Do jesieni powinien być gotowy plan dotyczący rozwoju małych reaktorów modułowych (SMR) – zapowiedział we wtorek minister energii Miłosz Motyka.
- Do jesieni taki plan, taką mapę drogową jesteśmy w stanie przygotować. Są spółki w Polsce, które już dzisiaj zastanawiają się nad konkretną technologią, nad lokalizacjami, nad inwestycjami. My to przeanalizujemy pod kątem potrzeb naszego systemu; nie tylko elektroenergetycznego, ale i ciepłowniczego i będziemy to wpisywali w naszą strategię - powiedział Motyka pytany o harmonogram dla SMR-ów w radiowej Trójce.
Premier Donald Tusk w ubiegłym tygodniu zadeklarował, że liczy na podjęcie jeszcze tego lata kierunkowej decyzji ws. średnich reaktorów modułowych. Zaapelował też do ministra energii o przedstawienie precyzyjnego planu działań, zaznaczając, że reaktory SMR to „prawdziwa szansa”.
Wśród projektów w tym obszarze najbardziej zaawansowany jest projekt Orlen Synthos Green Energy – spółki należącej do Orlenu i Synthosu (grupy Michała Sołowowa). Firma planuje budowę floty reaktorów BWRX-300 firmy GE-Hitachi w lokalizacjach takich jak Włocławek, Stawy Monowskie i Ostrołęka.
Reaktory jądrowe BWRX-300 konstrukcji firmy GE-Hitachi Nuclear Energy należą do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR). Ten reaktor ze względu na stosunkowo niewielką moc - 300 MWe, jest zaliczany do tzw. SMR - małych reaktorów modułowych.
7 grudnia 2023 r. Minister Klimatu i Środowiska wydał sześć decyzji zasadniczych dotyczących budowy sześciu obiektów energetyki jądrowej w technologii BWRX-300 dla spółki Orlen Synthos Green Energy. OSGE to firma, w której po połowie udziałów mają Orlen oraz prywatny chemiczny koncern Synthos, należący do Michała Sołowowa. W procesie uzyskiwania decyzji zasadniczej konieczna jest opinia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego; dla projektów OSGE była negatywna.
Wnioski o decyzje zasadnicze OSGE złożyła 27 kwietnia 2023 r. Natomiast 13 listopada 2023 r. spółka złożyła wniosek o odtajnienie uzasadnienia opinii przygotowanej przez szefa ABW tak, aby firma mogła się odnieść do zawartych w niej informacji, ale spotkało się to z odmową.
W lutym 2024 r. Ministerstwo Aktywów Państwowych zapowiedziało audyt OSGE przez nowe władze Orlenu. Ministerstwo klimatu poinformowało z kolei o audycie decyzji podejmowanych w tej sprawie przez poprzednie władze MKiŚ, zastrzegając, że kontrola obejmuje wyłącznie strukturę właścicielską w tym projekcie, a nie samą technologię.
W lipcu b.r. Orlen Synthos Green Energy i kanadyjska firma Ontario Power Generation podpisały list intencyjny o współpracy przy budowie małych reaktorów jądrowych (SMR). Wiceszef OSGE Bartosz Fijałkowski zapowiedział też, że wkrótce też dojdzie do nowego porozumienia między właścicielami OSGE. Według spółki porozumienie otwiera kanadyjskiej firmie drogę do świadczenia na rzecz OSGE szeregu usług niezbędnych do wdrożenia, a następnie bezpiecznej eksploatacji w Polsce małych modułowych reaktorów jądrowych BWRX-300.(PAP)
pif/ malk/
