Październik 2022 roku był pierwszym miesiącem, kiedy inflacja HICP w strefie euro przekroczyła poziom 10%. W kilku krajach eurolandu wzrost cen już od jakiegoś czasu przekracza 20%.
Zharmonizowany indeks cen konsumpcyjnych (HICP) w strefie euro w październiku był o 10,7 proc. wyższy niż przed rokiem - wynika ze wstępnych szacunków Eurostatu. To nowy rekord w przeszło 20-letniej historii istnienia eurolandu.
To więcej niż we wrześniu, gdy wstępny wynik na poziomie 10% rdr następnie zrewidowano w dół do 9,9% wobec 9,1 proc. zanotowanych w sierpniu oraz 8,9 proc. w lipcu czy 8,6 proc. w czerwcu i 8,1 proc. w maju. Ekonomiści spodziewali się odczytu na poziomie 10,2%, choć po piątkowym odczycie z Niemiec (gdzie inflacja HICP przyspieszyła do 11,6%) faktyczne oczekiwania rynku zapewne były wyższe.
Jeszcze na początku roku inflacja w strefie euro wynosiła ok. 5%, co zresztą już wtedy było rekordowo wysokim poziomem. Później na skutek zachodnich sankcji na Rosję i unijnej „polityki klimatycznej” doszło do kryzysu energetycznego w Europie, co wyniosło inflację HICP do niespotykanych poziomów w przeszło 20-letniej historii unii walutowej. W rezultacie cel inflacyjny Europejskiego Banku Centralnego jest obecnie przekroczony przeszło 5-krotnie.
Wzrost wskaźnika inflacji nadal napędzała energia drożejąca w tempie 41,9 proc. w skali roku (oraz o 6,5% w porównaniu do września). Dla porównania, we wrześniu roczna dynamika cen w tej kategorii sięgnęła 40,8 proc., a w czerwcu sięgnęła rekordowych 42 proc. Szybciej niż przed miesiącem rosły ceny żywności, alkoholu i papierosów (o 13,1 proc. wobec 11,8 proc. we wrześniu, 10,6 proc. rdr w sierpniu i 9,8 proc. w lipcu) i dóbr przemysłowych (6,0 proc. wobec 5,6 proc.) Ponownie wzrosła dynamika cen usług (4,4 proc. wobec 4,3 proc.). W danych widać więc tzw. efekty drugiej rundy i „rozlewanie się” inflacji z rynków energii na ceny dóbr trwałego użytku oraz usług.
Już w przynajmniej trzech państwa strefy euro inflacja przekracza 20 proc. W Estonii sięgnęła ona aż 22,4%, na Litwie 22%, a na Łotwie 21,8%. Dwucyfrową roczną dynamikę HICP odnotowano w Holandii (16,8%), Słowacji (14,5%), Słowenii (10,3%), Austrii (11,5%), Niemczech (11,6%), Portugalii (10,6%), Belgii (13,1%) i we Włoszech (12,8%) - wynika z danych Eurostatu.
Jednakże porównując dane z krajów UE, warto pamiętać, że odczyty wskaźników inflacji są obecnie zaburzone przez nadzwyczajne i tymczasowe "tarcze antyinflacyjne" wprowadzane przez władze poszczególnych państw.
Inflacja HICP jest odmienną miarą wzrostu cen od najpopularniejszego i stosowanego przez GUS wskaźnika CPI. O różnicach między wskaźnikami pisaliśmy w artykule „Jak GUS mierzy inflację? Statystycy wyjaśniają”. W skrócie: obie miary stosują nieco odmienny system wag i uwzględniają nieco inny zakres wydatków. Z danych GUS wynika, że w październiku inflacja CPI wyniosła w Polsce 17,9 proc. i osiągnęła najwyższy poziom od grudnia 1996 roku. Więcej na ten temat piszemy w artykule zatytułowanym: „Inflacja zbliżyła się do 18% – to nowy rekord ćwierćwiecza”.
