Wizja spłacania długów zaciągniętych przez współmałżonka doskwiera wielu rodzinom. Teoretycznie bowiem długi się dziedziczy. Jest jednak sposób, żeby nie musieć ponosić finansowych konsekwencji takich zobowiązań.
Image licensed by Ingram Image
Czytelniczka pisze: — Mój mąż jest na emeryturze. Jakiś czas temu zaciągnął w banku kredyt gotówkowy na kilkadziesiąt tysięcy złotych. Obecnie spłaca go solidnie – wysoka emerytura wystarcza na pokrycie rat. Niestety mąż jest uzależniony od alkoholu, ma wyniszczony organizm - pewnie długo nie pożyje. Jeżeli umrze, to czy ja (będąc z mężem we wspólności majątkowej) i moje pełnoletnie dzieci prowadzące własne gospodarstwa domowe możemy ponieść konsekwencje tego zadłużenia? Odziedziczymy długi i będziemy odpowiedzialni za ich spłatę?
Spadek – przyjąć, odrzucić, zrzec się?
Z chwilą śmierci spadkodawcy jego zgromadzony za życia majątek, ale też zaciągnięte zobowiązania przechodzą na spadkobierców. Jeżeli nieboszczyk nie zostawił testamentu, dziedziczenie nastąpi w kolejności ustawowej. W omawianym przykładzie oznacza to, że w chwili śmierci męża bezpośrednimi spadkobiercami będą: żona i dzieci, w dalszej kolejności wnuki.
| »Jak wyrejestrować samochód po zmarłym? |
| »Komu należą się oszczędności zmarłego? |
W takiej sytuacji każdy spadkobierca z osobna może:
- przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (tzw. przyjęcie proste) – wówczas odpowiada za ewentualne długi spadkodawcy całym swoim majątkiem do wysokości długów, nawet jeżeli są one większe od tego majątku,
- przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością za długi (tzw. przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza) – wówczas spadkobierca odpowiada za długi maksymalnie do wysokości otrzymanego spadku,
- spadek odrzucić – wówczas spadkobierca nie dziedziczy ani majątku, ani długów – traktowany jest bowiem jakby nie dożył otwarcia spadku; jego udział przechodzi jednak na jego dzieci, chyba, że też go odrzucą.
Na złożenie w sądzie rejonowym lub u notariusza stosownego oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo o jego odrzuceniu - spadkobiercy mają sześć miesięcy od momentu, w którym dowiedzieli się o swoim prawie do spadku. Brak oświadczenia jest równoznaczny z przyjęciem prostym.
| »Jak nie dziedziczyć długów zmarłego? |
| »Czy warto przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza? |
Spadkobiercy mogą również zrzec się dziedziczenia. Zrzeczenie się dziedziczenia to umowa zawarta w formie aktu notarialnego między przyszłym spadkodawcą a przyszłym ustawowym spadkobiercą, której efektem jest wyłączenie z dziedziczenia tak, jakby zrzekający się nie dożył otwarcia spadku, oraz utrata prawa do zachowku. Umowę można zawrzeć tylko za życia przyszłego spadkodawcy. Umowa zrzeczenia się dziedziczenia obejmuje również zstępnych (dzieci i wnuki), o ile nie umówiono się inaczej.
| »Jak skutecznie przekazać majątek w spadku? |
Kto jest zobowiązany do spłaty kredytu po zmarłym?
Kredyt po zmarłym ktoś spłacić musi. W zależności od warunków umowy, na jakich został zawarty, różny może być bieg sprawy.
Kredyt gotówkowy bez ubezpieczenia na życie i bez poręczenia. Jeżeli kredyt zaciągnięty przez męża nie był zabezpieczony ani ubezpieczeniem, ani poręczeniem, to wchodzi do masy spadkowej i podlega dziedziczeniu. Ci, którzy przyjmą spadek, będą zobowiązani do spłaty długu.
Kredyt gotówkowy z ubezpieczeniem na życie. Jeżeli zaś do kredytu mąż dokupił ubezpieczenie na życie (na wypadek śmierci), to kredyt – przynajmniej w części - nie wejdzie do masy spadkowej po zmarłym – spłata zostanie uregulowana z polisy ubezpieczeniowej. Jeżeli jednak owe świadczenie nie pokrywa w pełni udzielonego przez bank kredytu, to spadkobiercy będą musieli spłacić resztę wymaganej kwoty.
Kredyt gotówkowy zabezpieczony poręczeniem. Żyrant, poręczając kredyt, zobowiązuje się do tego, że spłaci cały dług (kredyt wraz z odsetkami) wobec banku w sytuacji, gdy nie będzie mógł zrobić tego kredytobiorca – nawet w przypadku jego śmierci. W sytuacji, gdy wszyscy spadkobiercy zrezygnują ze spadku, poręczyciel będzie jedynym dłużnikiem, od którego bank może domagać się spłaty kredytu. Żyrant będzie odpowiadał za spłatę długu nawet wówczas, gdy pojawi się choć jeden spadkobierca, który przyjął spadek, ale nie spłaca kredytu w ogóle lub w terminie. Nawet jeśli dług przechodzi na spadkobierców, to poręcznie trwa nadal – wygasa w momencie całkowitego uregulowania zobowiązania.
