W sektorze elektroenergetycznym udział OZE rośnie z poziomu 16,2 proc.w 2020 r. do 52 proc. w 2030 r., a głównym motorem wzrostu są technologie wiatrowe i słoneczne - napisał MKiŚ w scenariuszu szybszej transformacji (WAM) w projekcie KPEiK. Z końcem '35 ma zakończyć się produkcja ciepła systemowego z węgla kamiennego.
Resort oszacował łączne potrzeby inwestycyjne w sektorze wytwórczym w scenariuszu WAM na ok. 94 mld euro do 2030 r. i 232 mld euro do 2040 r., co przekłada się na ok. 12 mld euro średniorocznych nakładów inwestycyjnych.
Na stronie MKiŚ ukazał się projekt Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r. z perspektywą do 2040 r. w wersji przekazanej do dalszego procedowania na poziomie Rady Ministrów. Zamieszczono też załączniki, m.in. scenariusze WEM (wolniejsza transformacja) i WAM (szybsza transformacja).
"W sektorze elektroenergetycznym, w okresie 2020-2030, udział OZE rośnie z poziomu 16,2 proc. do 52 proc. w 2030 r. Głównym motorem tego wzrostu są technologie wiatrowe i słoneczne" - dodano w scenariuszu WAM.
Uściślono, że w perspektywie 2030 r. i 2040 r. do przyrostu mocy wytwórczych OZE w największym stopniu przyczyniać się będą elektrownie słoneczne (o mocy zainstalowanej ok. 31,7 GW w '30 r. i 51,2 GW w '40), elektrownie wiatrowe na lądzie (o mocy 16,6 GW w '30 i 34,6 GW w '40) i wiatrowe na morzu (ok. 5,9 GW w '30 i 18 GW w '40), które funkcjonować będą w KSE od ok. 2026 r.
"Optymalizacja kosztowa, a także analiza możliwości rozwojowych, wskazuje na możliwy do osiągnięcia poziom udziału OZE w finalnym zużyciu energii finalnej brutto w 2030 r. do 32 proc., zaś w 2040 r. do blisko 62 proc. Udział OZE wzrasta dynamicznie we wszystkich sektorach - elektroenergetycznym, ciepłowniczym i transportowym" - napisano w scenariuszu WAM.
Z kolei w projekcie samego KPEiK napisano, że Polska wyznacza na 2030 r. cel osiągnięcia 36,7 proc. udziału OZE w finalnym zużyciu energii w ciepłownictwie i chłodnictwie, a w perspektywie 2040 r. udział ten może wynieść 67,6 proc.
"Ponadto wyznacza się cel zakończenia produkcji ciepła systemowego z węgla kamiennego do końca 2035 r." - dodano.
Według MKiŚ w przyszłości biometan oraz wodór odnawialny będą mogły pełnić rolę paliwa szczytowego, wykorzystywanego w okresach najwyższego zapotrzebowania na energię elektryczną, jednak w początkowym okresie wodór odnawialny, w tym RFNBO, powinien być wykorzystywany głównie do celów przemysłowych i transportowych.
Dodano, że w przejściowym okresie emisyjność sektora elektroenergetycznego będzie też obniżana przez częściowe zastępowanie jednostek węglowych gazowymi, a w dłuższej perspektywie, duże znaczenie w zastępowaniu elektrowni węglowych będzie mieć energetyka jądrowa przewidziana do wdrożenia po 2035 r.
Z kolei w sektorze ciepłownictwa i chłodnictwa (systemowym oraz indywidualnym), gdzie występuje stosunkowo duży potencjał, udział OZE rośnie, według WAM, z 22,1 proc. w 2020 r. do niecałych 37 proc. w 2030 r.
"Ciepłownictwo systemowe jest sektorem o podstawowym znaczeniu dla społeczeństwa w polskich warunkach klimatycznych (zaspokaja ok. 1/4 zapotrzebowania na ciepło w Polsce). Jego transformacja w kierunku rozwiązań nisko- i bezemisyjnych jest w związku z tym, jednym z kluczowych elementów procesu dekarbonizacji" - zaznaczono.
W projekcie KPEiK podkreślono, że celem jest zapewnienie, aby do ok. 2040 r. wszystkie potrzeby cieplne w gospodarcebyły pokrywane przez ciepło systemowe oraz nisko- i zeroemisyjne źródła indywidualne.
Scenariusz WAM przewiduje, że węgiel nie będzie używany jako wsad paliwowy na potrzeby wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej do odbiorców w elektrowniach już od 2030 r., ale w elektrociepłowniach i ciepłowniach byłby używany jeszcze nawet w 2040 roku, choć już w bardzo małych ilościach.
Według prognoz scenariusza WAM wzrost krajowego zużycia energii elektrycznej w latach 2020-2030 wyniesie ok. 10 proc., a w latach 2020-2040 - ponad 64 proc.
Przedstawione w tym scenariuszu krajowe zużycie brutto paliw i nośników energii przewiduje, że zużycie węgla kamiennego w 2030 wyniesie 9.887 ktoe, a w 2040 roku 439 ktoe, zaś użycie gazu ziemnego wyniesie odpowiednio 19.660 ktoe i 9.800 ktoe. W przypadku węgla brunatnego jest to 3.148 ktoe w 2030 r. i 6 ktoe w 2040 r.
Ponadto w KPEiK zaznaczono, że prognozy wskazują, że Polska może osiągnąć 49,2 proc. udziału OZE w zużyciu energii w budynkach w 2030 r. oraz 86,9 proc. w 2040 r.
"Zgodnie z prognozami do 2030 r. udział OZE w finalnym zużyciu energii w transporcie może wynieść 18,9 proc. oraz 49,9 proc. do 2040 r." - zaznaczono.
W zaktualizowanym projekcie KPEiK podkreślono też, że przyjętym w dokumencie celem jest trend spadkowy poziomu ubóstwa energetycznego "nieprzekraczający poziomu średniej UE do 2035 r.oraz docelowa eliminacja zjawiska do 2050 r.".
Pod koniec lipca resort klimatu poinformował, że jego kierownictwo finalnie przyjęło Projekt aktualizacji Krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu do 2030 r. (KPEiK), a dalej pracami nad dokumentem będzie zawiadywać resort energii. Tzw. ambitna ścieżka transformacji przewiduje 51,8 proc. OZE w produkcji energii do 2030 r. i 79,8 proc. do 2040 r.
Przyjęty przez kierownictwo MKiŚ nowy projekt KPEiK zawiera też mniej ambitną, wolniejszą ścieżkę transformacji - WEM. Dokument z dwoma scenariuszami ma być według harmonogramu zakładanego przez MKiŚ przyjęty przez rząd, a następnie wysłany do Brukseli do końca września.
12 marca KE ponownie wezwała m.in. Polskę do przesłania zaktualizowanego KPEiK.
Wstępny, tzw. bazowy scenariusz (WEM) został przesłany Brukseli w marcu 2024.
Pierwsza prezentacja tzw. ambitnego scenariusza KPEiK miała miejsce w październiku 2024 r., później dokument był konsultowany i były do niego wprowadzane korekty. (PAP Biznes)
jz/ gor/
