Sukces w firmie łatwiej osiągnąć, korzystając ze sprawdzonego modelu biznesowego. Gotowym scenariuszem na powodzenie i bezpieczeństwo inwestycji jest franczyza, łatwiej bowiem rozwinąć działalność, mając wsparcie ekspertów w zakresie technologii, marketingu i zarządzania, niż działać samodzielnie i startować od zera.
Wybierz model, w którym rozwiniesz skrzydła
Zaczynając przygodę z franczyzą, warto poznać różne jej modele: franczyzę produktową, usługową i mieszaną. Główna różnica między nimi leży w tym, co jest przedmiotem licencji.
Franczyza produktowa koncentruje się na sprzedaży konkretnych produktów - takich jak samochody czy napoje. Franczyzobiorca otrzymuje gotowy produkt, który oferuje klientom, a jednocześnie ma pewną swobodę w prowadzeniu działalności. Przede wszystkim musi samodzielnie zarejestrować działalność gospodarczą, zatrudnić pracowników i zorganizować pracę w sklepie. Może także podejmować decyzje dotyczące lokalnych działań promocyjnych, jeśli nie stoją one w sprzeczności z ogólną strategią sieci. Musi jednak działać w określonych ramach ustalonych w umowie franczyzowej, np. nie może ustalać cen, tworzyć programów lojalnościowych, dowolnie zmieniać asortymentu czy wystroju sklepu według własnego uznania.
We franczyzie usługowej, koncentrującej się na świadczeniu różnych usług, takich jak fryzjerstwo czy gastronomia przedsiębiorca ma już pewną dowolność w konstruowaniu oferty, otrzymuje know-how oraz wsparcie marketingowe franczyzodawcy. Dla przykładu w salonach kosmetycznych klientowi oferowane są różnorodne zabiegi, ale wszystkie korzystają z tej samej marki i przestrzegają standardów jakości. Taki model pozwala na łatwiejsze zdobycie klientów przez znaną markę oraz sprawdzony system operacyjny.
Przeczytaj także
I wreszcie franczyza mieszana, która łączy obie te formy, udzielając licencji zarówno na produkty, jak i na określony system działania. Przykładem takiej franczyzy jest Żabka - sklep osiedlowy, franczyza kurierska i punkt, w którym klient opłaci swoje rachunki - trzy w jednym. Taki model skutecznie przyciąga klientów i pozwala franczyzobiorcom na dywersyfikację oferty oraz zwiększenie przychodów.
Gotowy pomysł i wsparcie to mniejsze ryzyko porażki
Generalną zasadą jest udzielenie franczyzobiorcy przez franczyzodawcę prawa do prowadzenia działalności gospodarczej pod działającą już marką. Dostaje więc gotowy pomysł na biznes, sprawdzoną koncepcje marketingową oraz wsparcie operacyjne. Ważne, aby przestrzegał standardów jakości i procedur ustalonych przez franczyzodawcę, dzięki temu klient otrzymuje taką samą ofertę niezależnie od lokalizacji. W zamian franczyzobiorca jest zobowiązany uiścić opłatę wstępną lub licencyjną oraz odprowadzić ewentualne procenty od obrotu.
Tym, co różni system franczyzowy od np. spółki czy jednoosobowej działalności gospodarczej, jest brak pełnej swobody właściciela w podejmowaniu decyzji dotyczących np. zarządzania czy strategii marketingowej. Franczyzobiorca współpracujący z popularną siecią zyskuje dostęp do znanej marki i sprawdzonych sposobów prowadzenia działalności, ale w zamian musi stosować się do ściśle określonych zasad dotyczących oferowanych usług i sposobu obsługi klientów.
Niewątpliwie jednak korzyści z wejścia w system franczyzowy jest wiele - franczyzobiorca otrzymuje pełen pakiet szkoleń, materiały marketingowe oraz pomoc w wyborze lokalizacji na realizowanie biznesu. To już na starcie daje większe szanse na powodzenie przedsięwzięcia niż w przypadku samodzielnego zakupu licencji czy tworzenia firmy od podstaw. Poza tym - działając we franczyzie, łatwiej dostosowywać się do najnowszych trendów, a wiadomo, że kluczem do dynamicznego rozwoju jest obecnie skuteczne reagowanie na zmieniające się wymagania rynkowe, sprawdzone know-how, ale także przyswajanie coraz nowszych narzędzi i technologii, które poprawiają jakość pracy i obsługę klienta.
Analiza, kalkulacja, wywiad - zorientuj się, co sprawdzi się w twojej okolicy
Jak zacząć przygodę z franczyzą? Na początek warto przeprowadzić analizę potrzeb konsumentów oraz konkurencji i oszacować koszty początkowe oraz licencyjne związane z danym modelem franczyzy. Pamiętajmy, że czasami oprócz opłaty za przystąpienie do sieci mogą występować także dodatkowe wydatki na przykład za marketing. Przyda się też orientacja w tym, na jaką pomoc możemy liczyć - czyli wspomniane szkolenia, działania marketingowe oraz doradztwo w zakresie zarządzania. W ostatnim czasie bardzo mocno stawia się na wsparcie technologiczne, czyli sztuczną inteligencję i automatyzację, które pozwalają franczyzobiorcom na optymalizację procesów operacyjnych, takich jak zarządzanie zapasami czy prognozowanie popytu, co przekłada się na oszczędności i wyższą jakość obsługi.
Efektywność operacyjną poprawia monitorowanie sprzętu i procesów w czasie rzeczywistym dzięki narzędziom, jakie daje Internet Rzeczy, a technologie takie jak blockchain zwiększają bezpieczeństwo transakcji i transparentność procesów, co buduje zaufanie konsumentów. Warto poznać ofertę franczyzodawców związanych z tym obszarem działalności. Wszystko to pomoże nam przeanalizować koszty początkowe i potencjalne przychody, realistycznie ocenić własne możliwości oraz wybrać model dopasowany do umiejętności i zainteresowań. Ważne jest też, aby zdecydować się na branżę, którą dobrze znamy i w której czujemy się pewnie.
Dynamicznie rosnąca branża
O tym, że warto zakładać firmę w oparciu o model franczyzowy świadczy fakt, że - jak podaje Polska Organizacja Franczyzowa - 80 proc. przedsiębiorców po pięciu latach nadal zarządza swoim biznesem, podczas gdy wśród tych, którzy decydują się na rozpoczęcie własnej działalności, odsetek ten spada do 20 proc. Potwierdzają to także statystyki publikowane przez agencję Franchise Direct - 99 proc. franczyzobiorców udaje się przejść fazę początkową w ciągu pierwszych 12 miesięcy. W indywidualnych firmach łatwiej niestety o porażkę - co druga niezależna firma, zgodnie z raportami Creditnews, zamyka się w ciągu pierwszych dwóch lat funkcjonowania. Nic więc dziwnego, że taką dynamikę rozwoju jak branża franczyzowa trudno osiągnąć w innym obszarze - Business Research Insights szacuje, że do 2027 r. osiągnie ona wartość blisko 1,8 mln dol., podczas gdy jeszcze w 2021 r. ledwo przekraczała milion dolarów.
