Wszyscy podatnicy muszą aktualizować swoje dane identyfikacyjne. Wiele osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej, a ich kontakty z fiskusem sprowadzają się do złożenia rocznego zeznania, o tym zapomina. Narażają się przez to na dotkliwą karę pieniężną. Czy można jej uniknąć?
Aktualizacja danych
NIP to numer, który pozwala zidentyfikować daną osobę czy firmę jako podatnika i wyróżnić ją spośród innych. Aby go uzyskać, trzeba zarejestrować się w urzędzie skarbowym. W przypadku osób nieprowadzących działalności gospodarczej sprowadza się to do wypełnienia i złożenia formularza NIP-3. Można porównać go do szczegółowego wykazu informacji o podatniku. Trzeba podać imię i nazwisko, adres zameldowania, adres zamieszkania, rodzaj i numer dowodu tożsamości, PESEL, obywatelstwo, imiona rodziców itp.
Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie. Nie oznacza to jednak, że na tym kończą się obowiązki podatnika. Podane dane trzeba aktualizować. O każdej ich zmianie podatnik musi powiadomić urząd skarbowy. Obowiązek ten wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
Zmiana miejsca zamieszkania, przybranie nowego nazwiska czy wymiana dowodu osobistego wymaga złożenia zgłoszenia aktualizacyjnego. Trzeba ponownie zaopatrzyć się w formularz NIP-3. Tym razem jednak zaznacza się, że jest to zgłoszenie aktualizacyjne, a nie identyfikacyjne. Potem należy podać dane, które się zmieniły. Zgłoszenie aktualizacyjne trzeba złożyć w ciągu 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.
Grzywna dla zapominalskich
Obowiązku aktualizowania danych identyfikacyjnych nie wolno lekceważyć. Za jego niedopełnienie można być ukaranym. Wszystko za sprawą art. 81 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego. Z przepisu tego wynika, że podatnik, który wbrew obowiązkowi nie dokonał aktualizacji danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym, może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej skarbowej.
Jest to wykroczenie skarbowe. Grozi za nie grzywna. Może być ona wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie to wynosi obecnie 1.276 zł. Budżet podatnika, który zapomni o zaktualizowaniu swoich danych identyfikacyjnych, może więc uszczuplić się nawet o 25.520 zł.
Urzędnicy mają możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej skarbowej podatnika, który nie złożył w terminie zgłoszenia aktualizacyjnego, ale nie muszą tego robić. W praktyce też odstępują od karania za to ze względu na niewielką szkodliwość czynu. Mogą to zrobić dzięki art. 1 § 2 Kodeksu karnego skarbowego. Stanowi on, że nie jest wykroczeniem skarbowym czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma.
Zabezpieczenie przed karą
Podatnik, który mimo wszystko chciałby zapobiec konsekwencjom karnym skarbowym związanym z niezłożeniem zgłoszenia aktualizacyjnego, może skorzystać z tzw. "czynnego żalu". Gwarantuje on bezkarność temu, kto sam powiadomi organ ścigania o popełnieniu wykroczenia skarbowego. Podatnik musi zawiadomić urząd skarbowy, że dopuścił się czynu zabronionego i ujawnić istotne okoliczności jego popełnienia. Stanowi o tym art. 16 Kodeksu karnego skarbowego. "Czynny żal" najlepiej złożyć na piśmie razem ze spóźnionym zgłoszeniem aktualizacyjnym. Zawiadomienie może być również przekazane ustnie do protokołu.
"Czynny żal" nie zawsze przyniesie spodziewane rezultaty. Trzeba go złożyć, zanim fiskus sam dowie się o całej sprawie. "Czynny żal" jest bezskuteczny, jeśli zostanie złożony w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu wykroczenia skarbowego. Tak samo jest z zawiadomieniem złożonym po rozpoczęciu czynności sprawdzających czy kontroli zmierzających do ujawnienia wykroczenia skarbowego - chyba że takie działania nie dostarczyły podstaw do wszczęcia postępowania w sprawie tego czynu.
| Anna Kowalska ul. Malinowa 18/7 45-057 Opole NIP: 754-111-22-33 |
Opole, 13.08.2009 r. |
|
Naczelnik I Urzędu Skarbowego |
|
|
Zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia skarbowego Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 ze zm.) zawiadamiam, że popełniłam wykroczenie skarbowe z art. 81 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego, polegające na niezłożeniu w terminie zgłoszenia aktualizacyjnego NIP-3. W kwietniu br. wyszłam za mąż. Przyjęłam nazwisko męża i wymieniłam dowód osobisty. Nowych danych - aktualnego nazwiska oraz numeru i serii nowego dowodu osobistego - nie zgłosiłam jednak w urzędzie skarbowym w ciągu 30 dni od dnia, w którym nastąpiły zmiany. Zgłoszenie aktualizacyjne na formularzu NIP-3 składam wraz z niniejszym pismem, czyli 13 sierpnia 2009 r. |
|
| Anna Kowalska | |
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 13.10.1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. nr 269, poz. 2681 ze zm.),
- ustawa z dnia 10.09.1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 ze zm.).
Gazeta Podatkowa Nr 584 z dnia 2009-08-13
