskim. Niezależni brokerzy ubezpieczeniowi wskazują jednak, że miesięczna składka w wysokości 20-30 zł, to zdecydowanie za mało, by zabezpieczyć się na wypadek nieszczęścia. W efekcie 50-procentowe inwalidztwo, które bezpowrotnie niszczy przecież plany życiowe, będzie skutkować wypłaceniem minimalnego odszkodowania. Czasem tylko 500-600 zł, co nie pokryje nawet podstawowych kosztów leczenia w pierwszym miesiącu. Zdaniem brokerów, polisy grupowe dają fałszywe poczucie bezpieczeństwa.
Dla towarzystw ubezpieczeniowych ważna jest jednak duża liczba jednorazowo pozyskanych klientów, gdy uda się przekonać zakład pracy - jego właściciel, zarząd i związki zawodowe - do zakupu polisy grupowej. Dla mniej zamożnych pracowników polisa grupowa stanowi dodatkowe, w trudnych chwilach jakże ważne, wsparcie finansowe. A dla hojniejszych pracodawców czy pracowników o dochodach umożliwiających przeznaczenie części poborów na zabezpieczenie siebie czy swoich najbliższych na wypadek nieszczęścia, sprzedawane są polisy na bardzo wysokie sumy ubezpieczenia, np. 3-letnie pobory brutto lub możliwość indywidualnego dokupienia jednostek ubezpieczeniowych. Cena za ubezpieczenie może być pokrywana przez pracodawcę, tylko pracownika lub wspólnie. Dosyć popularnym rozwiązaniem, zwłaszcza w firmach o trudniejszej kondycji finansowej, jest opłacanie składki za ubezpieczenie na życie pracownika do wysokości odprawy pośmiertnej (zgodnie z KP, rozdz. IV, art. 93, paragraf 7 pracodawca, który wykupił polisę na życie jest zwolniony z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej), a za dodatkowe umowy składkę płacą sami pracownicy.
Ofertę różnych towarzystw trudno porównać i stwierdzić, która jest najlepsza, gdyż nieporównywalny jest zakres ochrony i zakres wyłączeń odpowiedzialności. W ogólnych warunkach ubezpieczenie inaczej definiowane są podobne pojęcia, np. „poważna choroba” będzie miała różny zakres w poszczególnych towarzystwach. Inny przykład, w większości towarzystw ochrona objęty może by być zgon małżonka, a Polisa-Życie dodaje również zgon konkubenta. Nie ma też jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy tańsze są polisy grupowe, czy indywidualne. Pozornie w grupie powinno być taniej, ale tak nie musi być.
„Cena za ubezpieczenie grupowe kalkulowana jest w oparciu o wiek, płeć, zakres i sumę ubezpieczenia oraz branżę zawodową. Polisa grupowa może być tańsza od polisy indywidualnej nawet o 30 proc.”, twierdzi Helena Gosk, dyrektor ds. Administracji Polis Grupowych Amplico Life. Niskie składki w produktach grupowych są efektem niskich sum ubezpieczenia. W polisach indywidualnych sumy ubezpieczenia są z reguły wyższe. Trzydziestoletni, zdrowy mężczyzna może znaleźć towarzystwo ubezpieczeniowe, które za terminową (5-letnią) indywidualna polisę na życie z sumą ubezpieczenia100 tys. zł zażyczy sobie tylko 800 zł rocznie. A w PZU Życie w grupowym ubezpieczeniu typu P za 100 tys. zł sumy ubezpieczenia rocznie musiałby zapłacić 6 tys. zł rocznie. Trzeba jednak pamiętać o tym, że przy polisie terminowej świadczenia płacone jest tylko uposażonym po zgonie ubezpieczonego, natomiast przy grupowej wypłacane jest po jeszcze kilku innych zdarzeniach losowych: śmierci małżonka, dziecka, rodziców, teściów, urodzinach dziecka.
Z logiki ubezpieczeń grupowych wynika, że mniej opłaca się przystępować do nich młodym osobom, natomiast bardziej osobom starszym i schorowanym. Osoby chore indywidualnie mogłyby w ogóle nie móc ubezpieczyć się, bo towarzystwa po badaniach lekarskich odrzuciłyby ich wnioski o wystawienia polisy. Cóż więc można poradzić szefom firm, którzy chcieliby wprowadzić u siebie ubezpieczenia grupowe, a nie wiedzą, które polisy są najlepsze? Rozwiązania są dwa. Pierwsze - prostsze - udać się po pomoc do brokerów ubezpieczeniowych, którzy znają produkty różnych towarzystw i potrafią je porównać. Drugie wymaga samodzielnej analizy - trzeba ustalić potrzeby ubezpieczeniowe pracowników (ilu będzie chętnych, jakie sumy ubezpieczenia chcą, jaki zakres ubezpieczenia), a następnie wysłać zapytania ofertowe do towarzystw ubezpieczeniowych. Choć na ogół to agenci towarzystw zgłaszają się do zarządu firmy z ofertą ubezpieczeń grupowych.
Przy ubezpieczeniach na życie ważna jest nie tylko oferta, ale również stabilność finansowa towarzystwa ubezpieczeniowego oraz poziom obsługi zawartego kontraktu. Umowę z nim podpisuje się bowiem na wiele lat. W Polsce jeszcze nie mieliśmy do czynienia z bankructwem towarzystwa ubezpieczeń na życie, ale kilka firm wycofało się z ekspansji w naszym kraju. W ocenianiu wiarygodności firm ubezpieczeniowych przyda się ich ranking publikowany w każdym numerze Finansisty.
Witold Kostrubiec






















































