Jak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ubiegłym roku kwota wstrzymanych zasiłków chorobowych podskoczyła rok do roku o ponad 33 proc. Natomiast o więcej niż 7 proc. zwiększyła się liczba kontroli osób przebywających na zwolnieniach lekarskich.
Według danych udostępnionych przez ZUS w 2023 roku liczba przeprowadzonych kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy wyniosła 461,2 tys. To o 7,3 proc. więcej niż w 2022 roku, kiedy takich przypadków odnotowano 429,9 tys. Kwota wstrzymanych zasiłków chorobowych osiągnęła 29,3 mln zł. To o 33,2 proc. więcej niż rok wcześniej, kiedy wyniosła 22 mln zł.
– ZUS może kontrolować zaświadczenia o niezdolności do pracy pod kątem merytorycznym, a także czy ubezpieczony wykorzystuje zwolnienie zgodnie z jego celem. W szczególności sprawdzane są dłuższe zwolnienia – twierdzi Katarzyna Siemienkiewicz, ekspertka ds. prawa pracy z Pracodawców RP.
„Chorzy” nie chorują naprawdę?
Michał Pajdak z platformy ePsycholodzy.pl podkreśla, że niektóre z ubezpieczonych osób mogą próbować oszukać system.
– Zgłaszają fałszywe lub przesadzone problemy ze zdrowiem w celu uzyskania świadczeń zdrowotnych lub pieniędzy od ubezpieczycieli – twierdzi Michał Pajdak. – Nieuczciwie postępuje też część pracowników ochrony zdrowia. Przykładowo, wystawiają fałszywe recepty, fakturują nieistniejące usługi medyczne lub podają niewłaściwy kod choroby, aby uzyskać wyższą rekompensatę od ubezpieczyciela.
Według Katarzyny Siemienkiewicz nieprawidłowości wpływają również na sytuację pracodawcy, bo właśnie on ponosi koszt niezdolności pracownika do pracy przez pierwsze 33 dni.
Częściej skracany zasiłek chorobowy
W 2023 roku liczba wydanych zaświadczeń o skróceniu zasiłku chorobowego wyniosła 28,9 tys. To o 21,4 proc. więcej niż w 2022 roku. Wówczas takich przypadków stwierdzono 23,8 tys.
– Wyniki świadczą o tym, że kontrole są coraz bardziej efektywne – uważa Katarzyna Siemienkiewicz. – Większa liczba zakwestionowanych zwolnień lekarskich może wynikać z wielu przyczyn. Wpływ na to mają zachowania ubezpieczonych, a także liczba i sposób przeprowadzania kontroli. Utrata zasiłku chorobowego może polegać na zakwestionowaniu opinii lekarza o faktycznej niezdolności do pracy ubezpieczonego lub zachowania pracownika. Nie wiemy, w jakiej skali prezentują się te dane, więc trudno stwierdzić, co jest rzeczywistą przyczyną tego stanu rzeczy.
Według Michała Pajdaka głównym powodem oszukiwania ZUS na zwolnieniach lekarskich jest potrzeba odpoczynku, który może też oznaczać czas na hobby lub nawet remont mieszkania.
– Duży wpływ na to mają nasze relacje z szefem – uważa ekspert z platformy ePsycholodzy.pl. – Jeżeli związek ten jest toksyczny, to może mieć wpływ na absencje pracownika. Powodami są m.in. również relacje z innymi pracownikami, obawy związane z obowiązkami zawodowymi, w tym np. ich zmianą, a także dodatkowe zadania.
