Jak bumerang powraca temat reparacji wojennych od Niemiec. Reparacje powinny zostać Polsce wypłacone, bo tego wymaga przyzwoitość historyczna, przyzwoitość prawna – mówił w piątek w Gdańsku prezes IPN dr Karol Nawrocki.
W piątek na Targu Węglowym w Gdańsku otwarto plenerową wystawę pt. „Gospodarka III Rzeszy”, ukazującą źródła dzisiejszej niemieckiej potęgi gospodarczej. W prezentacji wystawy wziął udział m.in. autor koncepcji wystawy – prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki oraz zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr Marek Szymaniak.
„90 proc. niemieckich firm funkcjonujących w czasie II wojny światowej korzystało z pracy przymusowej budując kapitał III Rzeszy. Ten kapitał, który przeszedł swobodnie przez cezurę roku 1945 i ten kapitał, który jak uznawali niektórzy mylnie, budował wielki niemiecki cud gospodarczy. On budował cud gospodarczy, ale był to kapitał zbudowany na ofiarach, cierpieniu, barbarzyństwie, okrucieństwie i przerażającej śmierci. Niestety te finanse, te firmy i ten kapitał funkcjonuje także w XXI wieku na giełdach, na rynkach komercyjnych i wciąż jest z nami w codziennym życiu. Także w Polsce” – mówił prezes IPN dr Karol Nawrocki.
Prezes Nawrocki podkreślił, że bez realnego zadośćuczynienia nie uda się zbudować Europy wartości, sojuszu wartości w NATO. „Dlatego też uważam, że reparacje powinny zostać Polsce przez Niemcy wypłacone. Powinny zostać wypłacone, bo tego wymaga przyzwoitość historyczna, przyzwoitość prawna, ale co pokazujemy naszą wystawą jest na to także ogromny potencjał ekonomiczny” - zaznaczył.
Zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej dr Marek Szymaniak wskazał, że wystawa ma neutralny, ale głęboki w swoim wymiarze znaczenia dla współczesnego świata tytuł.
„To bardzo ważne, że ta wystawa jest dzisiaj otwierana w tym miejscu, w Gdańsku, w którym II wojna światowa się rozpoczęła. Ta wystawa to wielki znak zapytania postawiony dla współczesnej Europy. To wystawa, która ma swoje wielkie znaczenie edukacyjne we współczesnej dyskusji toczonej dla przyszłości. Czy Europa, która ma być budowana w systemie sojuszy może funkcjonować bez głębokiego osadzenia jej w wartościach, które oparte są na prawdzie i które oparte są na zadośćuczynieniu. Również dla tych, których Niemcy w sposób grabieżczy i brutalny wyzyskiwali aż do ostatniej ofiary. Nie byłoby tego kapitału, tej potęgi ekonomicznej wszystkich z tych kilkudziesięciu firm, które na tej wystawie są obecne, gdyby nie właśnie geneza budowania ich ekonomicznej potęgi” – stwierdził.
Dodał, że ważne jest, aby pamięć o II wojnie światowej opierać na szeregu wątków. „Zawsze pamiętamy o niemieckim terrorze, zawsze pamiętamy o oporze, który w czasie II wojny światowej był przeciwstawiany niemieckiemu i sowieckiemu okupantowi. Warto również nie tylko wspominać, ale i ugruntowywać wiedzę, skąd niemiecki terror przyszedł, na czym niemiecki terror był oparty i dlaczego w ogóle mógł rozpocząć swoją zbrodniczą działalność we wrześniu 1939 roku” – mówił.
Dr Marek Szymaniak podkreślił, że Niemcy budowali terror na potędze ekonomicznej, którą zrealizowali od momentu dojścia Adolfa Hitlera do władzy. „Nie jest rzeczą obojętną, że tych kilkadziesiąt firm funkcjonuje na światowym rynku ekonomicznym, ale ile osób wie o tym, w jaki sposób owe firmy budowały swój, również obecny, potencjał ekonomiczny. Czy owe firmy bez rozliczenia się ze swojej przeszłości mają moralne prawo do funkcjonowania na rynku ekonomicznym w takim rozdaniu” – powiedział zastępca dyrektora MIIWŚ.
Wernisaż wystawy „Gospodarka III Rzeszy” odbył się w styczniu br. w Warszawie. W Gdańsku będzie ona prezentowana do 27 marca. (PAP)
autor: Dariusz Sokolnik
dsok/ dki/
dsok/
