„Bezpieczny kredyt 2 procent” to program wsparcia dla kredytobiorców, którzy kupują pierwsze mieszkanie lub dom. Głównym elementem schematu startującego w lipcu są dopłaty do rat sprawiające, że kredyt jest sporo tańszy w obsłudze niż zwykła hipoteka.
Seria podwyżek stóp procentowych, która zaczęła się jesienią 2021 r., sprawiła, że kredyty hipoteczne stały się dostępne wyłącznie dla lepiej zarabiających. Jednocześnie nieruchomości nie taniały. W efekcie wielu planujących zakup mieszkania lub domu musiało odłożyć na półkę swoje zamierzenia. Na przeszkodzie w drodze do własnego lokum stanął spadek zdolności kredytowej.
Rządowy program „Bezpieczny kredyt 2 proc.” ma za zadanie ułatwić dostęp do finansowania osobom, które nie posiadały do tej pory nieruchomości i mają trudności z uzyskaniem komercyjnego kredytu hipotecznego w odpowiedniej kwocie. Podsumowujemy najważniejsze informacje o najnowszym programie wsparcia rynku mieszkaniowego.
Kto może zaciągnąć „Bezpieczny kredyt 2 proc.”? Warunki programu
Podstawowe ograniczenia w dostępie do „Bezpiecznego kredytu 2 proc.” prezentują się następująco:
- Kredytobiorca nie może mieć ukończonych 45 lat.
- Kredytobiorca nie może mieć prawa do nieruchomości – kredyt z dopłatą ma być przeznaczony na pierwsze mieszkanie lub dom.
W ustawie doprecyzowano oba podstawowe warunki. Pierwszy z nich, w przypadku, gdy kredytu udziela się współkredytobiorcom prowadzącym wspólnie gospodarstwo domowe, uznaje się za spełniony, gdy młodsza z osób nie ukończyła 45. roku życia.
Drugi warunek dotyczy nie tylko kredytobiorcy. Obejmuje on również osoby prowadzące wspólnie z nim gospodarstwo domowe. Wymienione osoby nie mogą posiadać w dniu udzielenia kredytu:
- Prawa własności lub współwłasności lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
- Spółdzielczego prawa dotyczącego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
Warunek rozciąga się także na przeszłość. Kredytobiorca nie może przed dniem udzielenia kredytu posiadać takich praw, a osoba prowadząca z nim wspólnie gospodarstwo – w okresie pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym.
Osobami wchodzącymi w skład gospodarstwa domowego są zgodnie z definicjami ustawy:
- osoby prowadzące takie gospodarstwo, czyli samodzielna i pełnoletnia osoba lub małżonkowie lub rodzice co najmniej jednego wspólnego dziecka, pozostającego pod ich władzą rodzicielską lub opieką prawną. Inaczej ujmując – singiel, małżeństwo lub rodzice co najmniej jednego wspólnego dziecka.
- oraz dzieci pozostające pod władzą rodzicielską albo opieką prawną co najmniej jednej z osób prowadzących gospodarstwo i stale z nią zamieszkujące.
Za okres pozostawiania we wspólnym gospodarstwie domowym uznaje się czas liczony od dnia zawarcia małżeństwa lub (dla drugiego rodzica dziecka) okres od dnia urodzenia tego dziecka.
Jakie są wyjątki od zasady „pierwszej nieruchomości”?
Pierwszy wyjątek dotyczy sytuacji, w której kredytobiorca lub osoba prowadząca z nim wspólnie gospodarstwo domowe otrzymali prawo własności nie więcej niż jednego lokalu mieszkalnego lub domu:
- w drodze dziedziczenia lub darowizny
- i następnie zbyli je przed ukończeniem 18. roku życia.
Drugi wyjątek obejmuje przypadek, gdy osoby prowadzące wspólnie gospodarstwo domowe posiadają (samodzielnie lub łącznie) prawo własności lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w udziale nie wyższym niż 50 proc. i nabyte w drodze dziedziczenia, a jednocześnie nie zamieszkują w tej nieruchomości od co najmniej 12 miesięcy.
Podobne zasady dotyczą praw spółdzielczych, a ustawa przewiduje także wyłączenie dla nieruchomości wyłączonych z użytkowania.
Kalkulator "Bezpiecznego kredytu 2 proc."
Pobierz kalkulator "Bezpiecznego kredytu 2 proc."
Chcesz sprawdzić, jaka będzie rata po dopłacie? Zastanawiasz się, na jaką kwotę kredytu będzie Cię stać? Chcesz dowiedzieć się, jak długość okresu spłaty wpłynie na raty? Pobierz kalkulator, który wyliczy szacunkowy harmonogram kredytu z dofinansowaniem - "pełną" ratę i ratę po dopłacie.
Pobierz poradnik zostawiając zgody, albo zapłać 20 zł
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
Na co można przeznaczyć „Bezpieczny kredyt 2 proc.”?
Ze środków pochodzących z kredytu można:
- Nabyć prawo własności mieszkania lub domu na rynku pierwotnym lub wtórnym, a także pokryć nakłady związane z ich wykończeniem.
- Nabyć prawo spółdzielcze prawo dotyczące lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, w tym pokryć wkład budowlany w spółdzielni mieszkaniowej i koszty wykończenia.
- Nabyć prawo własności nieruchomości gruntowej lub jej części w celu budowy na niej domu.
- Pokryć wydatki związane z budową domu jednorodzinnego.
- Pokryć wydatki związane z realizacją inwestycji mieszkaniowej kooperatywy mieszkaniowej.
W ustawie nie znalazły się na tym etapie żadne ograniczenia dotyczące stron transakcji, np. wyłączenie nabycia od członków rodziny. Nie można jednak nabyć na kredyt części udziałów w prawie własności lub prawie spółdzielczym.
Jaka może być maksymalna kwota „Bezpiecznego kredytu 2 proc.”?
Program nie przewiduje żadnych ograniczeń cenowych dla kupowanych na kredyt nieruchomości. Nie ma zatem limitów np. ceny za metr kwadratowy. Zamiast takich granic wprowadzono jednak maksymalne kwoty kredytu:
- 500 tys. zł dla singli i
- 600 tys. zł w przypadku gdy kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub w skład gospodarstwa domowego kredytobiorcy wchodzi co najmniej jedno dziecko.
Sprawdź ceny nieruchomości w największych polskich miastach
Maksymalna kwota wkładu własnego to 200 tys. zł. Minimalny wkład własny może stanowić zero – program można połączyć z gwarancją wkładu własnego.
„Bezpieczny kredyt 2 proc.” a budowa domu
Podstawowemu ograniczeniu, czyli limitom 500 i 600 tys. zł, towarzyszy kilka dodatkowych scenariuszy.
Jeśli finansujemy kredytem budowę domu, a pusta działka stanowi wkład własny, to dodatkowo wartość działki powiększona o kwotę kredytu musi zmieścić się w limicie 1 mln zł.
Jeśli rozpoczęliśmy już budowę przed staraniem się o kredyt, to elementy stanowiące wkład własny (np. działka z zaczętą inwestycją) nie mogą być warte więcej niż 200 tys. zł.
Jeśli natomiast mamy zaawansowaną budowę, która nie spełnia poprzedniego warunku, to „rzutem na taśmę” w ustawie dodano jeszcze jeden scenariusz. Możemy zaciągnąć kredyt, ale jego kwota będzie ograniczona do odpowiednio 100 lub 150 tys. zł. Dodatkowymi warunkami są:
- Zmieszczenie się w ogólnym limicie 1 mln zł (kwota kredytu + wkład własny).
- Udzielenie kredytu do końca 2025 r.
Na czym będą polegać dopłaty do kredytu?
Dopłaty do rat kredytu wypłacane będą przez pierwszych 10 lat spłaty i pomniejszą wysokość raty. Ich wysokość uzależniona jest od wskaźnika, który wyliczać i publikować będzie Bank Gospodarstwa Krajowego. Również ta instytucja zajmie się rozliczeniami z bankami, które udzielają kredytów „Bezpieczny kredyt 2 proc.”.
Wysokość dopłaty uzależniona jest od różnicy pomiędzy wskaźnikiem a stawką 2 proc. Dzięki temu efektywne oprocentowanie kredytu w okresie otrzymywania dofinansowania zbliżone jest do (ale nie wynosi dokładnie) 2 proc. W efekcie kredyt powinien mieć koszt obsługi podobny jak w czasach rekordowo niskich stóp procentowych, czyli do jesieni 2021 r.
Oprocentowanie kredytu będzie okresowo stałe, co najmniej przez czas wypłacania dopłat. Stawka ma być ustalana na okres 5 lat i nie może być mniej korzystna niż dla standardowej oferty dostępnej w banku.
W okresie otrzymywania dopłat kredyt musi być spłacany w formule raty malejącej. Po tym okresie domyślnie spłacany będzie w ratach równych.
Jak będzie obliczana zdolność kredytowa?
Zgodnie z nowelizacją „Rekomendacji S” dokonaną w czerwcu 2023 r. bank może badając zdolność kredytową klienta wziąć pod uwagę wysokość raty już po dopłatach w ramach programu „Bezpieczny kredyt 2 proc.”.
Kiedy będzie mógł stracić dopłaty?
O ile rolę marchewki w programie „Bezpieczny kredyt 2 proc.” pełnią dopłaty do rat, to towarzyszy im rozbudowany zestaw scenariuszy, w których możliwa jest utrata przywileju.
Najbardziej istotnym dla typowego kredytobiorcy jest zapewne wymóg, by w terminie 24 miesięcy od dnia nabycia prawa własności lub spółdzielczego prawa dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego z wykorzystaniem środków kredytu z dopłatą, kredytobiorca rozpoczął w tym lokalu albo tym domu prowadzenie gospodarstwa domowego. W przeciwnym przypadku dopłaty do rat wygasają z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił upływ tego terminu, a kwoty uzyskanych po tym dniu dopłat podlegają zwrotowi wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi dla kwoty każdej z tych dopłat od dnia spłaty raty, którą obejmowała dana dopłata.
Czas liczony jest od:
- Zgłoszenia zakończenia budowy jednorodzinnego.
- Nabycia prawa własności lub prawa spółdzielczego.
Utrata prawa do dopłat będzie miała miejsce również, gdy m.in.:
- W okresie otrzymywania dopłat nieruchomość zostanie sprzedana (z wyjątkiem tzw. rozszerzenia wspólności ustawowej lub zbycia na rzecz drugiego ze współkredytobiorców).
- W okresie otrzymywania dopłat nieruchomość zostanie wynajęta lub użyczona.
- W okresie otrzymywania dopłat zmieniony zostanie sposób użytkowania nieruchomości lub jej części, w sposób, który uniemożliwia zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych.
- W okresie otrzymywania dopłat kredytobiorca nabędzie inną nieruchomość (poza drogą dziedziczenia).
- W okresie otrzymywania dopłat kredytobiorca trwale zaprzestał prowadzenia gospodarstwa domowego w lokalu mieszkalnym albo domu jednorodzinnym na okres co najmniej 12 miesięcy.
- Zmieniono formułę oprocentowania kredytu na oprocentowanie zmienne.
Otrzymanych wcześniej, przed dniem ziszczenia się warunku, dopłat nie trzeba będzie zwracać.
Masz wątpliwości dotyczące dopłat lub warunków programu?
Na łamach Bankier.pl regularnie odpowiadamy na pytania Czytelników dotyczące "Bezpiecznego kredytu 2 procent". Sprawdź tutaj, czy analizowaliśmy już Twój problem. Jeśli nie, napisz na adres alert@bankier.pl lub redakcja@bankier.pl.
W których bankach można starać się o „Bezpieczny kredyt 2 proc.”?
Lista banków, które deklarują, że będą udzielać kredytów z dopłatami stale się poszerza. Taki produkt w ofercie mają m.in.:
