Po wstępnych danych o majowej inflacji niektórzy członkowie Rady Polityki Pieniężnej (RPP) wzmogli nawoływania do podniesienia stóp procentowych. To, czy zostaną one wysłuchane przez większość rady, zależy od wzrostu cen. Jeżeli trend inflacyjny utrzyma się bez większych zmian w najbliższych miesiącach, to stopy zostaną podniesione jeszcze w tym roku. Argument za takim scenariuszem jest prosty: gospodarka wraca do normy dużo szybciej od oczekiwań, więc stopy procentowe też powinny.
W maju inflacja wyniosła 4,8 proc. wobec 4,3 proc. miesiąc wcześniej - wynika ze wstępnych obliczeń GUS, które zostaną uaktualnione w połowie miesiąca. Z moich szacunków wynika, że istnieje spore ryzyko, że do końca roku inflacja przekroczy 5 proc.
Wiele będzie zależało od dwóch czynników. Po pierwsze, czy seria podwyżek cen związana z otwieraniem gospodarki (każdy widzi je chyba gołym okiem) wydłuży się i przekształci w trwały trend. Po drugie, czy ceny żywności utrzymają trend wzrostowy widoczny w ostatnich kilku miesiącach.
Jeżeli odpowiedź „tak’’ będzie dotyczyła co najmniej pierwszego pytania, to inflacja będzie trzymać się blisko 4,5-5 proc. i RPP w końcu zacznie cykl podwyżek kosztu pieniądza. We wtorek do podwyżek stóp nawoływało w mediach dwóch członków RPP - Łukasz Hardt i Eugeniusz Gatnar. Do zmiany stóp potrzebne są jednak głosy pięciu członków, licząc z prezesem NBP Adamem Glapińskim, lub sześciu członków bez prezesa (łącznie w RPP jest dziesięć osób, w tym prezes NBP, mający decydujący głos w razie remisu). Na opinię członków RPP największy wpływ może mieć ewolucja cen w najbliższych miesiącach. Wielu gołębio nastawionych ekonomistów uważa, że po okresie podwyżek związanych z otwieraniem gospodarki nastąpi wyhamowanie cen. Więc wielu członków RPP będzie chciało zapewne poczekać na zweryfikowanie hipotezy.
Za podwyżką stóp przemawia nie tylko wyższa inflacja, ale też dużo szybsze ożywienie gospodarcze. W poniedziałek okazało się, że indeks koniunktury PMI dla polskiego przetwórstwa przemysłowego sięgnął 57,2 pkt, najwyższego poziomu w historii. Ożywienie jest wyraźnie szybsze, niż jeszcze parę miesięcy temu przewidywli analitycy NBP. Skoro tak, to patrzenie na przyszłą ścieżkę stóp też może ulec zmianie.
Na wykresie zaprezentowałem mój scenariusz inflacyjny na najbliższe miesiące. Na ścieżkę inflacji składają się w nim trzy komponenty. Po pierwsze, są to ceny bazowe, czyli nie uwzględniające żywności i energii (ich udział w koszyku cenowym wynosi 56,5 proc.). Rosną one w średnim tempie 0,35 proc. (po odsezonowaniu) i zakładam, że podobne tempo utrzyma się do końca roku. Po drugie, są to ceny żywności. Zakładam, że będą rosły one w średnim tempie 0,2-0,3 proc. miesięcznie. Po trzecie, są to ceny paliw i energii, w przypadku których przyjąłem założenie, że nie zmienią się istotnie do końca roku.
Te trzy założenia składają się na ścieżkę inflacji rocznej, która w czerwcu obniża się w okolice 4,3 proc. rok do roku, ale do końca roku zwiększa do 5 proc.
Ale jak zawsze w przypadku prognoz inflacyjnych niepewność wokół scenariusza bazowego jest bardzo duża. Z jednej strony - możliwe jest, że seria podwyżek cen w restauracjach, hotelach, miejscach kultury i rozrywki wygaśnie. Przedsiębiorcy wykorzystują moment znoszenia restrykcji i bardzo wysokiego popytu, by wprowadzić nowe cenniki, ale jest to zjawisko do jakiegoś stopnia jednorazowe, związane z wyjątkowością. Jeżeli rzeczywiście tak będzie, to inflacja zacznie opadać stopniowo w kierunku 3-4 proc.
Z drugiej strony - możliwy jest scenariusz, w którym szybciej od oczekiwań rosną ceny żywności i paliw. Sytuacja na globalnym rynku surowców może temu sprzyjać. Wtedy inflacja w Polsce może nawet przekroczyć 6 proc. Dziś wydaje się to abstrakcyjny scenariusz, ale warto pamiętać, że ceny są bardzo trudne do przewidywania i potrafią płatać figle.
