Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zapowiedziało, że „z pełną determinacją” sprawdzi, czy każda złotówka z publicznych pieniędzy jest wykorzystywana tak, jak powinna. Ma to związek z doniesieniami na temat wydatków w ramach wsparcia dla turystyki z KPO.
Użytkownicy platformy X w czwartek wieczorem zaczęli zamieszczać przykłady firm z branży HoReCa (hotelarstwo i gastronomia), które otrzymały dotacje z Krajowego Planu Odbudowy m.in. na firmowe jachty, sauny, ekspresy do kawy, solaria, wymianę mebli czy zakup wirtualnej strzelnicy. Sprawę w piątek zaczęły opisywać również media. Kontrole w tej sprawie zapowiedział resort funduszy, a prokuratura już podjęła czynności sprawdzające. Premier Donald Tusk oświadczył, że nie zaakceptuje żadnego marnowania pieniędzy z KPO i oczekuje szybkich decyzji, a także odebrania środków w przypadku nadużyć. Zadeklarował, że konsekwencje będą wyciągane niezależnie od stanowiska i partyjnej przynależności.
W sobotę wieczorem resort funduszy i polityki regionalnej zamieścił oświadczenie, w którym zadeklarowano weryfikację przyznanych przedsiębiorcom środków. Zapewniono, że wstępne wyniki kontroli, jaką przeprowadzi Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), będą „prawdopodobnie pod koniec września, a na pewno w trzecim kwartale tego roku”.
„(...) Z pełną determinacją sprawdzimy, czy każda złotówka z publicznych pieniędzy jest wykorzystywana tak, jak powinna” - zadeklarował resort.
Ministerstwo wyjaśniło, że celem inwestycji HoReCa w ramach KPO jest wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z sektorów hotelarstwa, gastronomii, turystyki i kultury – branż najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 w Polsce. „Ponad 60 proc. firm z tej branży zanotowało spadek przychodów. Środki z HoReCa zostały przeznaczone na rozszerzenie lub zmianę profilu działalności, aby wzmocnić odporność firm na przyszłe kryzysy. Program powstał w odpowiedzi na potrzeby i oczekiwania branży HoReCa” - podkreślono.
Resort przypomniał, że pogram wsparcia tej branży gospodarki, a także jego zakres został wymyślony przez rząd Zjednoczonej Prawicy, potem uzgodniony z KE.
Wyjaśniono, że pierwsza runda naboru odbyła się w okresie maj-czerwiec 2024 r. Resort zwrócił jednak uwagę, że niewystarczająca liczba wniosków złożonych przez przedsiębiorców w stosunku do wskaźnika KPO, a także głosy z ich strony spowodowały, że w drugiej rundzie naboru realizowanej w okresie lipiec-październik 2024 r. wprowadzono ułatwienia dla wnioskujących o wsparcie. Przede wszystkim obniżono do 20 proc. minimalny spadek obrotów liczony rok do roku w latach 2020–2021. W pierwszym naborze było to 30 proc. Ten ruch - jak tłumaczy resort - miał spowodować, że zainteresowanie programem będzie większe.
Jak poinformowano, wnioski o wsparcie można było składać od 6 maja do 18 czerwca 2024 r. oraz od 18 lipca do 31 października 2024 r. Łącznie było to ponad 13 tys. wniosków w obu naborach.
„Dzięki realizacji przedsięwzięć w ramach inwestycji przedsiębiorcy z branży mogli wprowadzić do swojej oferty nowe produkty lub usługi, dotychczas nierealizowane w ramach prowadzonej działalności. Możliwe było również rozszerzenie oferty poprzez podjęcie działań w innej części sektora, co pozwalało na uzyskanie dodatkowego źródła przychodów” - wskazano w oświadczeniu.
Ministerstwo podało, że wśród głównych kryteriów przyznania dofinansowania były: spadek obrotów o co najmniej 20 proc., a także obligo wprowadzenia nowej usługi lub rozszerzenia oferty. Zapewniono, że wsparcie nie przysługiwało automatycznie każdemu podmiotowi z branży.
Jeśli chodzi o ocenę wniosków, to resort funduszy wskazał, że odpowiadali za to wyłonieni operatorzy oraz ich eksperci.
W ramach wsparcia MŚP z branży HoReCa w KPO zawarto 3005 umów na 1,2 mld zł, wypłacono z kolei 110 mln zł. Średnia wartość projektu to ok. 410 tys. zł. „Rozliczenie projektów następuje wyłącznie w formie refundacji, a środki wypłacane są po zatwierdzeniu wniosków o płatność i zawartych w nich kosztów. Przedsiębiorca nie może ubiegać się o wypłatę zaliczki. Musi mieć też wkład własny, minimum 10 proc. Dodatkowo VAT był wydatkiem niekwalifikowalnym. Ponadto przedsiębiorców obowiązuje trwałość projektu po jego realizacji” - wyjaśniono.
Ministerstwo dodało, że program HoReCa realizowany jest przez pięciu operatorów: Polską Fundację Przedsiębiorczości Szczecin; Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych S.A. (TISE S.A.) Warszawa; Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Kraków/Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego; Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Bielsko-Biała; Fundację Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości Kalisz.
„Wybrane zostały podmioty mające wieloletnie, udokumentowane doświadczenie we wspieraniu przedsiębiorców. Są wśród nich również podmioty, tj. Rzeszowska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości podległe samorządom rządzonym przez opozycję” - dodał resort.
Wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko przyznał w piątek, że informacje o nieprawidłowościach do kierownictwa MFiPR dotarły kilka tygodni temu i to w związku z nimi ze swojego stanowiska pod koniec lipca odwołana została poprzednia prezes PARP Katarzyna Duber-Stachurska. (PAP)
mick/ pad/
