W efekcie spowolnienia aktywności deweloperów i obecnej sytuacji gospodarczej od 2024 r. można spodziewać się luki nowej podaży na największych rynkach biurowych w całej Polsce poza Warszawą - oceniają eksperci firmy doradczej JLL. Na koniec trzeciego kwartału 2022 r. w realizacji znajdowało się blisko 560 tys. m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej.
"Od kilku kwartałów, w kontekście Warszawy, mówi się o nadchodzącej luce nowej podaży przestrzeni biurowej prognozowanej przede wszystkim na 2023 r. Związana jest ona z rekordowo niskim poziomem powierzchni będącej w budowie na terenie stolicy. Sytuacja analogicznie, choć z lekkim przesunięciem w czasie, prezentuje się na największych rynkach regionalnych w Polsce" - napisano w komunikacie prasowym.
"Na koniec trzeciego kwartału 2022 r. w realizacji znajdowało się blisko 560.000 m kw., z czego większość trafi na rynek do końca 2024 r. Istnieje prawdopodobieństwo, że nie wszystkie projekty zostaną ukończone w terminie, a niektóre mogą być nawet czasowo zawieszone ze względu na brak głównego najemcy. W efekcie takiego poziomu aktywności deweloperów oraz obecnej sytuacji gospodarczej, od 2024 r. przewiduje się lukę nowej podaży na największych rynkach biurowych w całej Polsce poza Warszawą" - dodano.
JLL ocenia, że w ostatnim czasie widoczne jest spowolnienie ze strony deweloperów, którzy ostrożnie podchodzą do rozpoczynania nowych inwestycji m.in. z uwagi na rosnące koszty finansowania, a w przypadku znacznej części planowanych projektów start budowy jest uzależniony od pozyskania kluczowego najemcy.
W komunikacie podano, że obecnie najwięcej nowej powierzchni powstaje we Wrocławiu – ponad 170 tys. m kw. Na drugim miejscu plasuje się Kraków (145 tys. m kw.), a następnie Trójmiasto (76 tys. m kw.).
W ocenie ekspertów, w ujęciu kwartalnym widoczne jest delikatne spowolnienie w aktywności najemców - w pierwszej połowie roku popyt na biura wynosił ponad 340 tys. m kw., a w trzecim kwartale 106,3 tys. m kw.
"Prognozowana całkowita aktywność najemców w 2022 r. może przekroczyć 600.000 m kw., utrzymując się na podobnym poziomie w kolejnych latach. Warto zaznaczyć, że na rynkach poza Warszawą, popyt na biura pozostaje w znacznym stopniu generowany przez relokacje najemców do lepszych jakościowo obiektów biurowych” – powiedziała, cytowana w komunikacie prasowym, Hanna Wyrzykowska, analityk rynku, JLL.
Na koniec września 2022 r. - jak podało JLL - współczynnik pustostanów dla ośmiu głównych rynków regionalnych wyniósł 15,2 proc. Indeks pozostał więc na porównywalnym poziomie względem drugiego kwartału 2022 r., jednak był wyższy o 1,7 p.p. wobec analogicznego okresu w 2021 r.
"Wraz z dostarczeniem na rynek nowych projektów biurowych w kolejnych kwartałach wskaźnik pustostanów będzie wykazywał tendencję wzrostową, natomiast jego stopniowe obniżanie się może nastąpić wraz z luką nowej podaży szacowanej na 2024 r." - napisano.
Eksperci wskazali, że pierwsze trzy kwartały 2022 r. na większości głównych rynków biurowych przyniosły wzrost stawek czynszu dla najlepszych nieruchomości o 0,25-0,50 euro/m kw./miesiąc.
"Na rynku utrzymuje się presja wzrostowa na stawki czynszu za najlepsze powierzchnie biurowe, do czego przyczyniają się wysokie koszty związane z aranżacją powierzchni czy kosztami budowy w przypadku nowych obiektów" – dodał Karol Patynowski, dyrektor ds. rynków regionalnych, JLL.
JLL podało, że na koniec września 2022 r., całkowity biurowy wolumen inwestycyjny w Polsce osiągnął 1,8 mld euro, przebijając tym samym całoroczny wynik z 2021 r.
W ocenie firmy doradczej, uwzględniając toczące się transakcje, 2022 r. może odnotować jeden z najwyższych wyników w historii, znacząco przewyższający lata 2021 i 2020. (PAP Biznes)
doa/ osz/
