W 10 stanach USA wyborcy we wtorek głosują nie tylko w wyborach prezydenckich, lecz także w referendum na temat zagwarantowania prawa do aborcji. W tej sprawie wypowiadają się mieszkańcy: Arizony, Kolorado, Florydy, Maryland, Missouri, Montany, Nebraski, Nevady, Nowego Jorku i Dakoty Południowej.
Referendum aborcyjne jest efektem decyzji Sądu Najwyższego USA z 2022 roku, który uchylił wyrok w sprawie Roe v. Wade, czyli wyrok z 1973 roku, który uznał aborcję w USA za legalną przez cały okres ciąży, pozwalając jednak stanom na wprowadzenie regulacji ograniczających możliwość aborcji w drugim i trzecim trymestrze.
W Arizonie wyborcy mają zdecydować, czy zezwolić na aborcję do momentu osiągnięcia przez płód zdolności do przeżycia pozaustrojowego, co zazwyczaj uważa się za około 24. tydzień ciąży. Projekt zezwala również na aborcję po tym terminie, jeśli byłoby to konieczne w celu ochrony życia i zdrowia matki. Aby uchwała została przyjęta, potrzeba ponad 50 proc. głosów. Obecnie aborcje w Arizonie są legalne do 15. tygodnia ciąży.
W Kolorado aborcja jest dozwolona bez ograniczeń. Poprawka 79. do konstytucji stanu ma na celu utrwalenie tego prawa i uchylenie obecnej poprawki konstytucyjnej, która uniemożliwia wykorzystywanie funduszy stanowych na pokrycie kosztów aborcji. Do uchwalenia wymagane jest co najmniej 55 proc. głosów.
Projekt uchwały na Florydzie zezwala na aborcję do czasu osiągnięcia przez płód zdolności do przeżycia pozaustrojowego (ok. 24. tydzień ciąży) i wymaga ponad 60 proc. głosów do przyjęcia. Obecne prawo Florydy zabrania aborcji po sześciu tygodniach, chyba że spełniony jest jeden z warunków: dwóch lekarzy stwierdza, że aborcja jest konieczna w celu ochrony życia matki; przedstawione zostaje zaświadczenie lekarskie o nagłym wypadku medycznym; dwóch lekarzy zaświadcza, że płód ma śmiertelną wadę w drugim trymestrze; ciąża jest wynikiem gwałtu, kazirodztwa lub handlu ludźmi (w takim przypadku zabieg jest dozwolony do 15. tygodnia).
W Maryland potrzeba ponad 50 proc. głosów, aby w konstytucji stanowej zapisane zostało prawo do aborcji. Obecnie w tym stanie nie ma ograniczeń dotyczących aborcji.
W Missouri zakazana jest aborcja z wyjątkiem nagłych wypadków medycznych, bez wyjątku gwałtu lub kazirodztwa. Poprawka 3. do konstytucji miałaby zezwolić na aborcję do momentu osiągnięcia przez płód zdolności do życia pozaustrojowego, czyli do ok. 24. tygodnia ciąży. Do zatwierdzenia wymagane jest ponad 50 proc. głosów.
Projekt zmiany prawa aborcyjnego w Montanie ma na celu zapisanie w konstytucji stanu prawa do aborcji do momentu osiągnięcia przez płód zdolności do przeżycia pozaustrojowego (24. tydzień ciąży). Poprawka musi zostać przyjęta większością ponad 50 proc. głosów.
W Nebrasce na karcie do głosowania znajdują się dwie konkurujące inicjatywy związane z aborcją: 434 i 439. Do uchwalenia zwycięska inicjatywa musi uzyskać większość głosów za i co najmniej 35 proc. wszystkich głosów. Inicjatywa 434 zmieniłaby konstytucję stanu poprzez zakaz aborcji w drugim i trzecim trymestrze, z wyjątkiem nagłych przypadków medycznych lub w przypadku gwałtu lub kazirodztwa. Inicjatywa 439 ustanowiłaby podstawowe prawo do aborcji do momentu osiągnięcia przez płód zdolności do życia lub gdy byłoby to konieczne do ochrony życia lub zdrowia matki.
W Nevadzie aborcja jest legalna przez pierwsze 24 tygodnie ciąży, ale referendum ma na celu zmianę konstytucji stanu i ustanowienie legalności aborcji jako prawa podstawowego.
W Nowym Jorku głosowanie dotyczy rozszerzenia poprawki do konstytucji stanu o równe prawa uwzględniające orientację seksualną, tożsamość płciową, ekspresję płciową, ciążę oraz autonomię w zakresie zdrowia reprodukcyjnego. Zwolennicy projektu twierdzą, że przejęcie tej propozycji uniemożliwiłoby władzom ustawodawczym stanu ograniczanie dostępu do aborcji w przyszłości.
Poprawka do konstytucji Dakoty Południowej ustanowiłaby konstytucyjne prawo do aborcji i stworzyłaby ramy regulacyjne dostępu do aborcji. Zgodnie z projektem zabronione byłoby jakiekolwiek ograniczenia aborcji w pierwszym trymestrze, zezwolone byłoby ograniczenia aborcji w drugim trymestrze wyłącznie w związku ze zdrowiem fizycznym matki i zostałyby zezwolone większe ograniczenia lub zakazanie aborcji w trzecim trymestrze, z wyjątkiem sytuacji, gdy aborcja byłaby konieczna do ochrony życia matki. (PAP)
zm/ kar/
