Rada Północnoatlantycka podjęła w środę decyzję o wyborze premiera Holandii Marka Ruttego na stanowisko kolejnego sekretarza generalnego NATO. Rutte zastąpi Norwega Jensa Stoltenberga.
Szef rządu Holandii obejmie funkcję 1 października br., gdy wygaśnie kadencja Stoltenberga, stojącego na czele Sojuszu od 1 października 2014 roku.
Sekretarz generalny to najwyższy rangą przedstawiciel NATO. Osoba ta odpowiada za kierowanie procesem konsultacji i podejmowania decyzji w Sojuszu oraz zapewnianie, że postanowienia te są wdrażane.
Jest wybierany przez rządy państw członkowskich na okres czterech lat, który może zostać przedłużony za zgodą wszystkich krajów NATO. Selekcja odbywa się poprzez nieformalne konsultacje dyplomatyczne między państwami, przedstawiającymi kandydatury na to stanowisko.
Sekretarz generalny przewodniczy Radzie Północnoatlantyckiej — głównemu organowi decyzyjnemu Sojuszu — a także innym wyższym komitetom decyzyjnym. Należą do nich Grupa Planowania Nuklearnego, Rada NATO-Ukraina, Rada NATO-Rosja i Rada Partnerstwa Euroatlantyckiego.
Szef Sojuszu ma prawo proponować tematy do dyskusji. Działa jako mediator, kierując procesem budowania konsensusu i podejmowania decyzji w całej organizacji. Aby ułatwić ten proces, utrzymuje bezpośredni kontakt z szefami państw i rządów oraz ministrami spraw zagranicznych i obrony krajów NATO oraz państw partnerskich. Wiąże się to z regularnymi wizytami w tych krajach, a także spotkaniami dwustronnymi z wyższymi rangą urzędnikami krajowymi podczas ich wizyt w Kwaterze Głównej NATO w Brukseli.
W praktyce jego rola pozwala mu wywierać pewien wpływ na proces podejmowania decyzji, przy jednoczesnym poszanowaniu podstawowej zasady, że uprawnienia decyzyjne przysługują wyłącznie samym rządom państw członkowskich.
Sekretarz generalny jest również głównym rzecznikiem Sojuszu i reprezentuje organizację publicznie w imieniu państw członkowskich, odzwierciedlając ich wspólne stanowiska w kwestiach politycznych. Reprezentuje także NATO wobec innych organizacji międzynarodowych, mediów i opinii publicznej. W tym celu regularnie zwołuje konferencje prasowe.
Jest najwyższym rangą szefem Międzynarodowego Personelu NATO, organu doradczego i administracyjnego wspierającego Radę Północnoatlantycką.
W swojej codziennej pracy sekretarz generalny jest bezpośrednio wspierany przez gabinet i zastępcę sekretarza generalnego.
Z Brukseli Łukasz Osiński
