Od stycznia 2011 roku zmieniają się wartości niektórych wskaźników związanych z ubezpieczeniami społecznymi. W tym roku wchodzą też w życie istotne zmiany związane z emeryturami oraz zasiłkami chorobowymi i pogrzebowymi.
Niektóre zmiany wynikają z aktualizacji wskaźnika wynagrodzeń. Inne regulacje, takie jak obniżenie zasiłku pogrzebowego, są próbą szukania oszczędności w budżecie ZUS-u.
Nowe składki ZUS 2011
Od 1 stycznia 2011 roku obowiązuje nowe, minimalne wynagrodzenie za pracę. Wynosi ono 1386 zł brutto, wzrosło więc o 69 zł w stosunku do roku ubiegłego. Oznacza to, że zmieni się m.in. wysokość dodatku za pracę w nocy, maksymalna kwota odpraw dla pracowników objętych grupowym zwolnieniem, czy minimalna wartość odszkodowania za dyskryminację w zatrudnieniu lub mobbing. (Przeczytaj także: Wzrost płacy minimalnej niższy niż oferowali pracodawcy).
Co najważniejsze dla przedsiębiorcy, wzrosną składki, jakie trzeba odprowadzać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Więcej zapłacą przedsiębiorcy, którzy dopiero rozpoczynają lub od niedawna prowadzą własną działalność gospodarczą. Przez pierwsze 24 miesiące działalności odprowadzają oni składki na ubezpieczenie społeczne od niższej podstawy wymiaru niż powszechnie obowiązująca. Korzystają bowiem z tzw. preferencyjnej podstawy wymiaru składek ZUS, czyli 30 proc. minimalnego wynagrodzenia (1386 zł x 30 proc. = 415,80 zł).
*Nie jest jeszcze znana podstawa ubezpieczenia zdrowotnego. Wynosi ona 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2010 r., włącznie z wypłatami z zysku. Wysokość tego wynagrodzenia GUS poda około 20 stycznia 2011 r.
Osoby, które dopiero rozpoczynają działalność, nie odprowadzają składki na Fundusz Pracy. (Przeczytaj także: Wyższe składki ZUS dla nowych przedsiębiorców).
”Starzy” przedsiębiorcy też zapłacą więcej
Od stycznia zwiększyła się miesięczna kwota składek na ubezpieczenie społeczne. Oblicza się ją na podstawie zadeklarowanej kwoty, którą corocznie ogłasza minister pracy i polityki społecznej. Od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 roku będzie to 3359 zł. Podstawa do obliczania wymiaru składek nie może być niższa niż 60 proc. tej kwoty, czyli 2015,40 zł. Oznacza to wzrost podstawy o 127,80 zł w porównaniu z rokiem 2010, kiedy podstawa wynosiła 1887,60 zł.
* Podstawa do obliczenia składki zdrowotnej jest taka sama, jak przy przedsiębiorstwach dopiero rozpoczynających działalność. Podstawa wyniesie 9 proc. od 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie sektora przedsiębiorstw z IV kwartału 2010 roku.
Chcesz emeryturę? Zwolnij się z pracy!
W 2011 roku czekają nas także zmiany związane z możliwością przejścia na emeryturę. Zgodnie z nowymi przepisami emeryt, który pracuje i chce nadal pobierać emeryturę, będzie musiał zwolnić się z pracy, żeby tego świadczenia nie stracić. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby po rozwiązaniu stosunku pracy ponownie podpisał umowę ze swoim dotychczasowym lub nowym pracodawcą.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy: „celem wprowadzania powyższych zapisów jest zachęcenie osób spełniających warunki do uzyskania emerytury do opóźnienia decyzji o przejściu na emeryturę i kontynuowanie zatrudnienia w macierzystym zakładzie pracy. (…) Przyjęcie proponowanej regulacji będzie oznaczało, że to pracownik i pracodawca solidarnie podejmą decyzję, czy pracownik, który uzyskał prawo do emerytury, powinien kontynuować zatrudnienie”.
Rząd liczy, że w ten sposób „zmusi” emerytów do pozostania w pracy i nie pobierania świadczenia emerytalnego. Dzięki temu ZUS może zaoszczędzić nawet 700 mln złotych rocznie. (Przeczytaj także: Emeryturę otrzymasz dopiero po zwolnieniu się z pracy).
Nowy wzór zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy
Od 12 stycznia 2011 roku zaczną obowiązywać nowe wzory druków ZUS ZLA i ZUS ZLA/K. Eksperci podkreślają, że nie sprawi to jednak kłopotów przedsiębiorcom. Nie wpłynie to także na obowiązki pracodawcy związane z wypłatą świadczeń. Zmienione druki mają ułatwić pracę lekarzom, którzy te zaświadczenia będą wystawiać.
Na nowych zwolnieniach lekarze wpiszą mniej danych – pracodawcy będą więc mieli mniej informacji do sprawdzenia. Zmiany zostały wprowadzone po to, aby uprościć wystawianie tego dokumentu. 12 stycznia znikną więc pola:
- 10 - „Niezdolność do pracy”,
- 17 - „Imię pierwsze lekarza”,
- 18 - „Nazwisko lekarza”,
- 21 - „NIP Zakładu Opieki Zdrowotnej”,
- 23 - „Nazwa skrócona/nazwisko i imię płatnika”.
Dodano także pouczenie, że podane na druku dane adresowe osoby ubezpieczonej powinny być zgodne z miejscem przebywania pracownika podczas choroby. Pracodawca ma obowiązek przyjmować po 12 stycznia 2011 roku także zwolnienia lekarskie wypisywane na starych drukach. Będą one ważne do wyczerpania zapasów. (Przeczytaj także: Policja i ZUS wyłapią fałszywe zwolnienia lekarskie)
Zmiany w zasiłku chorobowym 2011
Pracodawca ma obowiązek podniesienia podstawy świadczenia chorobowego, gdy średnia wynagrodzeń przyjęta do ustalenia jej wysokości jest niższa od minimalnej podstawy obowiązującej w 2011 r. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę pomniejszonego o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne. W 2011 roku wynosić ona będzie:
- 1195,98 zł – dla pracownika zatrudnionego powyżej jednego roku,
- 956,78 zł – dla pracownia zatrudnionego w pierwszym roku pracy.
Zmniejszenie wysokości zasiłku pogrzebowego
Do tej pory zasiłek pogrzebowy wynosił około 7 tys. zł. Od marca 2011 roku jego wysokość się zmniejszy i wyniesie 4 tys. zł. Wypłata zasiłku pogrzebowego ma stanowić pomoc finansową ZUS-u w organizacji pogrzebu. Często jednak za tę sumę pokrywano wszystkie koszty pogrzebu.
Do tej pory zasiłek przysługujący rodzinie zmarłego liczony był jako 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby. Roczny koszt ZUS-u wynosił z tego tytułu ponad 2 mld zł. Według Ministerstwa Finansów, obniżenie zasiłku pogrzebowego do kwoty 4 tysięcy złotych pozwoli zaoszczędzić 862 miliony zł. (Przeczytaj także: Rząd zaoszczędzi na zmarłych).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych to jedna z największych instytucji w Polsce. Jej kondycja finansowa jest katastrofalna, nic więc dziwnego, że rząd wprowadza w 2011 roku wiele zmian w ubezpieczeniach społecznych. Czy jednak są to zmiany we właściwym kierunku - wzrost składek ZUS, czy chociażby obniżenie zasiłku pogrzebowego? Jedno jest pewne, za wszystkie zmiany zapłacimy my – podatnicy.
Barbara Sielicka
Bankier.pl
b.sielicka@bankier.pl
Podstawa prawna:
- Ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw
- Ustawa z 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 1 października 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. nr 189, poz. 1270)
- Ustawa z 22 października 2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 225 poz. 1463)
- Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.)
» Zmiany w VAT 2011
» Zmiany w podatku PIT 2011
» Raport specjalny Bankier.pl: A co, jeśli nie zapłacę ZUS?
