Zazwyczaj pracodawca decyduje się przyznać podwyżkę tym pracownikom, którzy w sposób szczególny przyczynili się do rozwoju firmy i rokują, że w przyszłości także będą mieli większy, pozytywny wpływ na funkcjonowanie firmy.
Co jednak w sytuacji, gdy szef obdarowuje podwyżką tylko wybranych pracowników mimo, że pozostali wykonywali te same obowiązki i mają bardzo podobne wyniki w pracy? Czy pracownik może domagać się wówczas podwyżki, a pracodawca ponownie jej nie przyznać?
Równe wynagrodzenie za taką samą pracę
Kodeks pracy mówi o tym, że pracownicy mają prawo do równego wynagrodzenia, jeżeli mają taki sam zakres obowiązków. Jest to wyraz zasady równości praw w stosunkach pracy. Kodeks dopuszcza jednak różnicowanie praw pracowników, którzy bądź to pełnią inne obowiązki, bądź takie same (na takim samym stanowisku), ale niejednakowo.
- Pracownik ma prawo do dochodzenia wyrównania przysługującej mu płacy (analogicznie do poziomu wynagrodzenia współpracownika), jeżeli ma taki sam zakres obowiązków na analogicznym stanowisku jak współpracownik, natomiast wyłącznie współpracownikowi podwyższono wynagrodzenie – wyjaśnia Karolina Patecka – prawnik z Kancelarii Radców Prawnych Kurek, Kościółek, Wójcik.

Kodeks vs umowa
Przepisy kodeksu (chodzi o art. 78 k.p.) pracy nie mogą być jednak podstawą do domagania się podwyżki, gdy otrzymał ja nasz kolega z takiego samego stanowiska. Wynagrodzenie pracownika reguluje przede wszystkim jego umowa o pracę (art. 29 § 1 pkt. 2 k.p.). W umowie wynagrodzenie powinno być z kolei ustalone zgodnie z przepisami płacowymi respektującymi wskazane wyżej zasady konstytucyjne i podstawowe zasady prawa pracy.
- Dopiero naruszenie tych zasad może być podstawą do uznania nieważności przepisu płacowego. Może ono także spowodować nabycie przez pracownika roszczenia o podwyżkę, w szczególności w razie nierównego traktowania lub dyskryminacji. Jednak poza przypadkiem naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, sąd pracy nie może ukształtować wynagrodzenia za pracę, jeżeli jest ono wypłacane w wysokości mieszczącej się w granicach określonych w przepisach prawa pracy i umowie o pracę – komentuje Karolina Patecka.
Za nierówne traktowanie - odszkodowanie
Niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia lub innych warunków zatrudnienia, czy też pominięcie pracownika przy awansowaniu lub udzielaniu podwyżek, które naruszają zasadę równego traktowania dają pracownikowi argument do walki o odszkodowanie w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.
- Odszkodowanie obejmuje wyrównanie uszczerbku w dobrach majątkowych i niemajątkowych pracownika, niezależnie od powstania jakiejkolwiek szkody. Pracownik może dochodzić odszkodowania w wysokości różnicy między wynagrodzeniem, jakie powinien otrzymywać bez naruszenia zasady równego wynagrodzenia a wynagrodzeniem rzeczywiście otrzymywanym – dodaje nasz ekspert.
Zgodnie z art. 78 § 1 k.p. wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.
Barbara Sielicka
Bankier.pl
b.sielicka@bankier.pl
» Za jednakową pracę musi być taka sama pensja
» Dostajesz napiwek? Podziel się nim z fiskusem i ZUS-em
» Zmiany w ZUS 2011