Amerykański resort finansów przyznał w piątek licencję, wyłączającą z rosyjskich sankcji transakcje związane z budowaną węgierską elektrownią jądrową Paks II. Dokument pozwala na prowadzenie transakcji m.in. z Gazprombankiem.
Opublikowany przez Biuro ds. Kontroli Aktywów Zagranicznych (OFAC), dokument mówi o wyłączeniu z dotychczas nałożonych sankcji transakcji dotyczących Paks II z szeregiem rosyjskich podmiotów. Są wśród nich największe państwowe rosyjskie banki, które współfinansują budowę drugiego bloku elektrowni jądrowej w Paks, w tym Gazprombank, Wnieszekonombank (WEB), a także Bank Centralny Rosji.
Jest to już druga licencja przyznana przez administrację Trumpa dotycząca Paks II. Pierwszą wydano w czerwcu, lecz wygasała ona w grudniu. Nowy dokument stanowi bezterminowe wyłączenie elektrowni z sankcji.
To realizacja decyzji ogłoszonych po wizycie premiera Węgier Viktora Orbana w Białym Domu. Według spółki prowadzącej budowę Paks II, sankcje na Gazprombank, nałożone przez administrację Joe Bidena w 2024 r., powodowały trudności w rozliczeniach. Orban ogłosił wówczas, że w wyniku uzgodnień z Trumpem „nie będzie żadnych amerykańskich obiekcji przeciwko budowie Paks II w przyszłości i nie zostaną podjęte żadne działania”. Podczas spotkania w Białym Domu Węgry zgodziły się zakupić paliwo jądrowe do elektrowni od amerykańskiego koncernu Westinghouse.
Opublikowana licencja nie dotyczy natomiast ogłoszonego przez węgierskie władze wyłączenia Węgier z konsekwencji sankcji nałożonych na rosyjskie koncerny naftowe Łukoil i Rosnieft. Sankcje te weszły w życie w piątek, lecz szef MSZ Węgier Peter Szijjarto powiedział, że otrzymał od Waszyngtonu zapewnienie, że nie będą dotyczyć Węgier, które importują rosyjską ropę naftową za pomocą rurociągu Przyjaźń.
Przed piątkowym rozpoczęciem obowiązywania sankcji resort opublikował w ostatnich dniach szereg licencji niezwiązanych bezpośrednio z Węgrami. Dały one Łukoilowi czas do 13 grudnia na sprzedaż zagranicznych aktywów i stacji benzynowych, a do kwietnia 2026 r. wstrzymano wejście w życie sankcji przeciwko spółkom zależnym Łukoilu w Bułgarii, by pozwolić m.in. na sprzedaż rafinerii w Burgas.
Dodatkowo z sankcji na Rosnieft całkowicie wyłączono jej udziały w kazachskich złożach ropy w Tengiz oraz konsorcjum, do którego należy rurociąg transportujący stamtąd ropę do rosyjskiego portu w Noworosyjsku. W konsorcjum udziały mają zarówno firmy rosyjskie, kazachskie, jak i amerykańskie: Chevron i ExxonMobil.
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)
osk/ mal/
