Zysk przede wszystkim
Fundusze hedgingowe powstały w latach 70-tych ub. stulecia. Jednak ich dynamiczny rozwój odnotowujemy dopiero od połowy lat 90-tych. Fundusze te funkcjonują zazwyczaj w formie spółek kapitałowych oferujących niepublicznie lub publicznie tytuły uczestnictwa w postaci udziałów lub akcji. Mogą być to spółki ze zmiennym lub stałym kapitałem.Zarządzający funduszami hedgingowymi stosują niejednokrotne odważne strategie inwestowania oparte na wysokim lewarowaniu, krótkiej sprzedaży , zajmowaniu pozycji w instrumentach pochodnych, arbitrażu oraz wykorzystują szerokie spektrum aktywów rynkowych.
Instytucje nadzoru w różnych krajach, a także analitycy dyskutują o wpływie funduszy hedgingowych na stabilność rynków finansowych i towarowych. Niejednokrotnie były one oskarżane o znaczący wpływ na wzrosty cen ropy naftowej czy żywności. Jest bowiem faktem, że wiele z nich reprezentuje politykę inwestycji wysoce spekulacyjnych, skutkujących wpływem na stabilność rynków. W swej polityce inwestycyjnej fundusze hedgingowe dążą do osiągnięcia absolutnie najwyższego zysku.
Raporty finansowe wielu funduszy hedgingowych nie są audytowane ani ogłaszane. Przy braku nadzoru ze strony organów państwowych oraz ponadpaństwowych regulacji, np. dyrektyw unijnych, czy jednolitych zasad wyceny aktywów, działalność tych funduszy nie jest wystarczająco przejrzysta. Zazwyczaj zarządzający funduszami hedgingowymi nie podlegają żadnym obowiązkom rejestracyjnym ani weryfikacji ich wiedzy czy zachowania etyki zawodowej. Często uważa się, że fundusze hedgingowe są podmiotami charakterystycznymi dla krajów typu offshore. Jednak wiele funduszy hedgingowych lokuje się w znanych i renomowanych centrach finansowych, jak Luksemburg, gdzie funkcjonują one zgodnie z tamtejszymi regulacjami prawnymi.
Większość strategii stosowanych przez fundusze hedgingowe pozwala na osiąganie wyników nisko skorelowanych, nieskorelowanych lub ujemnie skorelowanych z rynkiem akcji. To powoduje, że są one zaliczane do inwestycji alternatywnych. Dołączenie do portfela tytułów uczestnictwa w funduszach hedgingowych pozwala na osiągnięcie korzyści wynikających z dywersyfikacji.
Specjaliści od zarządzania
Wiele funduszy hedgingowych zatrudnia wysokiej klasy, utalentowanych zarządzających aktywami. Oni sami są również zaangażowani finansowo w zarządzane przez siebie fundusze. Stąd posiadają odpowiednią motywację do jak najlepszego zarządzania powierzonym im kapitałem.Opłata za zarządzanie pobierana od inwestorów stanowi zazwyczaj 1-2 proc. wartości aktywów. Ponadto fundusz inkasuje 20% prowizji od osiągniętego zysku.
Niska korelacja z rynkiem inwestycji tradycyjnych pozwala na osiąganie zysków nawet w okresie bessy na rynku akcji, w czasie kryzysów ekonomicznych i politycznych, czy zdarzeń nadzwyczajnych na świecie.
Realizując indywidualną politykę inwestycyjną, zarządzający funduszami hedgingowymi stosują szeroki zakres instrumentów i technik opartych na:
· lewarowaniu,
· krótkiej sprzedaży,
· arbitrażu,
· instrumentach pochodnych,
· wykorzystywaniu zdarzeń nadzwyczajnych (fuzje, przejęcia, wykup akcji, zyski lub straty nadzwyczajne, bankructwa),
· inwestowaniu w spółki z problemami finansowymi,
· inwestowaniu w trudne wierzytelności,
· analizie globalnych trendów ekonomicznych,
· wykorzystywaniu potencjału rynków wschodzących.
Firma Greenwich dzieli strategie inwestycyjne funduszy hedgingowych na cztery grupy, a wśród nich wyróżnia 18 rodzajów strategii.
Strategie funduszy hedgingowych
I. Market neutral group (Grupa strategii rynku neutralnego)I.1. Equity market neutral (neutralny rynek akcji)
Fundusz inwestuje podobną ilość kapitału w długą i krótką pozycję w udziałowych papierach wartościowych (akcje), z niską ekspozycją na ryzyko wynikające z jednej z pozycji: +/- 20%. Wybór ekspozycji zależy od przewidywanego kierunku ruchu na rynku. Jeżeli zarządzający przewiduje, że istnieje większe prawdopodobieństwo wzrostu cen akcji, niż ich spadku, będą przeważać długie pozycje. W przypadku prognoz odwrotnych za właściwą uzna ekspozycję na pozycje krótkie. Przy podejmowaniu decyzji brane są pod uwagę wskaźniki fundamentalne spółki.
I.2. Event Driven (Wykorzystanie zdarzeń nadzwyczajnych)
Fundusz inwestuje w papiery wartościowe spółek, jeżeli istnieją przesłanki, że w najbliższej przyszłości zaistnieją wydarzenia nadzwyczajne mogące skutkować zmianą cen ich papierów wartościowych. Mogą być to zdarzenia zarówno pozytywne, jak również negatywne. Zarządzający funduszem znają sposoby, aby w każdej sytuacji zarobić. Przykładami takich zdarzeń są: restrukturyzacja, fuzja, przejęcie, wykup akcji, bankructwo, zmiana ratingu spółki lub nadzwyczajne wyniki finansowe (zyski lub straty). W ramach tej podgrupy występują trzy strategie.
I.2.1. Distressed Securities (Akcje przecenione)
Fundusz zajmuje długą lub krótką pozycję w obligacjach lub/i akcjach spółek, zagrożonych bankructwem. W takiej sytuacji instrumenty te można nabyć z dużym dyskontem. Jeżeli spółka pomyślnie przetrwa kryzys i zacznie się rozwijać, wzrośnie wartość jej akcji. Można zarobić również kupując nie podporządkowane długi takiej spółki po cenie niższej, niż jej wartość likwidacyjna. Zarządzający funduszem może również zarabiać zajmując krótkie pozycje w akcjach spółek, co do których istnieją przesłanki, że ich sytuacja finansowa ulegnie pogorszeniu. Jeżeli przewidywania okażą się słuszne i w efekcie ceny akcji ulegną deprecjacji, wówczas krótka sprzedaż okaże się zyskowna.
Inna strategia polega na jednoczesnym kupowaniu trudnego długu i krótkiej sprzedaży akcji spółki. Istnieje tu szansa na osiągnięcie zysku bez względu na dalsze losy spółki. W przypadku pogorszenia się sytuacji finansowej spółki cena akcji spadnie bardziej, niż długu, gdyż ten ma większy priorytet podczas zaspokajania wierzycieli w postępowaniu upadłościowym.
I.2.2. Merger Arbitrage (Arbitraż fuzji i przejęć)
Fundusz inwestuje w akcje spółek, które będą łączyć się z innymi lub uczestniczą w przyjęciach. Strategia inwestycyjna polega na nabyciu akcji spółki przejmowanej i krótkiej sprzedaży akcji spółki przejmującej. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że akcje spółki przejmowanej podrożeją, a przejmującej potanieją.
I.2.3. Special Situations (Wykorzystanie sytuacji specjalnych)
Spodziewając się zdarzeń nadzwyczajnych fundusz kupuje albo dokonuje krótkiej sprzedaży papierów wartościowych spółek. Może mieć to miejsce w przypadku powzięcia informacji lub przewidywaniu wykupu akcji, zmianie ratingu, restrukturyzacji czy osiągnięciu nadzwyczajnych zysków lub strat.
I.3. Market Neutral Arbitrage (Arbitraż rynku neutralnego)
Fundusz zajmuje przeciwstawne pozycje w instrumentach finansowych o różnym potencjale wzrostowym. Poprzez odpowiednie dobieranie parami długich i krótkich pozycji, zarządzający dokonuje redukcji ryzyka inwestycyjnego. Do tej podgrupy zakwalifikowano następujące strategie:
I.3.1. Convertible arbitrage (Arbitraż na zamiennych papierach wartościowych)
Fundusz kupuje obligacje zamienne na akcje i dokonuje krótkiej sprzedaży tych akcji, licząc na pozytywną różnicę wynikającą z wyceny opcji wymiany związanej z tą obligacją. Im większa zmienność rynku tym wartość opcji jest wyższa. Dodatkowymi przychodami z inwestycji są odsetki od obligacji.
I.3.2. Fixed Income Arbitrage (Arbitraż na papierach wartościowych o stałym dochodzie)
Fundusz zajmuje przeciwstawne pozycje w obligacjach o stałym oprocentowaniu i kontraktach terminowych na te obligacje. Zysk tej strategii wynika z różnicy pomiędzy kursem rzeczywistym, a teoretycznym kontraktu terminowego.
I.3.3. Statistical Arbitrage (Arbitraż statystyczny)
Fundusz posiłkuje się badaniami statystycznymi opartymi na wynikach historycznych różnych spółek. Jeżeli istnieje różnica pomiędzy odchyleniami standardowymi notowań akcji spółek, wówczas możliwe jest przeprowadzenie zyskownego arbitrażu poprzez zajęcie przeciwstawnych pozycji. Przykładem takiej strategii jest kupno akcji spółki, która w przeszłości wykazywała się wyższymi wzrostami oraz krótka sprzedaż akcji o mniej dynamicznych wzrostach. Strategia ta jest jednak ryzykowna, gdyż nie ma pewności, że wyniki spółek będą analogiczne w przyszłości.
II. Long/short equity group (Grupa strategii długich i krótkich pozycji w akcjach)
II.1. Agressive Growth (Spółki silnie wzrostowe)
Fundusz kupuje akcje spółek, które według jego przewidywań osiągną duży wzrost. Zarządzający takimi funduszami opierają się na analizie fundamentalnej oraz technicznej. Krótka sprzedaż w tej strategii zazwyczaj nie ma miejsca.
II.2. Opportunistic (Wykorzystanie okazji inwestycyjnych)
Fundusz inwestuje, poszukując i wykorzystując wszelkie nadarzające się okazje na rynku. Zarządzający musi wykazywać się dużą aktywnością, zmieniając niejednokrotnie podejście do danej inwestycji. Portfel takiego funduszu ulega częstym zmianom.
II.3. Short Selling (Krótka sprzedaż)
Fundusz utrzymuje większą wartość pozycji krótkich, niż długich. Krótka sprzedaż jest realizowana dla papierów wartościowych, których kursy, zdaniem zarządzającego, w najbliższej przyszłości spadną. Fundusze stosujące tą strategię zarabiają, podczas bessy na giełdach papierów wartościowych.
II.4. Value (Wartość wewnętrzna)
Podstawą dla wyboru akcji jest wartość wewnętrzna spółki przypadająca na akcję. Stąd fundusz zajmuje długą pozycję w akcjach niedowartościowanych, a krótką w akcjach przewartościowanych.
III. Directional Trading Group (Grupa strategii ukierunkowanych)
III.1. Futures (Kontrakty terminowe)
Fundusz zajmuje długie i krótkie pozycje w kontraktach terminowych notowanych na światowych rynkach towarowych, walutowych i pieniężnych. Decyzje inwestycyjne są podejmowane zazwyczaj z wykorzystaniem metod ilościowych. Polegają one na identyfikacji sygnałów kupna i sprzedaży w oparciu o analizę trendów oraz wskaźników analizy technicznej.
III.2. Macro (Wykorzystanie trendów makroekonomicznych)
Portfel funduszu jest zbudowany w oparciu o wynik oceny światowych trendów ekonomicznych. Zarządzający poszukuje możliwości zarabiania na zmianach cen określonej klasy aktywów.
III.3. Market Timing (Wykorzystanie sytuacji rynkowej)
Fundusz wykorzystuje krótkoterminowe ruchy cen na różnych rynkach lub ich segmentach. W zależności od sytuacji przesuwa kapitał z jednej inwestycji do innej, aby osiągnąć zysk lub uniknąć straty.
IV. Specialty Strategies Group (Grupa strategii specjalnych)
IV.1. Emmerging Markets (Rynki wschodzące)
Fundusz inwestuje w papiery wartościowe emitowane w krajach posiadających niski dochód narodowy przypadający na mieszkańca (PKB per capita) – rynki wschodzące. Przykładem są kraje Europy Wschodniej, Ameryki Południowej, Azji, Bliskiego Wschodu, Afryki.
IV.2. Income (Spółki dochodowe)
Fundusz nabywa papiery wartościowe spółek, kierując się głównie wielkościami osiąganych przez nie zysków. Podstawą podejmowania decyzji inwestycyjnych jest analiza sprawozdań finansowych.
IV.3. Multi Strategy (Stosowanie wielu strategii)
Inwestycje funduszu obejmują wiele strategii jednocześnie. Udział wartości inwestycji w portfelu poszczególnych strategii może ulegać zmianom, w zależności od sytuacji rynkowej.
W ostatnich latach daje się zauważyć zainteresowanie funduszy hedgingowych nowymi obszarami inwestycji. Szczególnym powodzeniem cieszą się surowce energetyczne, płody rolne, metale szlachetne, a także metale przemysłowe. Fundusze hedgingowe inwestują również w energetykę, private equity i nieruchomości.
Dla kogo fundusze?
W latach 90-tych klientami funduszy hedgingowych były przed wszystkim osoby fizyczne gotowe zainwestować wysokie sumy pieniężne, niejednokrotnie idące w miliony dolarów. Jednak z czasem tytuły uczestnictwa funduszy hedgingowych stały się przedmiotem coraz większego zainteresowania inwestorów instytucjonalnych. Wśród nich na Zachodzie znajdują się także instytucje zaufania publicznego, jak fundusze emerytalne czy fundacje. Coraz częściej inwestorami funduszy hegingowych stają się osoby fizyczne dysponujące stosunkowo niewielkimi środkami, np. kilka tysięcy dolarów.Ze względu na coraz bardziej niestabilną sytuację na rynkach finansowych, towarowych i walutowych fundusze hedgingowe są polecane przez specjalistów od zarządzania, jako alternatywa forma inwestowania. Zaleca się, aby portfel inwestycyjny w części zawierał tego rodzaju aktywa, co pozwoli na zwiększenie jego stabilności.
Jan Mazurek
Źródło:
