Benjamin Franklin zwykł mawiać, że na tym świecie pewne są tylko dwie rzeczy: śmierć i podatki. Wzrostu ulgi prorodzinnej w zeznaniu PIT, które musimy rozliczyć do końca kwietnia 2015 roku, możemy być pewni. Czy będą inne zmiany w prawie? Bankier.pl sprawdza, co zmieni się dla obywateli od 1 stycznia 2015 roku.
Czy obowiązek meldunkowy zostanie w końcu zniesiony?
We wrześniu 2010 roku Sejm uchwalił nową ustawę o ewidencji ludności, która przewiduje zniesienie obowiązku meldunkowego z dniem 1 stycznia 2016 roku. Jednak im bliżej tego terminu, tym coraz głośniej o wycofaniu się rządu z tej propozycji. Powołano nawet Międzyresortowy Zespół ds. Przygotowania Administracji Rządowej do Zniesienia Obowiązku Meldunkowego, który niedawno poinformował o ponad 100 ustawach i rozporządzeniach, które wymagałyby zmiany w przypadku zniesienia obowiązku meldunkowego.
W związku z tym grupa specjalistów rekomenduje pozostawienie obowiązku meldunkowego w niezmienionej postaci.
Choć obowiązek ten został okrzyknięty jednym z ostatnich reliktów komunizmu, który nie sprawdza się w czasach większej mobilności obywateli, to nie zmienia to faktu, iż brak adresu stałego zameldowania spowoduje wiele problemów instytucjom, które na nim bazują. Adres ten jest niezbędny m.in.: przy sporządzaniu list wyborczych, dla planowania obwodów szkolnych oraz bankom, które adresem zameldowania posługują się z umowach bankowych.
Nowe dowody osobiste po 1 marca 2015
W związku z rezygnacją z obowiązku meldunkowego zaplanowano wprowadzenie zmian w wyglądzie dowodów osobistych, z których mają zostać usunięte dane o wzroście, kolorze oczu i adres stałego zameldowania. Nowe dowody miały pojawić się już w 2012 roku, ale od tego czasu już dwukrotnie przesuwano wejście w życie nowych przepisów. Ostatnie decyzje to opóźnienie o dwa miesiące wprowadzenia nowych druków dowodów osobistych, do 1 marca 2015 roku.
W 2015 r. rząd zaplanował także utworzenie elektronicznego rejestru dowodów osobistych, dzięki któremu wniosek o wydanie dowodu osobistego będzie można złożyć w dowolnej gminie na terenie całego kraju, niezależnie od miejsca zamieszkania. Nie będzie musiał to być wniosek papierowy, który do tej pory musieliśmy składać osobiście i podpisywać w obecności urzędnika. W 2015 roku pojawi się możliwość elektronicznego przesłania wniosku o wydanie dowodu.
Odpisy aktów stanu cywilnego w wersji elektronicznej
Nie tylko wizja nowych dowodów osobistych odsuwa się w czasie. 1 stycznia 2015 roku miała wejść z życie ustawa dotycząca elektronicznej rejestracji aktów urodzeń, małżeństw i zgonów. Dzięki nim petent mógłby odebrać odpis dowolnego aktu stanu cywilnego w każdym USC w całej Polsce. Niestety i te przepisy zostały odsunięte w czasie. A razem z nimi ułatwienia dla nowożeńców, które chcą zawrzeć związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego. Ta sama ustawa przewidywała bowiem możliwość udzielenia ślub w ogrodzie czy w innym plenerze, za dodatkową opłatą.
2. Zmiany w prawie pracy 2015
Zmiana pracy bez wstępnych badań lekarskich
Od 1 kwietnia 2015 roku pracownik zmieniający miejsce pracy nie będzie musiał być wysyłany na wstępne badania lekarskie przez nowego pracodawcę. Jeśli nowe zatrudnienie podejmie w ciągu 30 dni od zakończenia pracy w poprzedniej firmie, a nowy pracodawca potwierdzi, że warunki panujące w jego firmie są zbieżne z tymi z poprzedniego zakładu pracy, to ważność zachowuje dotychczasowe orzeczenie lekarskie wydane po badaniu u poprzedniego pracodawcy.
Ułatwienia takie nie będą miały zastosowania w przypadku zatrudnienia pracownika do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych oraz w stosunku do orzeczeń lekarskich i skierowań na badania wstępne wydanych przed 1 kwietnia 2015 r.
Dowóz do pracy bez podatku
Od 1 stycznia 2015 r. pracownicy zostaną zwolnieni z podatku od świadczeń w postaci bezpłatnego dowozu pracowników autobusem lub busem (do przewozu więcej niż 9 osób) do pracy, zorganizowanego przez pracodawcę. To nowego zwolnienie podatkowe ma na celu uproszczenie rozliczeń związanych z przewozem pracowników i promocję zatrudniania osób bezrobotnych z terenów słabo skomunikowanych gmin.
250 i 400 zł za prywatne korzystanie ze służbowego auta
Zgodnie z ustawą o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej, w 2015 roku pracownicy, którzy dla celów prywatnych korzystają ze służbowego samochodu, będą musieli opłacać zryczałtowany podatek dochodowy. Jego wysokość będzie uzależniona od pojemności auta:
- 45 zł zryczałtowanego miesięcznego podatku dla pojazdów o pojemności silnika do 1600 cm3 (ustawowa wartość nieodpłatnego świadczenia określona na poziomie 250 zł),
- 72 zł zryczałtowanego miesięcznego podatku dla pojazdów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3 (ustawowa wartość nieodpłatnego świadczenia określona na poziomie 400 zł).
3. Zmiany w rejestracji aut
Łatwiejsza rejestracja auta bez wizyty w urzędzie celnym
Potwierdzenie opłacenia akcyzy za sprowadzone z UE auto będzie można pobrać online, bez konieczności osobistej wizyty w urzędzie celnym. 9 grudnia 2014 roku na Portalu Systemów Służby Celnej (www.e-clo.pl) uruchomiono nowe udogodnienie - elektroniczne potwierdzenie zapłaty akcyzy od samochodu osobowego nabytego wewnątrzwspólnotowo. Pobrany w ten sposób i wydrukowany dokument wykorzystamy przy rejestracji pojazdu.
Rejestracja anglików w 2015 roku
W październiku pisaliśmy na łamach Bankier.pl o przygotowanych przez Ministerstwo Infrastruktury projektach rozporządzeń umożliwiających od stycznia 2015 roku rejestrację w Polsce auta z kierownicą po prawej stronie. Obecnie (stan na dzień 29.12.2014) nadal trwają prace nad tymi rozporządzeniami, więc dokładna data wejścia w życie tych zmian nie jest znana.
Ecodriving - zmiany w prawie jazdy
Osoby zdające egzamin na prawo jazdy w 2015 roku będą musiały wykazać się nie tylko znajomością przepisów ruchu drogowego i umiejętnością prowadzenia auta, ale także jazdą ekologiczną. A to oznacza płynną jazdę, łagodne zmienianie biegów zgodnie ze wskazaniem obrotomierza, aby ograniczyć zużycie paliwa.
Zmiany mają dotyczyć także egzaminu teoretycznego, a dokładniej:
- zdany egzamin teoretyczny ma być ważny bezterminowo, a nie pół roku – jak jest obecnie;
- do egzaminu teoretycznego będzie mogła przystąpić osoba, która samodzielnie przygotowała się do niego. Nie będzie już wymagany ukończony kurs w szkole nauki jazdy. To korzystne rozwiązanie np. dla osób pracujących za granicą. Mogą uczyć się we własnym zakresie teorii będąc poza Polską, przyjechać i zdać egzamin.
Wyższe wynagrodzenie minimalne 2015
Od 1 stycznia 2015 roku płaca minimalna wzrośnie z obecnych 1680 zł do 1750 zł brutto. Razem z podwyżką wynagrodzenia minimalnego wzrosną różne wskaźniki, dla obliczenia których stosuje się kwotę płacy minimalnej. Wśród nich jest próg, do którego drobna kradzież jest uznawana za wykroczenie, a powyżej za przestępstwo.
Nieodpłatna pomoc prawna
W grudniu Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Przepisy zakładają utworzenie systemu bezpłatnych porad prawnych przy współpracy rządu, samorządu i organizacji pozarządowych. To krok w kierunku realizacji punktu z expose premier Ewy Kopacz zapowiadającego szerszy dostęp do pomocy prawników dla najbiedniejszych i osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej.
4. Buduj bez pozwolenia
Rezygnacja z pozwoleń na budowę i przebudowę domu jednorodzinnego
Rok 2015 to także zmiany w prawie budowlanym, które mają uprościć i przyspieszyć budowę domu jednorodzinnego. Nie będzie trzeba czekać na wydanie pozwolenia na budowę. Wystarczy zgłoszenie budowy z projektem budowlanym oraz dołączenie wymaganych dokumentów. Jeśli starosta w ciągu 30 dni nie wniesie zastrzeżeń - można rozpocząć budowę. To co najmniej dwukrotnie skróci obecny czas oczekiwania na zgodę, który wynosi ok. 60 dni, a w dużych miastach nawet 3 miesiące.
Nowelizacja ustawy śmieciowej 2015
18 grudnia prezydent podpisał ustawę z 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Najważniejsze zmiany dla obywatela to określenie maksymalnej stawki opłat za wywóz odpadów komunalnych, która została uzależniona od wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu na jedną osobę. To wynik wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W 2015 roku maksymalna stawka będzie wynosiła 2 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem, publikowanego przez GUS w ostatnim Roczniku Statystycznym. Zgodnie z nowymi przepisami za śmieci posegregowane zapłacimy maksymalnie 25 zł od osoby i ponad 70 zł za gospodarstwo domowe.
Nowelizacja określa także minimalną częstotliwość odbioru śmieci. W okresie od kwietnia do października
nieposegregowane odpady komunalne będą odbierane co najmniej raz na tydzień z
budynków wielolokalowych i nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie z domów
jednorodzinnych.
Ustawa zawiera także przepisy doprecyzowujące, kto w przypadku kilku
właścicieli nieruchomości jest zobowiązany zapłacić za wywóz odpadów oraz przyznaje
gminom uprawnienia służb podatkowych potrzebne w przypadku egzekucji zaległości wobec osób, które za śmieci nie płacą.
Ulga na dzieci i inne zmiany podatkowe w 2015 roku
Dzięki zmianie prawa, rząd zafundował podatnikom wyższe limity ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2014 rok. Składając PIT do końca kwietnia 2015 roku możemy odliczyć znacznie więcej na trzecie i kolejne dziecko. Osoby gorzej zarabiające, którym do tej pory niskie zarobki nie pozwalały na odliczenie ulgi na dzieci w pełnej wysokości, w tym roku będą miały taka możliwość dzięki nowemu formularzowi PIT/UZ i zwrotom do wysokości opłaconych składek ZUS.
Ustawa o Karcie Dużej Rodziny
W grudniu prezydent podpisał ustawę o Karcie Dużej Rodziny. Od teraz zniżki i ulgi dla wielodzietnych rodzin będą przysługiwały na mocy ustawy, a nie tylko rządowego programu. Oprócz wielorakich zniżek, beneficjenci tej karty mogą liczyć na szybszy zwrot podatku.
5. Grudniowe zmiany dla konsumenta
Grudniowe zmiany dla konsumenta
Już w grudniu 2014 roku zaczęły obowiązywać zmiany dotyczące etykietowania żywności. Unijne rozporządzenie wymusza na producentach m.in. większą czcionkę, wyraźną informację o alergenach czy o dacie zamrożenia żywności. Jak podkreślają eksperci z UOKiK, opakowania muszą być czytelne dla konsumentów, informacja na nich zawarta zrozumiała i nie wprowadzająca w błąd.
25 grudnia br. weszły też w życie zmiany dotyczące także zakupów internetowych. Nowa ustawa o prawach konsumenta wydłuża z 10 do 14 dni okres na odstąpienie konsumenta od umowy. Sklepy internetowe w okresie przedświątecznym masowo informowały o zmianach w regulaminach. Bez wprowadzenia tych zmian konsument mógłby odstąpić od zawartej umowy sprzedaży nawet w ciągu 12 miesięcy.
Odwrócony kredyt hipoteczny
Przepisy umożliwiające udzielanie odwróconego kredytu hipotecznego zaczęły obowiązywać 15 grudnia. Oferta kierowana głównie do osób starszych, które biorąc kredyt pod zastaw posiadanej nieruchomości chcą poprawić swą sytuację materialną w ciągu ostatnich lat życia. Wiekowy właściciel nieruchomości może otrzymać kredyt jednorazowo lub w miesięcznych ratach wypłacanych przez określoną ilość lat. W zamian bank staje się właścicielem domu czy mieszkania po śmierci tej osoby.
Jak widzimy, kilka zmian udało się już wprowadzić w życie albo zaczną obowiązywać w trakcie 2015 roku. Jednak najważniejsza rewolucja zakładająca rozbudowę e-Administracji i w znaczący sposób rozszerzająca dostęp obywatela do e-urzędów ciągle nie wkroczyła w decydujący moment. Być może po aferze z systemem zliczającym głosy w wyborach samorządowych, administracja rządowa jest tak ostrożna przy uruchamianiu kolejnych rejestrów państwowych. Czekamy na elektroniczny rejestr aktów stanu cywilnego, dowodów osobistych i drugą część Portalu Podatkowego umożliwiającą rozliczanie PIT-37 przez urzędników fiskusa.
