W październiku 2024 r. saldo rachunku bieżącego było dodatnie i wyniosło 4,6 mld zł. W analogicznym miesiącu 2023 r. saldo rachunku bieżącego również było dodatnie i wyniosło 9,6 mld zł – podał w piątek Narodowy Bank Polski.
Z danych NBP wynika, że w październiku 2024 r. w rachunku bieżącym bilansu płatniczego odnotowano dodatnie saldo usług (15,3 mld zł) oraz ujemne salda obrotów towarowych (3,2 mld zł), dochodów pierwotnych (5,6 mld zł) i dochodów wtórnych (1,9 mld zł).
„W październiku 2024 r. wartość eksportu zmniejszyła się o 3 proc. w stosunku do analogicznego miesiąca 2023 r. i wyniosła 130,8 mld zł. Wartość importu towarów w porównaniu do października 2023 r. zwiększyła się o 1,8 proc. do 134 mld zł – był to trzeci wzrost wartości importu w ciągu ostatnich czterech miesięcy. Nadal jednak dynamiki obrotów towarowych pozostają pod wpływem niskiej aktywności zarówno w polskiej gospodarce, jak i w krajach będących najważniejszymi partnerami handlowymi” – czytamy w komunikacie NBP.
Bank centralny podał, że w październiku 2024 r. spadek sprzedaży zagranicznej nastąpił w pięciu spośród sześciu głównych kategorii towarów. NBP ocenił, że największy wpływ na zmniejszenie eksportu w październiku 2024 r. miała mniejsza sprzedaż środków transportu i ich części, do czego przyczynił się głównie dalszy spadek eksportu akumulatorów elektrycznych. Wyraźnie spadł eksport produktów klasyfikowanych jako dobra inwestycyjne. Bank centralny podkreślił, że jedyną kategorią, gdzie wartość eksportu była wyższa w porównaniu z rokiem poprzednim, były produkty rolne.
„W październiku 2024 r. wzrost importu odnotowano w trzech kategoriach. Najsilniej zwiększył się import towarów konsumpcyjnych, zwłaszcza urządzeń AGD oraz odzieży. Wyższy w porównaniu z rokiem poprzednim był również import produktów rolnych oraz środków transportu. Wzrost w tej ostatniej kategorii związany był z utrzymującym się wysokim popytem na auta nowe i używane. Jednocześnie, pod wpływem wyraźnego obniżenia się cen, pogłębiła się tendencja spadkowa w imporcie paliw” – poinformował NBP.
Bank centralny podał, że przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 41 mld zł i w porównaniu z analogicznym miesiącem 2023 r. zwiększyły się o 1,7 mld zł (tj. o 4,2 proc.). Wartość rozchodów wyniosła 25,7 mld zł i zwiększyła się o 1,2 mld zł (tj. o 5 proc.) w porównaniu z październikiem 2023 r.
„Saldo dochodów pierwotnych było ujemne i wyniosło 5,6 mld zł. W porównaniu z analogicznym okresem 2023 r. poprawiło się o 1,3 mld zł. Największy wpływ na poprawę ujemnego salda dochodów pierwotnych miało dodatnie saldo pozostałych dochodów pierwotnych, gdzie rejestrowane są m.in. płatności bezpośrednie. Saldo to na koniec omawianego okresu wyniosło 5,0 mld zł i było wyższe w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku o 1,8 mld zł. O wysokości ujemnego salda dochodów pierwotnych zadecydowały także dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach, które wyniosły 11,3 mld zł oraz wypłaty dochodów z tytułu inwestycji portfelowych (1,7 mld zł) i pozostałych inwestycji (2,2 mld zł)” – napisano w komunikacie NBP.
ING: nadwyżka w obrotach bieżących jest pozytywna dla złotego
Leszek Kąsek z ING Banku Śląskiego, komentując te dane, zauważył, że po trzech miesiącach deficytów, październik przyniósł nadwyżkę w obrotach bieżących wynoszącą ponad 1 mld euro, która jest "wyraźnie powyżej konsensusu -300 mln euro oraz po deficycie -1434 mln euro we wrześniu". "Według naszych szacunków w ujęciu dwunastomiesięcznym nadwyżka obrotów bieżących nieznacznie spadła do 0,3 proc. PKB z 0,4 proc. PKB po wrześniu" - dodał.
Zaznaczył, że październik jednocześnie był szóstym z rzędu miesiącem z deficytem w obrotach handlowych (-740 mln euro, w porównaniu do -690 mln euro we wrześniu). Odnotowano natomiast wzrost eksportu wyrażonego w euro o 1,5 proc. rdr (0,5 proc. miesiąc wcześniej) i przyśpieszenie wzrostu importu do 6,6 proc. rdr z 5,1 proc. miesiąc wcześniej.
W ocenie ekonomisty poprawa salda obrotów bieżących wynikała z korzystniejszego o 2 mld euro niż miesiąc wcześniej salda dochodów i poprawy salda usług o 0,5 mld euro w porównaniu z wrześniem. "Silny wzrost dochodów pierwotnych częściowo wynikał ze wzrostu płatności bezpośrednich dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej (informacja NBP wskazuje na wzrost tych płatności o około 0,4 mld euro w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej)" - wyjaśnił Kąsek. Saldo dochodów wtórnych - jak zauważył - było nieznacznie lepsze niż miesiąc wcześniej.
W ocenie ekonomisty zmiany salda obrotów handlowych odzwierciedlają trendy gospodarcze w kraju i otoczeniu zewnętrznym Polski. "Popyt krajowy rośnie znacznie dynamiczniej od popytu zagranicznego, co przekłada się na wzrost nierównowagi w handlu towarami z zagranicą" - wskazał. Dodał, że spada udział Niemiec w polskim eksporcie, a wydatki importowe napędzane są przez popyt krajowy, w szczególności konsumpcyjny, w tym na samochody osobowe. "Szacujemy, że w ujęciu 12-miesięcznym saldo handlowe w październiku pogorszyło się do -0,6 proc. PKB z -0,4 proc. po wrześniu" - podkreślił.
Zwrócił uwagę, że czwartkowe prognozy ekonomistów Europejskiego Banku Centralnego (EBC) dla strefy euro, do której - jak dodał - trafia 60 proc. polskiego eksportu, nie rokują na szybką poprawę otoczenia zewnętrznego Polski. "Ekonomiści EBC obniżyli prognozę wzrostu gospodarki strefy euro w 2025 do 1,1 proc. z 1,3 proc. prognozowanych we wrześniu. To wciąż wydaje się optymistyczna prognoza w obliczu ryzyk wynikających z zapowiadanych przez Donalda Trumpa ceł i erozji konkurencyjności gospodarki europejskiej na tle rosnącej presji z Chin, na co wskazuje raport Draghiego" - ocenił przedstawiciel ING. Wskazał też, że prognozy dla gospodarki niemieckiej obniżył Bundesbank i "zwraca uwagę na ryzyka związane z ewentualnymi cłami na eksport do USA".
Kąsek zauważył, że z komunikatu NBP, dotyczącego obrotów handlowych wyrażonych w PLN, wynika, iż spadek eksportu odnotowano w pięciu na sześć kategorii towarów. Według niego największy wpływ miały spadek sprzedaży środków transportu i części, w tym spadek eksportu akumulatorów elektrycznych, ponadto - jak zaznaczył - silnie spadł eksport dóbr inwestycyjnych. "Jeśli chodzi o import, to wzrost odnotowano w trzech kategoriach towarów, najmocniejszy w imporcie towarów konsumpcyjnych, zwłaszcza sprzętu AGD i odzieży, a także imporcie produktów rolnych oraz środków transportu" - dodał.
Wskazał, że w kategorii środków transportu ING spodziewa się silnych wzrostów w ostatnich miesiącach roku ze względu na "wejście w życie bardziej rygorystycznych norm emisyjnych od nowego roku, co sugerują dane o rejestracjach pojazdów". Natomiast rachunki importowe na surowce energetyczne były niższe, według szacunków banku o około 20 proc. rdr.
"Zaskakująca nadwyżka w obrotach bieżących, choć wynika w dużej mierze z czynników sezonowych, jest pozytywna dla złotego" - zaznaczył ekonomista. W ujęciu rocznym utrzymuje się niewielka nadwyżka salda obrotów bieżących, a deficyt handlowy w tym samym ujęciu "pozostaje niewielki". Dodał, że perspektywy dla handlu zagranicznego w latach 2025-2026 sugerują "zmianę nadwyżki w rachunku obrotach bieżących na deficyt, choć stosunkowo niski - około 1 proc. PKB".
Ocenił, że na notowania złotego pozytywnie wpływa też różnica stóp procentowych między Polską a strefą euro. "EBC kontynuuje cykl obniżek, a w RPP (Radzie Polityki Pieniężnej - PAP) nie ma jeszcze zgody co do momentu rozpoczęcia dyskusji o łagodzeniu polityki pieniężnej" - wyjaśnił Kąsek. Ponadto korzystnie na złotego oddziałuje też perspektywa napływu środków unijnych z polityki spójności i kolejnych przelewów z Krajowego Planu Odbudowy, z czego najbliższy jeszcze w grudniu. (PAP)
jls/ drag/ ms/ malk/
